ЯБЛӦГА УТКА

Кӧть садьмис нин, но ньӧти на эз йӧлась асылыс. Джуджыд гӧна кымӧръяс поромасьлісны дзоляник Лӧпдін весьтӧ рытнас да, тыдалӧ, войбыдӧн эз и лестукасьны.

Павел лэдзис кокъяссӧ эшкын улысь. Оз коркӧ-некоркӧ, а регыд нин кельдас асывладорыс, кӧть весиг ӧшиньысь занавес вештӧмӧн нинӧм на он аддзы. Татшӧм и эм сера бордъя арыс: пемыд-пемыд — и янӧдӧ нин вольпасьын куйлӧмысь. Но оз сійӧс. Юрас ли кӧн ли быттьӧ часі эм да быд лун водза-водз чеччӧдӧ: котӧрт нин пӧ Ягдор тыад, уткаясыд эжӧр сайысь петісны, кык лопта пелысӧн лӧнь ва вывті чивъялӧны.

Би на ковмис ӧзтывлыны. Мыссян доз помысь мода вылӧ син гуранъяссӧ кӧтӧдыштіс. Шонтыштӧм да юммӧдыштӧм тшай ва выя нянь сорӧн гырк пытшкӧсас лэдзис да вӧлисти кӧмасис-пасьтасис. Ной куртка вывкышаліс: сентябр шӧрын лунъясыс кӧть шоныдӧсь на, но асывъясыс вель ыркыдӧсь.

— Но, кодъяс колинныд, бура олӧй. Ме Ягдорӧдз бӧра-водз ветла, — томналіс кильчӧ ӧдзӧссӧ Павел. Тадзи век шуӧ, кӧть эськӧ гӧбӧчын посньыдик шыръясысь кындзи керка помын ӧдвакӧ кодкӧ олӧ. Дзоля дырйиыс на батьыслысь кывліс да шыасьлӧ, кӧть Енлы ни чӧртлы оз эскы.

И шойна весьтӧд мунігӧн кыв лэдзис:

— Аннуш, ме бара кыйсьыны. Олан нин ӧд, кӧнкӧ, водз садьмылан вӧлі да.

Тадзсӧ сійӧ гӧтырыскӧд сёрнитіс, коді кольӧм воын сылӧмӧн-сыліс да куліс. Рак сёйис морттӧ, еджыд халатаяс эз вермыны дорйыны. Эз турки-тарки керка помын ов, да жаль гӧтырыс. Зэв деливӧ сытӧг. Пусьынытӧ эськӧ Павел пусьӧ, дӧрӧм-гачсӧ пеславны воча чойыслы нулӧ, а кыв шуны да сьӧлӧм чуктӧдны некодлы. Ныв эськӧ эм, да гежӧда волӧ, ылӧкодь верӧс сайӧ муніс. Ӧтиӧс тай и сетліс Енмыс. Пи эськӧ колӧ жӧ вӧлі вужсӧ водзӧ нуӧдны да...

Руа на вӧлі. Муртса и тыдыштіс. Скӧтӧн да йӧзӧн вожӧдӧм ордымсӧ кокъяс асьныс аддзисны, да восьлаліс синъяс чуткӧмысь повтӧг, кузь гӧленя сапӧгнас лысва кӧвтігмоз, а бокӧвӧй морт кӧ вӧлі, эськӧ пыр и сибдіс бадьяс костӧ ли патурликасис кутшӧмкӧ гуранӧ.

Ты весьтын руыс вӧлі нӧшта сукджык, дзик нинӧм эз тыдав. Нинӧм абу лёкыс. Яг дорышӧдз мунас, радейтана местаас лӧсьӧдчас, ӧти папирос тшыналас да и надзӧникӧн письтас югыдыс. Уткаяс ӧтчыд-мӧдысь кытшовтасны мегырасьӧм ты весьтӧд да и пуксясны кытчӧкӧ. Оз кӧ сы весьтӧ яг дорышӧ, то кысянькӧ быть матыстчасны. Коркӧ юыс тані киняуласьӧма да паськыд ваыс. И ва туруныс, кодӧс утка радейтӧ, шуйгаладорас уна. Яг дорышыс коз сора тільнас тӧвсӧ кутӧ да, сійӧн на, кӧнкӧ, локтӧны и.

Ёна кос гожӧмыс вӧлі да, юяс да тыяс дзикӧдз пакталісны, бӧръя кӧшас ваыс колис. Ас уткаяс водза-водз вӧрзисны, а войладорсяньджык швыргысьяс Эжва ковтыссянь Кама ковтысӧ, тыдалӧ, веськыдалӧны, таладорсӧ бокӧ кольӧны. Да и дзоля кельӧбаӧсь лэбысьясыс. Видзӧдӧм серти, этша кольк пӧжӧмаӧсь. Дерт, и лэбиганыс пищаля йӧзыд сикт весьтъяссьыд да кысь да гылӧдӧны. Кыкӧс на и удайтчис лыйны. Поснипӧлӧс турунчӧжъяс вӧліны. Сюлкаӧс на эськӧ лыйліс тӧрыт, да эз сюр. Бордсӧ кыскӧмӧн кытчӧкӧ эжӧр пиӧ дзебсис. Эз кӧ юӧ пет, тані кӧнкӧ.

Бан боксӧ и вом дорсӧ асылыс гӧрдӧн мавтіс да, ӧдйӧ и югдіс, сысъялӧмӧн кельыдыс сӧдзтысьлӧ-а. Ыджыд виддзысь турун зорӧдъяс синмӧ пырисны. Игӧ Рӧдь тӧндзи нин лӧсьӧдчӧ вӧлі гӧгыля тракторӧн ӧшинь улӧдзыс матыстны да абу на слӧймӧма чӧс туйтӧ кыйигӧн. Вӧлӧн ваялӧм дорысь тракторнад, дерт, майбырджык. Тракторнад лун пуктан, но мед кык лун — и дась, а вӧвнад тӧвбыд ковмас летйысьны. Он кӧ ӧд матыст, омӧлиник потшӧсъяснад вӧлыс и мӧскыс пырӧ. Кырӧмысь Епрем Тараслысь зорӧдсӧ пасьвартӧмаӧсь да пыкӧдъяс вылас сӧмын вывкышыс кольӧма.

Синъяссӧ чӧвтліс шуйгавыв. Бура ылысь ю вомӧн послӧн кӧрт потшӧса мыгӧрыс нин тыдаліс. Мусир корсигӧн вӧчлісны сійӧс, важыс сьӧкыд техникаысь вальдіс да. Мусирыс эз сюр, а поскыс колис. Бур пос. Кӧртысь да бетонысь. Нэмъяс кежлӧ.

Ва шыр бадьяс улысь петіс да берег пӧлӧн уйны кутіс. Ӧні, ёна нин кыйисны коммерсант Пилялы да, этшаӧн колисны, а водзті пуис ваыс. Павеллысь папирос пом чӧвтӧмсӧ кыліс-тюльс дзумгысис сьӧд ваӧ.

А эстӧн нӧ мыйысь ваыс ловзис? Мӧд ва шыр, кӧнкӧ? Да абу ӧти. Уткаяс тай вӧлӧмаӧсь. Куимӧн. Вис вомас, буракӧ, пуксьылӧмаӧсь да Павеллань глиссируйтӧны. Матӧджык мед локтасны. Коймӧд номера дрӧбнас мыйлакӧ ылісьыс озджык уськӧд ружьеыс. Витӧд номеранас дась патроннад кольӧм во гатшасьӧны вӧлі-а. Ар кежлас тай эз сюр.

Гордаяс — локатор пеляяс, быдтор кылысьяс. Гырысьӧсь, сьӧкыдӧсь, вель джуджыда васӧ гӧрӧны, гы кодь быдсӧн артмӧ. Ӧтчукӧрӧн локтӧны, да позяс шӧрвылас лыйны. Куимнанныс вермасны гатшасьны. Тадзтӧ Павел гылӧдліс нин.

Метра квайтымын коластӧн вӧлисти лэптіс ружьесӧ, пуктіс стволсӧ вӧсньыдик пожӧмлӧн ув вылӧ, кутіс метитчыны. Ӧтлаын на и локтісны уткаясыс. Ӧти ыджыд, кыкыс посниджыкӧсь. Ярӧ Петыр вӧлӧм кияснас вачкысьӧ, мед ва вылын торйӧдчӧм уткаяс кыпӧдчӧм водзвылас ӧтувтчасны, да сідзи лыйӧ. Код тӧдас, збыль абу. Тайӧяслы оз ков вачкӧм, асьныс свинеча шер улӧ ӧта-мӧд вылас локтӧны. Нӧшта неуна — и позяс косьӧбтыны.

Но кодкӧ косьӧбтіс водзджык. Лыйӧмыс кыліс ты мӧдар помын. Павел быдсӧн шӧйӧвошліс да ылӧсас моз нин лыйис кыпӧдчӧм уткаяссӧ. Дивъя — ӧти ӧд усис! Абу ёна мӧрччӧма да, ӧдйӧ и кутіс уйны эжӧръяслань. Павел — мӧд стволсьыс. Бергаліс-бергаліс гордаыс да медбӧрти лӧнис жӧ куръя шӧрас.

Судзӧдсьӧма — ковмас пыжла ветлыны. Кӧні лыйисны, Вече Ёгорлӧн дзоляник эм. Бадьяс пиӧ дзебӧма, мед быдӧнлы син улӧ оз усь. Тані кулӧмъяс вӧйтавлӧ да уткатӧ жӧ судзӧдӧ. Гашкӧ, сійӧ и лыйис ӧні? Водз жӧ ӧд олӧ.

Куритчӧм бӧрын кӧсйис нин вӧрзьыны, да пыж ачыс тыдовтчис. Бӧжланьыс сувтӧмӧн, пыж ӧтар-мӧдарӧ ӧти лопта пелыссӧ чӧвталіс эз Вече Ёгор, а Ӧнтип Иван — Павеллы тӧжд да мог вӧчысь. Мый лешакла пыжас и сӧлӧма, татчӧ оз вӧйтасьлы и нинӧм да?

— Код, мися, и воюйтӧ, а тэ вӧлӧмыд, — сувтіс сійӧ Павел весьтӧ. — Тась кыськӧ Вече Ёгор кулӧмъяссӧ висьталіс. Висьмӧма да кыйны тшӧктіс.

Эз эськӧ окота вӧв восьтыны вомсӧ Павеллы да шыасис жӧ:

— Тэ лыйин?

— Ме. Доймӧма да оз вермы лэбнысӧ, суналӧ сӧмын, — лэптыліс пыж пыдӧсысь уткасӧ Ӧнтип Иван.

Тайӧ вӧлі Павеллӧн саймовтчылӧм сюлкаыс, но нинӧм эз шу, вӧрзьӧдчыны нин кӧсйис. Оз жӧ кут корны Ӧнтип Иванӧс — кык костӧ сюйсьысьӧс, мед сылысь уткасӧ матыстіс.

А Иван ачыс казяліс Павеллысь лыйӧмасӧ да кортӧг ветліс, шыбитіс уткасӧ берегӧ да шуис:

— Быд розь вӧсна ме ог лӧгав. Тэ — кыдз кӧсъян.

Бур вӧчис Ӧнтип Иваныс, но аттьӧалан кыв Павел вомысь эз пет. Сюйис уткасӧ дӧра мешӧкӧ, шыркнитіс сылысь голясӧ кӧвйӧн да волысалӧм бӧрын пырис ягӧ: гӧрд гобсӧ кӧть пражитмӧн вотны.

Кӧдзалӧмыслы помка эм: ӧти баба вылӧ усисны. Педӧр Катя эськӧ, буракӧ, гольснитіс нин кильчӧ ӧдзӧссӧ Ӧнтип пиыслы, да гажа юрнас ӧд бара на вермас катовтлыны. Сюра-тошка кык лӧпдінса ӧта-мӧд вылӧ оз каттьысьны, кияс оз пеславны, дӧрӧм оз косявлыны, пув ва оз кисьтны — абу ӧд нин быг петмӧн нильзьӧдчысь том ужъяс. Кодӧс кӧбылаыс ачыс бӧръяс, сідзи и лоас. Павеллы, буракӧ, мойвиас.

Нелямын вита кымын Катя вылӧ, грек кӧть абу, Павел гӧтырыслӧн висьмытӧдз на кыйкнитавліс. А эз ло лов кыпӧдысьыс да кудзыс быдса мужиклы юрас чепӧсйис: ок, эськӧ чабыртлыны кӧ вылын морӧсасӧ, йитчывны-клеитчывны сыкӧд. Син водзас Катяыс пасьтӧм и сулаліс. Татшӧмнас сійӧс аддзыліс таво гожӧм ӧтчыд рытнас ю дорӧ вала лэччылігӧн. Луннас некор вӧлі. Бадь саяс, гашкӧ, эз и видзӧдлы, да сялькӧдчӧм кыліс. «Кодлӧнкӧ мӧскыс век на тані, — мӧвпыштіс. — Колӧкӧ, кысь корсьӧны-а». Шуис вӧтлыны да воськовтіс шыяслань. Аддзанторсьыс весьӧпӧрис, ӧтпырйӧ пӧсяліс и кӧдзаліс. Вӧвлӧм мельнича бӧжса гоблян кодьӧ дзик пасьтӧм ань келӧма пидзӧсӧдзыс. Павеллы воча сулалӧ. Копыртчылас да морӧс вылас койышталӧ васӧ, бекъяссӧ тшӧтш зырышталӧ, буракӧ, видз вылысь сибалӧм турун коробсӧ да нильӧгсӧ уськӧдӧ, пывсян вӧдитны абу эштӧма да. Кок вож костсьыс сьӧд каньсӧ малышталӧ и. Легӧдчигас нёньясыс шӧрас чуткӧм повидлоа кӧвдум моз быглясьӧны. Ӧтчыд вайӧмнад да ӧти верӧсыдлӧн гежӧдика нёнялӧмнад абу и вӧрзьылӧмаӧсь. Епимыс ӧд вӧрысь прамӧя эз и петавлы. Мартнас йӧра бӧрся вӧтлысянінысь эз сэсся лок дай. Шпольӧдчыштіс Катя да, вомас пырысь васӧ пӧльышталӧмӧн, уялыштіс на весиг. Петіс берегӧ да мышкӧн лоис, зумыдіник кокъяс вевдорысь коласта гырысь тупӧсьяссӧ Павеллӧн синъяслы вичмӧдіс. Зэлаліс гӧгӧр мортыдлӧн, тайкӧ сьӧлӧмыс ортсӧ петас, но ыджыд еджыд черисӧ кыйны эз уськӧдчы, колис тайӧс мӧдысь кежлӧ.

Сӧмын тай кутӧдыс ньӧти эз ло. Сійӧ жӧ рытнас и лэбис Катялӧн би вылӧ. Тотшкӧдчис ӧдзӧсас да дрӧб бырӧмӧн висьтасис:

— Ар кежлӧ дасьтыся да эзджык тырмы. Колис ӧд, кӧнкӧ, Епимыдлӧн, эз на Сергейыд ставсӧ лыйлы?

— Войнас ӧд дрӧбла он жӧ лок, асылыс нӧ мый вылӧ? — броткыны кутіс Катя, но Павел, водзвыв дасьтысьӧмнад, зэв эскӧдана водзӧ сӧрис да нывбаба лэдзис керка помӧ вӧзйысьысьӧс.

Павел тӧдтӧг эз ов, мый Катя ӧтнас. Пиыс муртса на Кировӧ муніс, экзаменъяс сдайталӧ, вӧр видзысьӧн кӧсйӧ лоны. Тӧдіс и сійӧс, мый Сергей батьыскӧд потансянь вӧрӧд котраліс да пуля-порокыд сылы колис, некодлы эз сетны. Тулыснас гоз-мӧдысь Павеллӧн син водзын ружьенас вуджӧртліс. Ӧтчыд весиг кыйдӧснас аддзыліс: патронташ бокас кык утка летъяліс. Оз казяв пӧръялӧмсӧ Катя да лэдзас. Сідзи и лоис.

Фельдшерицалысь гажа керка пытшкӧссӧ синмыс сӧмын фотографируйтіс. Нимкодясьны вӧлі некор. Кӧть нывбаба тшӧктіс виччысьлыны, Павел бӧрсяньыс и воськовтіс вежӧс сайӧ да пыр жӧ тшапкис сійӧс. Пӧрисны стен бокӧ паськӧдӧм диван-крӧвать вылӧ. Буракӧ, кӧзяйкаыс радейтӧ узьлыны вӧляпырысь. Ӧтнад ӧд и лэптӧмӧн тӧран.

Первой здукас Катя, буракӧ, эз гӧгӧрво, мый сыкӧд лоис, да лигышмунліс. Павеллы тайӧ и коліс. Ӧдӧбӧн шарснитіс аньлысь халат вӧньсӧ да лӧсьӧдчис пӧрччӧдны водзӧ, но нинӧм разьны ни лэдзны эз ков — Катя вӧлі дзик пасьтӧм. Буракӧ, лӧсьӧдчылӧма водны, либӧ водлӧма нин да Павеллӧн таркӧдчӧм бӧрын шыбитӧма вылас халатсӧ.

Слӧймӧдчис перйыны вӧля вылӧ чепсасьысьсӧ, мед йӧткыштны кытчӧ колӧ, но Катя сайкаліс, песовтчис ыджыд чими чери моз, эз сетчы мырдӧналысьлы. Павелӧс тайӧ нӧшта ӧзтіс. Сійӧ кутіс Катялысь пыксьысь кияссӧ морӧс улас да выльысь бергӧдіс, веськыд кинас весиг гӧна воргаас кутчысьліс, но ыджыд чери некыдз эз кӧсйы лӧньны, ӧтарӧ тракйысис. Да, тайӧ чими чери и вӧлі. Шедліс татшӧмыс Павеллы Бужӧда йирысь, пиньяснас быдсӧн катшйӧдліс.

Ӧдӧбӧнтӧ эз артмы да мӧвпыштіс босьтны мелілунӧн. Лэптіс кисӧ Катялӧн морӧс вылӧ, малалыштіс сьӧлӧм весьтса нёньсӧ да лемасис вом доръясас. Но фельдшерица юмыртіс найӧс да бергӧдіс юрсӧ. Павел, нёнь корсьысь куньса синма кага моз, эз кӧсйы воштыны найӧс да водзӧ самасис. Тайӧ пӧрйӧ Катя нюжӧдіс вом доръяссӧ, но сійӧ жӧ здукӧ курччис Павеллысь льӧбсӧ. Он ӧд нывбабакӧд тышкась — сьӧд кепысьӧ пырӧмысь ковмис эновтчыны. Чушсӧ малалӧмӧн пуксис улӧс вылӧ.

— Прӧститутка али мый ме тіянлы? — лолыштӧм бӧрын халатсӧ бӧр вӧняліс Катя. — Войдӧрлун Ӧнтип Иван дӧсадитчис. Талун тэ вожасин. Прамӧй мортӧн чайті, а пон жӧ вӧлӧмыд. Тэ юрнад али мыйӧн думайтан? Епимлы вошӧмсяньыс во джын на эз ло да, мед код улӧ кӧ паськӧдчи?

Чайтіс, Катя коколюкаӧн ойкӧдас, а со мыйяскӧ сӧмын шуалӧ. Ӧнтип пи волӧма. Вот сійӧ — збыльысь пон: гӧтыра да летъялӧ.

Веськӧдчис юр яндзимсьыс мунны, но кокъясыс эз на воськовтны ӧдзӧслань. Бергӧдчис Катялань да ачыс весиг эз гӧгӧрво, кыдзи артмис пыктӧм вом доръяснас:

— Гӧтрасям. Пет ме сайӧ.

Небыд сьӧлӧмнас Катя мыжаліс нин асьсӧ Павеллы дой вӧчӧмысь, но сэк жӧ и правӧн лыддис: мырдӧналӧмӧн сӧзлявны асьсӧ некодлы оз сет. Павеллӧн вӧзйӧмыс вӧлі дзик видзчысьтӧмӧн да бура дыр нинӧм эз вермы шуны. Медбӧрти лолыштіс:

— Кӧдзалышт, пиӧ. Аски аслыд лоӧ яндзим.

— Ме ӧд збыль шуа.

— Збыль кӧть абу. Кӧин моз усьласян да мыйкӧ ещӧ сэні сӧран. Мун ли, мый ли.

Видліс на Павел сёрнитӧдны Катяӧс, унатор на шуаліс: Сергейыслы бур батьӧн лоас, ӧтлаасясны да мӧс лӧсьӧдасны, машина ньӧбасны и, но нывбабалӧн сьӧлӧмыс эз небзьы. Павеллы ковмис мунны пон моз бӧжсӧ сюркнялӧмӧн.

Веськыда кӧ шуны, вожа пусӧ дзик ньӧти видлытӧг сійӧ эз ов. Тӧндзи на Опонась Миля пыравліс. Пӧкмелитчыны корис. Водзӧссӧ Милясӧ шӧри кусыньтліс да бӧрсяньыс лӧсьӧдчыліс, эз нин кут пӧрччӧдны да гатшӧдлыны. Вола на пӧ, кӧсйысис Миляыс.

Но Катяӧс мӧй ӧткодялан вина вылӧ сетласьысьяскӧд? Збыльысь эськӧ гӧтрасис сы вылӧ да тыр правоӧн нин шыльӧдіс и малаліс, чурскис и нёняліс. Да тыр-бур овмӧсӧн оліс: Катяыс ӧд зэв киподтуя.

Ӧти вой прамӧя узьтӧг колис, мӧд. Коймӧд кутіс матысмыны, да бара бобув моз вӧрзьӧдчис Катя би вылӧ. Код тӧдас, кыдзи-мый эськӧ лоис, да Катя кильчӧ дорын Ӧнтип Иванкӧд паныдасис. Буракӧ, дӧва дорад волӧма да абу сибалӧма. Гортланьыс нин восьлаліс да ропкис:

— Розь лоӧма да величайтчӧ. Часлы, сюрлас на, дыр-ӧ пытьялас...

Павеллы, гашкӧ, коліс саймовтчыны да лэдзны Ивансӧ, мед кытчӧ муніс — муніс, но бесыс тойліс шӧрас петны да шуны:

— Чолӧм-здорово, Ӧнтипович. Гӧтырыд кӧ тӧдлас — дзоля ваньтӧ орӧдас.

Иван, видзӧдӧм серти, юыштӧма вӧлі, да Павеллӧн друг петӧмысь весиг шай-паймунліс. Но муртса кежлӧ. Видзӧдліс жуялӧм синнас Павел вылӧ да ёрччыштіс:

— Код тэнӧ татчӧ корис? Ноко, водзвылын котӧрт!

Кулакъяс Иванлӧн ыджыдӧсь, мӧд морт кӧ, гашкӧ, и повзис, но сӧмын эз Павел. Тракторкӧд другасигӧн сійӧ вӧлі сӧнӧда. Иванӧс эськӧ вермис чорыда вачкавны, но мый гажа юраыслысь босьтан? Окота лоӧма выль розьӧ сюйлыны да шӧйтӧ. Но мед мӧдлаысь корсьӧ. Абу жӧ тай Катяыс и лэдзӧма. Потшӧс пӧлӧн тшӧтш мир туй вылӧ петісны. Гортланьыс сэсся Павел мӧдӧдчис. Оз жӧ кут Иванлӧн матыстчылӧм бӧрын бара Катялы дӧсадитчыны.

Иван, буракӧ, гӧгӧрвоис, мый весьшӧрӧ фельдшерица дорӧ летъялӧмыс. Эз тай сэсся Епим керка дорын паныдасьлы-а. Матыстчыліс кӧ, ӧтчыдысьтӧ кӧть эськӧ лӧсявлісны, нёльысь нин сы бӧрын Павел Катя кильчӧ вылӧ кайліс да.

Нёльӧдысьсӧ тӧрыт. Чайтіс, мый лэдзас, но бара на эз. Ӧдзӧс сайсянь сёрнитіс:

— Водз на, Павел. Ме тэнӧ ог бӧрыньт, но мый йӧзыс шуасны? Зэв ӧд лёка сёрнитны кутасны. Син куньӧмӧн ӧд он ов. Али ӧні позьӧ? Ог кӧсйы. Вай виччысьлам во тырӧмсӧ.

Эз сӧмын ӧдзӧс пыр сёрнитны. Ӧтчыд вотчанінсянь локны ӧтув лӧсялісны да вель дыр варовитісны. Гашкӧ, и оз ковмы восӧ виччысьны, восьтас сэтчӧдз на Катяыс ӧдзӧссӧ. Сылань, видзӧдӧм серти, мунӧ. Талун этайӧ уткасӧ нуас. Кывліс Павел, мый яблӧга утка пӧжлывлӧны. Зэв пӧ чӧскыд яблӧгнас-саръяслӧн сёян. Мед сідзи-й вӧчас да чӧсмӧдлас. Оз кӧ — и олас.

Кӧть посни гобъяссӧ и босьталіс, пакетас бура уна лоис. Надзӧникӧн туй вылӧ босьтчис петны, да ӧддзӧдіс ты дорын горзӧм. «Ӧнтип Иванкӧд мыйкӧ лоис али мый?» — воис юрас.

Сідзи и вӧлӧма. Пыжыс куш, а ачыс ва вылын ӧти местаын курасьӧ. Пыралас юрнас ваӧ да бара. Тадзтӧ регыд и вӧяс. Гӧгӧрвоис Павел: Иваныс кокнас ли кинас крукасьӧма кулӧмас. Пуртыс, тыдалӧ, абу да оз вермы мездысьны. Капрон кулӧм, тыдалӧ. Сӧнысь кулӧмыд эськӧ косясис.

Пӧрччысис да ваӧ. Пыжӧ кутчысьӧмӧн кыдзкӧ тай сэсся мездіс жӧ мортсӧ. Позис, дерт, дӧсадитчӧмсьыс «веськодяд» шуны, мед вӧйис, но дзик нин оз морт ногса ло тайӧ. Мед олӧ.

Яблӧга утка вылас мӧдӧс ковмас кыйны. Тэрмасьӧмнад мешӧк вомыс восьса колис да мездысигкостіыд тайӧсӧ кутшӧмкӧ тшак вотысьлӧн понйыс шелӧдіс.