КЫТЧӦ ВОШИС БАЛЯЛӦН МУСКЫС?
Ӧтчыд Иисус ветлӧдліс му кузя ӧтнас. Коркӧ ӧтчыд шыӧдчис сы дінӧ ӧти шландайтысь зон:
— Дядьӧ! Босьт менӧ кесйылӧсӧн, нэм чӧж тэ вылӧ понда уджавны.
— Ладнӧ, медым тэ ногӧн лоас, — шуис сылы Иисус, да водзӧ найӧ мӧдӧдчисны нин ӧтлаын.
Мунӧны найӧ луд вывті, Иисус и шуӧ кесйылӧсыслы:
— Зонмӧ, со эстӧн ыжъяс йирсьӧны, а меным сёйны нин окота. Ыж видзысьыс кӧ узьӧ, тэ сійӧс эн садьмӧд, медым чӧскыда узьӧ. Сьӧмным ӧд миян абу. Ветлы сэтчӧ да кут ӧти мичаник баляӧс: ми сійӧс начкам да пражитам.
— Ой, ме, дядьӧ, ог мун! Ме некор на нинӧм эг гусявлы, торъя нин ыжъясӧс.
— Ладнӧ, кесйылӧсӧй, ачым ветла да вая сійӧс, а тэ ветлы сиктӧ да кор йӧзыслысь нянь да сов.
— Ме, дядьӧ?! Ог, ме ог мун! И менам батьӧй эз вӧв ни гусясьысьӧн, ни корысьӧн! И ме ог ло!
Но мый вӧчны? Иисусыд ачыс муніс: кутіс госа баляӧс да вайис. Шуӧ кесйылӧсыслы:
— Менам няньла да совла ветлігкості начкы тайӧ балясӧ, бипур мичаа песты, медым яйыс бура пражитчис.
Иисус муніс сиктӧ. А кесйылӧсыс уджӧ кутчысис, пондіс балятӧ кульны. Сэсся бипур пестіс. Перйис балялысь муссӧ, пражитіс дай сёйис.
Кор Иисусыд бӧр воис няньӧн да солӧн, сійӧ видзӧдліс гӧгӧр да некытысь эз аддзы балялысь муссӧ.
— А кӧн нӧ балялӧн мускыс? — юалӧ Иисусыд кесйылӧсыслысь.
— Кутшӧм мус? — шензьӧ кесйылӧс. — Ме некор эг кывлы, медым балялӧн мус вӧлі.
— Кыдз нӧ! Дерт, эм сылӧн мускыс, кыдзи быд пемӧслӧн. Веськыда висьтав, мый пражитін сійӧс да сёйин.
— Ме? Кыдз нӧ ме сійӧс верми сёйны, сійӧ кӧ збыльысь эз вӧв!
— Но виччысьлы! Со туйӧд мунӧны кык морт, паськӧм сертиныс тыдалӧ, мый найӧ начкысьяс. Найӧ и висьталасны, эм-ӧ балялӧн мускыс.
— Мый кӧсъясны, медым и висьталасны. Батьӧй менам скӧт видзысьӧн жӧ вӧлі да, некор ме эг кывлы, мый балялӧн мус эм.
Буретш сійӧ кадӧ матыстчисны мунысьяс.
— Бур йӧз, сувтлӧй здук кежлӧ! — шыӧдчис на дінӧ Иисус. — Ті, видзӧда да, паськӧмныд серти начкысьяс. Сідзкӧ, висьталӧй миянлы, эм-ӧ балялӧн мус.
— Да, ми начкысьяс, ми тӧдам, мый балялӧн эм мус, кыдз и мукӧд пемӧслӧн.
— Но, кесйылӧсӧй, кылін? — юаліс Иисус. А кесйылӧс бара пыксьӧ, пыр ӧтитор дольӧ: балялӧн мускыс пӧ эз вӧв.
Ӧти кывйӧ сідз найӧ эз и воны дай разӧдчисны: начкысьяс асланыс туйӧд, а Иисус кесйылӧсыскӧд — ас туйӧд мӧдӧдчисны.
Коркӧ-некоркӧ кыліс Иисус, мый ӧти озыр мортлӧн ёна висьмӧма нылыс. Найӧ и мунісны сэтчӧ. Иисусыд шуис, мый сійӧ ӧти лунӧн бурдӧдас нывсӧ. Сӧмын колӧ вӧчны сёйысь ичӧтик керка, медым ни ӧшинь, ни ӧдзӧс керкаас эз вӧв. Пытшкас пач тэчны. Пачас би колӧ пестыны, да сідз ломтыны, медым эськӧ ортсысяньыс вӧлі сэтшӧм жӧ шоныд, кыдзи и керка пытшкас.
Кыдзи вӧчисны керкасӧ, пыр и пуктісны лабич вылӧ висьысь нывтӧ. Иисус кыскис паськӧм увсьыс палаш да шуис кесйылӧсыслы:
— Но, кесйылӧсӧй, керав нылыслысь юрсӧ!
— Ме, дядьӧ, ог керав нывлысь юрсӧ, батьӧй менам эз вӧв морт вийысьӧн, ни ме ог ло!
— Ладнӧ, кесйылӧсӧй, керала ме юрсӧ ачым, — и ӧти ӧвтыштӧмӧн керыштіс нывлысь юрсӧ. А сэсся шыбитіс шойсӧ ломтысьысь пачӧ, и нылыд сотчис сэні пӧимӧдз. Сэсся Иисусыд босьтіс пачсьыс неуна пӧимсӧ, торъя нин сійӧ пӧимсӧ, коді коли сьӧлӧмсьыс. Буситыштіс ки пыдӧсас, неуна сьӧлалыштіс дай шуис:
— Чеччы да мун!
И нылыд ловзис, лоис сизим пӧв мичаджык вӧвлӧм сертиыс.
Тайӧс ставсӧ Иисусыдлӧн кесйылӧсыс аддзыліс. Ас кежсьыс мӧвпалӧ: ме пӧ ӧні и ачым верма тадзтӧ вӧчны, сідзкӧ, ачым верма лоны татшӧм жӧ бурдӧдысьӧн. Сэсся и шуӧ Иисусыдлы:
— Дядьӧ, ог кут сэсся ме тэныд служитны. Тэ менӧ то гусясьны велӧдан, то мортӧс вины. Вай менсьым сьӧм пайӧс да муна ме ас туйӧд. (Ме ӧд вунӧді висьтавны, дона лыддьысьысьӧй, мый Иисусыд босьтчис висьысь нывтӧ бурдӧдны куимсё форинтысь).
— Ладнӧ, сета ме тэныд сьӧм, — шуӧ сылы Иисусыд, — висьтасян кӧ, мый тэ сёйин балялысь муссӧ.
— Да, эг ме сёй, дядьӧ, муссӧ! Эз вӧв мускыс баляыслӧн да!
Но Иисусыд век жӧ сетіс кесйылӧсыслы сылысь пайсӧ, да зонмыд муніс аслас туйӧд.
Кыліс ӧтчыд миян зонным, мый ӧти озыр мортлӧн ёна висьмӧма ӧтка нылыс. Локтіс сэтчӧ зонмыд, висьтасис бурдӧдысьӧн, шуис, мый ӧдйӧ бурдӧдас нывсӧ, мый вермасны сылы эскыны. Сэсся тшӧктіс (кыдз коркӧ аддзыліс Иисуслысь), медым вӧчисны сёйысь ӧшиньтӧм да ӧдзӧстӧм ичӧтик керка. Пачсӧ тшӧктіс ломтыны пескӧн, да сідз, медым эськӧ ортсысяньыс вӧлі сэтшӧм жӧ шоныд, кыдзи и керка пытшкас.
Кодыр ставыс лои дась да зонмыд колис ӧтнас нылыдкӧд, сійӧ кыскис пась увсьыс палаш, ёсьтіс сійӧс дай вундіс нылыдлысь юрсӧ. Сэсся койыштіс нывлысь шойсӧ ломтысьысь пачӧ. Нылыд весь и сотчис.
А зонмыд сэсся босьтіс гормӧдчан да, кыдзи аддзыліс Иисусыдлысь, кыскис пачсьыс неуна пӧим. Пуктіс ки пыдӧсас, неуна сьӧлалыштіс дай шуис:
— Чеччы да мун!
Видзӧдӧ, видзӧдӧ сійӧ, а нылыд оз кыпӧдчы. Бара пуктіс сійӧ пӧимтӧ ки пыдӧсас, бара сьӧлалыштіс дай шуис:
— Чеччы да мун!
А нылыд бара оз чеччы. Коймӧдысь бара ставсӧ вӧчис зонмыд — а нылыд сідз эз и ловзьы. Ёна и повзис миян бурдӧдысьыд! Бара, тіралӧмӧн нин, кураліс пачысь пӧим. Пуктіс ки пыдӧсас, сьӧлалыштіс да шуис:
— Чеччы жӧ, урӧд! Ӧд кутасны менӧ! Чеччы, сё мокасьтӧй! Ӧд ӧшӧдасны менӧ, он кӧ ловзьы!
Но нылыд сідз эз и ловзьы. Вошис и пӧимыс...
А нылыдлӧн батьыс пондіс нин майшасьны: мый сы дыра вӧчӧ сэні бурдӧдысьыс?
Ыстіс месайыд ассьыс кесйылӧссӧ, но ичӧтик керкаас, бурдӧдысь кындзи, некод эз вӧв. Висьталіс та йылысь кесйылӧс месайыслы, пырисны найӧ сёйысь вӧчӧм керкаад дай кутісны бурдӧдысьтӧ. Кисӧ кӧрталісны. Сэсся аддзисны палашсӧ, кодӧн нывлысь юрсӧ вундӧма. Петкӧдісны найӧ мыжа морттӧ да ёрдӧ сетісны. Ёрдыд шуис бурдӧдысьтӧ вины, релльӧ ӧшӧдны.
Вайӧдісны рель дінӧ да кӧсйисны нин ӧшӧдны. Друг зонмыд корис нӧшта ӧтчыд, медбӧръяысь, видзӧдлыны гӧгӧр. Сетісны сылы медбӧръя позянлун. Видзӧдӧ-видзӧдӧ сійӧ гӧгӧр дай аддзӧ: вӧвлӧм месайыс сылӧн сы дінӧ мышкӧн сулалӧ. Мыжаыд горӧдіс:
— Пет, дядьӧ, да отсав меным, он кӧ ӧд, ӧшӧдасны менӧ пырысь-пыр!
Иисусыд корис, медым сетісны сылы позянлун матыстчыны мыжа дінӧ.
— Дядьӧ, ми ӧд тӧдам ӧта-мӧднымӧс: ме тэныд отсаси, тэнӧ видзи-дӧзьӧриті, а ӧні тэ менӧ мезды!
— Нолы, виччысьлы, — шуис Иисус, — тэнад сьыліад гез, сідз ӧд?
— Сідз, сідз, дядьӧ! Ӧд ӧшӧдасны, он кӧ меным отсав.
— Виччысьлӧй, — шыӧдчис Иисус ёрд дінӧ, — мылыштӧй тайӧ мортсӧ. Ме ловзьӧда нылӧс. Но коді нӧ сёйис балялысь муссӧ?
— О, вердысьӧй дай енмӧй, да ӧд эз вӧв баляыслӧн мускыс!
— Ладнӧ инӧ, — шуис Иисус, — мунам мекӧд!
Пырисны найӧ сёйысь вӧчӧм ичӧтик керкаӧ. Иисусыд пырысь-пыр сюйис кисӧ пачӧ, кыскис неуна пӧим, пуктіс ки пыдӧсас, сьӧлалыштіс да шуис:
— Чеччы да мун!
Сійӧ жӧ здукас бать-мам нимкодясьӧм вылӧ нывныс чепӧсйис, да ӧд на и сизим пӧв мичаджык вӧвлӧмсьыс дай дзоньвидза!
Лэдзисны миян бурдӧдысьяснымӧс, нӧшта на куимсё форинт мынтісны — ӧд стӧч та мында корліс медводдза бурдӧдысь ныв бурдӧдӧмысь.
Иисус матыстчис пызан дорӧ да мӧдіс юкны сьӧмсӧ куим пельӧ. А вӧвлӧм кесйылӧсыс шензьӧмӧн видзӧдӧ-видзӧдӧ, сэсся кутчысьныс эз нин вермы дай юаліс:
— Мый тэ ӧні вӧчан, дядьӧ?! Ми ӧд сӧмын кыкӧн! Тэ юклан сьӧмнымӧс куим пельӧ, а он кык пельӧ! Кодлы лоӧ коймӧд юкӧныс?
— Со тайӧ юкӧныс менам, нывсӧ ме бурдӧді да.
— А мӧдыс?
— А тайӧ тэныд юкӧн, тэ босьтчин бурдӧдны нывсӧ да.
— А коймӧдыс?
— Коймӧдыс... лоӧ сылы, коді сёйис балялысь муссӧ.
— Батьӧ! — горӧдіс пӧръясьысьыд. — Збыльысь, вердысьӧй дай енмӧй, тайӧ ме сёйи балялысь муссӧ, кор тэ ветлін сиктӧ няньла да совла.
— Со-о-о мый! Тэ кӧ сёйин сійӧс, туйыд тэнад ӧні адӧ, адса биӧ.
И сійӧ жӧ здукас став йӧзыслӧн син водзас антусъяс ӧдйӧ кыскисны пӧръясьысьӧс адӧ.
Комиӧн гижис
Манова Надежда