МАТЯШ КОРОЛЬ ДА СЮСЬ ПӦРӦДЧЫСЬ

Ӧтчыд Матяш король ӧтнасӧн вӧраліс дай ылаліс вӧрас. Некыдз петан туйсӧ оз аддзы. Ветлӧдліс-ветлӧдліс, кытчӧдз эз паныдась ӧтка пӧрӧдчыськӧд. Паськӧм сертиыс, тыдалӧ, гӧлиник морт. Матыстчис Матяш король сы дінӧ (дерт, Матяшыд бара жӧ эз король паськӧма вӧв) дай видзаасис:

— Чолӧм, бур морт! Ен отсӧг тэныд!

— Чолӧм, господин! Меным збыльысь эськӧ отсӧгыд колӧ да, — ышловзьӧмӧн вочавидзис гӧль морт.

Пӧрӧдчысьыд, дерт, оз вӧлі тӧд, кодкӧд сійӧ сёрнитӧ, коді сы водзын сулалӧ. Прӧстӧй морт пыдди пуктіс вӧрысь петысь морттӧ.

Матяш корольыд и юалӧ:

— Эм-ӧ тэнад, бур морт, челядьыд?

— Дерт, эм, господин, нёльӧнӧсь. Кык мича зон да кык ныв.

— А эм-ӧ тэнад сьӧмыд?

— Оз позь шуны, мый уна, но мыйта колӧ, пыр тай кыськӧ чуктӧ-а. Тэ тӧдан, господин, — водзӧ нуӧдіс сёрнисӧ вӧр пӧрӧдысьыд, гажтӧмтчӧма, тыдалӧ, ӧткӧннад уджалігӧн да, — ме ӧд сьӧмтӧ пыр куим пельӧ юкла.

— И мый тэ накӧд вӧчан?

— А вӧча ме со мый: ӧти юкӧнӧн уджйӧз мынта; мӧд юкӧнсӧ уджда.

— Но а коймӧд юкӧнсӧ?

— А коймӧдсӧ няйтӧ кӧдза.

— Но и но! Татшӧм сёрнисӧ ме некор на эг кывлы, — шензьӧ Матяш король. — Ноко-ноко висьтав меным, кыдзи тайӧс гӧгӧрвоны.

— Со кыдзи: ӧти юкӧннас ме уджйӧз мынта. Тайӧс колӧ гӧгӧрвоны тадз, мый менам эм ай-мам. Найӧ коркӧ менӧ быдтісны, вердісны, пасьтӧдісны. Ӧні ме найӧс видза. Мӧд юкӧнсӧ, менам кык пи да, налы сета водзӧсӧн, найӧс верда, пасьтӧда. Кор ме пӧрысьма, найӧ меным мынтасны водзӧссӧ, — лабутнӧя тэрмасьтӧг висьталӧ пӧрӧдчысьыд.

— А коймӧд юкӧныс? — тэрмӧдлӧ Матяшыд.

— Но а коймӧд юкӧнсӧ няйтӧ кӧдза. Тайӧс колӧ гӧгӧрвоны тадзи. Менам кык ныв. Найӧс верда-пасьтӧда, но насянь бӧрсӧ меным нинӧм оз вичмы. Найӧ петасны верӧс сайӧ дай мунасны ме ордысь. Со кыдзи тайӧ колӧ гӧгӧрвоны.

— А тэ, вӧлӧмкӧ, сюсь вежӧра морт! Кывйыд быттьӧ бритва вундӧ, — ошкыштіс Матяшыд. — Кывзы, ыджыд вежӧра мортӧй, менам со ылавсьӧма тайӧ вӧрас да, гашкӧ, тэ менӧ петкӧдан вӧрсьыс?

— Ок, муса господин, менам ӧд кадыс абу. Гӧль мортыдлы пыр уджавны колӧ.

— А ме тэныд лунъя удждон мынта, сӧмын петкӧд менӧ тайӧ вӧрсьыс.

— Но тайӧ дзик нин мӧд сёрни! Сьӧм вылад окотапырысь петкӧда.

Сэсся и мӧдӧдчисны. Мунӧны тэрмасьтӧг, сёрнитӧны ӧттор-мӧдтор йылысь. Матяшлы нимкодь сёрнитнысӧ пӧрӧдчыськӧд, ёна и тӧлка мортыд вӧлӧма да. Матяшыд бара юалӧ:

— Кывзы, бур мортӧй, а аддзывлін-ӧ тэ коркӧ корольӧс?

— Эг, господин, некор на эз мойвилы аддзывны, а ёна эськӧ кӧсъя ловъяӧн на аддзывны кӧть ӧтпыр.

— Кӧсъян кӧ, тайӧ, ме ногӧн, абу сьӧкыд вӧчны. Со ӧні, кор вӧрысь петам, сэні лоӧ уна йӧз. И мыйӧн сӧмын найӧ аддзасны корольӧс, быдӧн юрсьыныс шапкасӧ пӧрччасны. Сӧмын король и коляс шапкаа. Сэк тэ и аддзан корольтӧ.

Но ладнӧ. Коркӧ петісны жӧ найӧ вӧрсьыд. Видзӧдӧны, а сэні муяс вылын йӧзыс тшем уджалӧ. Сӧмын найӧ казяласны корольнысӧ, ставныс юрсьыныс шапканысӧ пӧрччасны. А пӧрӧдчысьыд шензьӧмпырысь горӧдас:

— Вердысьӧй дай Енмӧй! Господин, видзӧдлы, ставӧн куштісны юрнысӧ! Сӧмын ми тэкӧд шапкааӧсь. Тыдалӧ, кодкӧ миян пиысь корольыд! Ме али тэ?

— Збыль, миян пиысь кодкӧ ӧти, — серӧктіс Матяш корольыд да меліа тапкӧдыштіс пӧрӧдчысьӧс мышкӧдыс.

Сюсьлунсьыс да шмонитны кужӧмсьыс Матяш король лышкыда козьналіс пӧрӧдчысьтӧ. Сійӧ пӧрӧдчысьыд и ӧні, кӧнкӧ, ловъя, эз кӧ на кув, дерт.