МАТЯШ КОРОЛЬ ДА ВЕЛӦДЫСЬ
Коркӧ Матяш король бара на вежис ассьыс озыр паськӧмсӧ гӧль вылӧ дай ӧтнас мӧдӧдчис видзӧдлыны, кыдзи сылӧн мадьяръясыслы овсьӧ-вывсьӧ. Рытыс суис сійӧс ӧти сиктын. Пырис Матяшыд корчмаӧ да юаліс, код ордын позьӧ узьмӧдчыны. Корчмаса кӧзяин и шуӧ:
— Сӧмын ӧти морт и лэдзлӧ тані. Сійӧ велӧдысь. Семьяыс сылӧн ыджыд. Сійӧ гӧль, но бур сьӧлӧма морт. Ветлы, гашкӧ, сійӧ тэнӧ лэдзас узьнытӧ.
Локтіс туй выв мортыд велӧдысь ордӧ. Велӧдысьыд сьӧлӧмсянь чолӧмаліс пырысьӧс, кӧсйысис узьтӧдны дай юаліс, абу-ӧ сійӧ тшыг.
Матяшыд и вочавидзӧ:
— Збыль, ме тшыг.
— Сідзкӧ, кокньӧдчы, пуксьы да шойччышт, а ме здук-мӧд кежлӧ петала.
Велӧдысьыд котӧртліс корчмаӧ, ньӧбис рысь, калбас, порсь тшӧг да небыд нянь. Вайис гортас, пукталіс ыджыд блюд вылӧ да пыртіс гӧстьлы. Пуксисны кыкнанныс пызан сайӧ да азыма ужнайтісны. Ужын бӧраныс сёрнитыштісны сиктса олӧм йылысь, гӧль велӧдысьлӧн семья йылысь, а сэсся водісны узьны.
Асывнас Матяшыд водз чеччис, аттьӧаліс велӧдысьтӧ дай муніс сы ордысь. Пырис корчмаӧ нуръясьыштны. Аддзӧ: кодлӧнкӧ пальто ӧшалӧ, а тӧрыт эз вӧв. Матяшыд юасьӧ корчма видзысьлысь, оз-ӧ пӧ позь ньӧбны сійӧс.
— Оз вузавсьы тайӧ пальтоыс. Тӧрыт рытнас сійӧс заклад вылӧ вайис велӧдысь, сёянысь мынтысис, гӧсть сылӧн локтӧма да.
Кор Матяш бӧр воис гортас, аслас дворецас, — гижис письмӧ велӧдысьлы, медым индӧм кадӧ локтіс Будаӧ король дорӧ.
Велӧдысьыд дасьтысис туйӧ да полігтырйи мӧдӧдчис Будаӧ. А сэк кості Матяшыд тшӧктіс, медым вельможаяс индӧм кад кежлӧ локтісны дворецас ужнайтны. Да медым пуктісны камзол зепъясаныс сьӧм, а король видзӧдлас, ёна-ӧ найӧ лышкыдӧсь. Ужын бӧрын пӧ ачыс король кутас йӧктыны гӧстьяскӧд. И став вельможаяслы ковмас вӧчны сійӧ жӧ, мый пондас вӧчны король.
Велӧдысьыд воис Будаӧ стӧч ужын кежлӧ. Тіралӧ-полӧ: мыйла сійӧс корисны, мый сыкӧд лоӧ? Нӧшта на ёнджыка повзис, кор висьталісны, мый сійӧ кутас ужнайтны королькӧд ӧти пызан сайын.
Пуксис пызан саяс дай шӧйӧвошис: кутшӧм сёян видлыны, мыйӧ босьтчыны — медводдзаысь аддзис татшӧм озыр пызансӧ да. А Матяш корольыд пыр вӧзйӧ да вӧзйӧ выль сёянторъяс.
Коркӧ ужиныд и помасис. Сы бӧрын локтісны чиганъяс да пондісны гажӧдны корольлысь гӧстьясӧс: чардаш кутісны йӧктыны.
Корольыд чеччис, пӧрччис камзолсӧ, чӧвтіс велӧдысь пельпом вылӧ да мӧдіс йӧктыны. Король бӧрся сы вылӧ видзӧдӧмӧн мӧдӧдчисны и Матяшлӧн придворнӧйясыс: пӧрччалісны ассьыныс камзолъяснысӧ сьӧм тыра кӧшельясӧн да ӧта-мӧд бӧрсяныс чӧвталісны велӧдысь пельпом вылӧ. Сьӧкыд камзолъяс улад коньӧрыд и усис. Сӧмын сэки Матяшыд дугдіс йӧктыны да юаліс велӧдысьлысь:
— Помнитан-ӧ тэ сійӧ рытсӧ, кор тэ ордӧ локтіс туй вылысь мудзӧм морт да вӧзйысис узьны и тэ сійӧс зэв бура примитін: и вердін, и узьтӧдін, а медым мынтысьны сёянысь, пальтотӧ ассьыд закладӧ сетін. Чайта, ӧні тэ тӧдін, мый сійӧ туй выв мортыс вӧлі ме. Кыдзи тэ сьӧлӧмсянь примитін менӧ гортад, сідзи жӧ ӧні и ме сьӧлӧмсянь кора тэнӧ босьтны став тайӧ камзолсӧ. Ӧнісянь тэныд некор нин оз ковмы закладӧ сетны ассьыд пальтотӧ. А ӧні верман бӧр мунны гортад да эн вунӧд Матяш король йылысь, а ме тэнсьыд буртӧ ог жӧ вунӧд.
