ЗЭРА АСЫЛӦ

— Сӧтанаыд, кутшӧм ёна висьӧдӧ, — зыраліс сьӧлӧмладорсӧ да шлапкыліс кисӧ кымӧсас вӧскресенньӧ асылӧ Педӧр. Ӧттшӧтш дзайгис гӧтырыслысь: — Чуньлыс мында кӧть кисьтышт. Ме ставсӧ юны тӧрыт эг вермы. Быдса дозсьыд коли на, кӧнкӧ, неунатӧ. Тӧдӧмысь, дзебин...

Збыльысь, гӧтырыс, ачыс ньӧти оз ю да, корсюрӧ дзеблӧ стопка мындатӧ, мед Педӧр асывнас пӧкмеллясӧ вермис вӧтлыны да лунтырӧн ёнмӧдчыны выльлун кежлӧ. Весиг дозсӧ пыдзырттӧдз на корӧ мукӧддырйи Педӧрлысь:

— Кисьтышт да сайӧдла. Аски юрыд висьны жӧ кутас-а.

Но бӧръя кадас, тшӧкыда юӧмыс кутіс лоны да, Аннаыс дӧзмӧма Педӧр вылӧ: кольӧдас кӧ — кольӧдас, а оз кӧ — и оз. Кольӧдас кӧ, сеттӧдзыс бурпӧт мучитас, тьӧщасьыс на бурджыка моральтӧ лыддяс да мыйкӧ нӧшта вӧчны тшӧктас. Оз вермы татӧг гӧтырушкоыс. Со тай вочавидзис:

— Дзикӧдз тай, дитяӧй, сӧвесьттӧ воштӧмыд. Ставсӧ дучкин да, кысь нин ме дзеба? Он мӧй помнит, войнас чеччылӧмӧн бӧръясӧ юин да?

Оз и эм. Помнитӧ сӧмын, мый ӧти водка дозсӧ гортӧдзыс вайліс. Ӧтиыслысь сьылідзирсӧ бур тӧдсаыскӧд Эжва кыр йылын бергӧдісны.

— Кольтӧг оліс... — эз сетчы Педӧр, матыстчис диван вылӧ пешкыльтчӧм гӧтыр дінас да бергӧдіс асланьыс. — Вай, эн дур. Юрӧй потны кутіс. Верман жӧ тэ морт вылас тешитчыны...

Гӧтырыс тракнитчис да бӧр бергӧдчис Педӧрлы мышкӧн. Нӧшта и смекайтчыштіс:

— Он кӧ коми кывсӧ гӧгӧрво, рочӧн висьтала: нету, мися.

— Пасибӧ ныр — вом шӧрад! — дӧзмис Педӧр. — Часлы, ковмыла на ме тэныд, мый сэки кутан сьывны?

— Йӧйталӧм дорсьыд кӧ прамӧй йӧзыс моз турипувйысла ветлім, эськӧ местаын лои, — эз пыдди пукты Педӧрлысь грӧзитчӧмсӧ Аннаыс.

— Ветлы, код нӧ тэнӧ кутӧ? Автобусӧн тай йӧзыс шуръялӧны. Тэныд век персональнӧй машина ковмӧма, — дум вылас кутіс важиник «Москвичсӧ» Педӧр.

— Кисьтіс машинатӧ юӧмысла да ӧд ещӧ «персональнӧясьӧ». Йӧзыслӧн, тэысь водзджык босьтлісны да, ӧти гыж туй на абу.

— Ланьт! Кытчӧ оз ков, ныртӧ эн сюй да вай ӧти стопка, мен дыш корсьны йӧзыдлысь дзебӧмтӧ, — век на сулаліс диван вылӧ нюжӧдчӧм гӧтыр весьтас Педӧр.

— Ме вӧсна, бара, корсьысь абутӧмсӧ, йӧй руыд кӧ босьтіс, — эз кӧсйы гӧгӧрвоны Педӧрӧс Аннаыс, кодӧс, кыдзи шуӧ ачыс, ньӧбис загсысь рубӧн-джынйӧнысь.

— Сюрас кӧ, пель дінтӧ серӧдла, — вешйис Педӧр да збыльысь кутіс корсьысьны. Дзумгыліс кисӧ кӧлуй видзан шкаплӧн жыръясӧ, восьтліс узьлан кӧлуйӧн жӧ тыр чемоданъяс, джоджӧ водӧмӧн видзӧдаліс диван да шкапъяс улысь, улӧс вылӧ сувтлӧмӧн кӧсӧйтліс синъяссӧ стенка вылӧ, восьтліс холодильник ӧдзӧс, корсьысис тувъяс вылын ӧшалысь паськӧм зепъясысь, ӧдзӧс дорын сулалысь ботіяс пытшкысь, лукйысис книга видзан джаджйын, но нинӧм мортыдлы эз сюр. Пӧсяліс сӧмын, кутіс пошкыны. Пӧкмелляыс, буракӧ, петны кутіс.

— Висян да, мыйла эськӧ сы мындасӧ и юан? Ещӧ ӧтнадӧн дай, — верӧссӧ татшӧмӧн казялӧм бӧрын небзьыштіс гӧлӧсыс Анналӧн. — Винатӧ ӧд он помав, а ачыд, пиӧ, помасян.

— Эн, мися, тешитчы, вай водкасӧ. Дознас сорӧн кытчӧкӧ лойӧмыд. Эз кӧ вӧв, эськӧ куш дозйыс колис. Сэтшӧма кӧ колӧ, деньга кодлыськӧ удждыла да сета, — тӧдіс деньга вылӧ гӧтырыслысь горшлунсӧ Педӧр.

— Ме тэныд эськӧ уджда! — чорзис бӧр гӧтырыслӧн гӧлӧсыс.

— Анна, эн, колӧкӧ, менӧ дӧзмӧд. Висьталісны тэныд, мый юрӧй висьӧ? — пуксис диван дорышӧ Педӧр да кӧсйис сывйыштны гӧтырсӧ.

— Эн каттьысь ме вылӧ... Дзоля кага лоӧма, юр сылӧн висьӧ. Мун да бурджык ва ваяв, песласьны колӧ, став кӧлуйыс челядьлӧн сардмӧма.

— Кыдз нӧ ме висян юрнас ваяла? Мед кутшӧмкӧ ва гуранӧ лясмуна? Веськалін жӧ менам юр вылӧ, — ымӧстіс Педӧр да босьтчис кыскыны гӧтырсӧ кок пӧлӧдыс диван вылысь джоджӧ. Мӧдыс кутіс чужъясьны, но Педӧрысь эз мын. Сідзи и ковмис лэччыны джоджӧ.

— Но и мый? — лэдзаліс кайӧм бӧждорсӧ Анна. — Лудны кӧ кутіс, мун да пач бокас нирт, а эн ме вылӧ кай... Кӧсъя нин вӧлі сетны, а ӧні босьтсьӧма менсьым.

— Аннуш! — югзисны синъясыс Педӧрлӧн. — Ме ӧд шмониті. Вай, колӧкӧ, окышта.

— Мун сэтысь дука ловнад, пӧлӧс вома Паладьыдкӧд окась, — босьтіс водзӧс Анна.

— Лӧсьӧдлан жӧ нинӧм абусӧ, кодкӧ сӧрас да...

— Эн, мися, матыстчы.

— Аннуш, но кӧть муртса. Юрам нӧшкӧн вачкалӧны, — леститчис Педӧр.

— Ладнӧ. Сета, но киӧс кӧ окыштан...

Педӧр весьӧпӧрис. Мый-мый, а сійӧ тайӧс мӧвпыштны эз вермы. Мед окавны кияс да нӧшта гӧтырыслысь? Мый, бара, думыштӧма, кыдзи тайӧ юрас воӧма? Лун-лун тай телевизор дзоргӧ. Сэсянь, кӧнкӧ, велӧдісны. Кывсяс кӧ йӧзыслы (а Аннаыс пӧдругаясыслы быть висьталас, а пӧдругаясыс быть разӧдасны), то мир смек лоӧ. Кутшӧмкӧ ним пуктасны пӧрысьӧ-нэмӧ да сійӧн и гортйӧ водны ковмас.

— Выжыв. Ещӧ мед кыткӧ тшӧктін окыштны, — пузис самӧвар моз Педӧр да петіс кильчӧ вылӧ. Плавгис вылас зэрысь дзебсян плащ модаӧс да веськӧдчис дзиръялань.

— На, йӧй! Шмониті ме, — петіс да горӧдіс кильчӧ вывсянь, доз пыдӧс петкӧдлӧмӧн, гӧтырыс. Сійӧ, дерт, ылісяньыд эз аддзы, кыдзи нюмсермуніс верӧсыслӧн чужӧмбаныс.