ТРИНЬКИ-БРИНЬКИ
Викул Митрей вала мунігӧн метра сё сайысь кымын аддзыліс, кыдзи вӧлі гӧрбыльтӧдӧма нопйыс Ӧндрей Иванӧс. Видзӧдӧм серти, пув кыскис. Мый сэсся, лун-мӧд сайын вотчыны босьтчисны да? «Часлы, бӧртиджык ветла да юала, кытысь вотчис, висьталас кӧ», — пасйис аслыс Митрей да сувтовкерлӧм бӧрын ӧддзӧдіс восьлассӧ.
Рытнас Митрей пырис Иванъясӧ. Кӧзяин вундаліс кӧрт лист вылӧ ыджыд пӧлӧс тазйысь тшак, мед косьтыны тӧв кежлӧ. Митрей дыр кытшлавтӧг юаліс:
— Кытысь нӧ, Иван, пувсӧ вотін? Прамӧя вӧлі сюрса лытӧ кусыньтӧма нопйыд.
— Шуан жӧ, годок. Муртса ведраӧй тырис. Ёнджыкасӧ тшак воті, виж гобйыс зэв уна петӧма да босьталі. Со тай жаритӧм бӧрын мыйта на колис.
— Кытчӧ, шуан, ветлін? — эз эскы Иванлы Митрей.
— Ёгор чӧс туй помӧ эськӧ пыжӧн журкнитлі, да нинӧмыс сэні таво абу, — вӧлисти вочавидзис кортӧм гӧстьлы Иван. — Бӧр локтігӧн нин этатчӧ матіникӧ, Кузь нюр бокӧ пыралі. Йӧз вотӧм вылас нин веськалі, ӧти тусьӧн ӧкті. Таво тай, буракӧ, пувйыс абу, некод оз ошйысь вотӧмнас.
— Но, сідзкӧ, — нурбыльтіс Митрей. — Кӧсъя жӧ вӧлі аски вӧрас петавны да.
Дерт, Митрей эз нимкодясь татшӧм юӧрыдлы, но сійӧ эз эскы Иванлы. «Аслыс мӧдысь ветлігкежлӧ видзӧ да, виччысь — висьталас тэныд. Кутшӧм горш вӧлі, сэтшӧм на и эм. Абу пӧ ӧд. Мед мӧдӧс кодӧскӧ бӧбйӧдлас», — дӧзмис Иван вылӧ Митрей да веськӧдчис Ӧсип Петыр керкалань. Кыйсьысь мортыд, кӧнкӧ, быдлаті нин кытшовтіс.
— Мися, мый нин Петырыс вӧчлывлӧ, пыравла, — ӧчкиасьӧмӧн да газет лыддьысьӧн аддзис Петырӧс керкаӧ пырысь. — Ёна кыян-виан?
— Кыськӧ, быд пу костӧд трактор ветлӧ да. Ачыд быттьӧ вӧрас он петавлы. Непӧштӧ зверь-пӧтка, вотӧсыс абу. Ӧгъягті тӧрыт пув видзӧдлігмоз кытшовті да мыръяс бокын сӧмын коньӧрыс эмышт. Лунтырӧн ӧдва капрон ведра тырис. Зять гозъя карысь локтісны да, весиг некытчӧ нуӧдлыны, — ӧтпомся шуаліс Петыр, быттьӧ поліс висьтасьӧмас кодлӧнкӧ суитчӧмысь.
— Эз, шуан, сюр... Кӧсъя жӧ вӧлі аски вӧрас петавны да. Сы могысь быттьӧ и пыри тэ дорӧ. Мися, час, Петырлысь юала. Вӧрын век коксӧ песӧ да быдторсӧ тӧдӧ.
— Висьталі тай: сизим ли кӧкъямыс литраа капрон ведратӧ кызмырдысьӧн воті. Ни кос ягас, ни пӧлӧнас абу. Лешакыс кӧ тӧдӧ-а, мый лоӧма.
— Эн дивит, неунатӧ кыськӧ, гашкӧ, сюрас, — видзаколянасис Петыркӧд Митрей, а ачыс керка ӧдзӧссӧ пӧдлалӧм бӧрын мӧвпаліс: «И тайӧ, сӧтанаыд, пӧръясьӧ. Быд во на Ӧгъягсьыс восмӧн вотлывлісны, а таво друг эз ло?
Дзик нин кӧ йӧйӧн менӧ чайтӧны-а. Он жӧ ӧд татшӧмтортӧ быдса мужиклы висьтав. Аски жӧ Ӧгъягас ризнитла, ог кӧ Ёгор чӧс туй помас ветлы...»
Артавліс ветлыны нӧшта свӧяк ордас: велӧдӧма вӧлі, сёрни пӧ эм да, волыны, но татшӧм сёрнияс бӧрад окотаыс вошис. Бӧр гортланьыс руньгис. Няйт гуранъяссӧ ордйӧдлігмоз сідзи эськӧ и воис, но воча лоис Триньки-Бриньки. Сідзсӧ эськӧ Ӧльӧксан нимыс, да вывтіджык бызгӧмсьыс татшӧм ним мортыдлы кӧвъялісны. Сэсся балалайка вылын Триньки-Бринькиасьлӧ жӧ дай. Эштӧма нин кокыштны, гажъялӧ.
— Кытчӧ нин Митрейыс мунӧ? — пысасис сійӧ Митрей дінӧ.
— Быдтор жӧ тэд тӧдны колӧ, сытӧг овны он вермы, — та кежысь и кӧсйис кольны Триньки-Бринькиӧс Митрей, но мӧдыслы окота вӧлі сёрнитыштны.
— Турипув сдайті да даръясьышті, — вунӧдіс нин сійӧ ассьыс юалӧмсӧ. — Море таво пувйыс. Кузь нюрысь кӧть дас ведра луннас шарсйы. Ветлам, колӧкӧ. Ме аски кӧсъя став араванам сетчывны. Ставнысӧ нопйӧда, чӧскыда кӧ кӧсйӧны сёйны.
— Ме турипувтӧ кык ведра вотлі нин, тырмас, — эз кӧсйы да сёрнитіс Митрей. — Аски кӧсъя прамӧй пувла ветлыны. Зэв жӧ пӧ тай уна, быд ягын тыр.
— Код нӧ сӧрӧ? — сайкаліс быдсӧн да веськӧдіс пельпомъяссӧ Триньки-Бриньки. — Ягас нинӧм абу да ставныс турипувйӧн йӧймӧмаӧсь. Кузь нюрӧ пыранінас машинасӧ да циклетсӧ некытчӧ нин сувтӧдны. Морт пувйыдла ме кодкӧ лунӧ ветлі Колода ягӧ да куш бӧрсӧ бергӧдчи. Пятой номера дрӧб кодь эськӧ эм, но код сійӧс вотас. Лок луттшӧ миянӧ ветлам. Доз джын на колис.
— Аслад дозйӧн ачыд. Винатӧгыс юр висьӧ, — эновтіс Триньки-Бринькиӧс Митрей.
Воис гортас да пукалӧмӧн мӧвпаліс: «Збыльысь, буракӧ, таво пувйыс абу. Иваныд да Петырыд, шуам, дзебны вермисны. Ме кӧ, гашкӧ, эг жӧ висьтав. А Триньки-Бринькилӧн кутӧдыс нэмыс эз вӧвлы да, вӧлі кӧ быттьӧ пувйыс, важӧн нин эськӧ шуйгавыв и веськыдвыв больӧдіс. Видзӧдлігмоз ветлыны жӧ ковмас. Литра вит кӧ вотышта и. Парась мӧд сы мында да...»
Гӧтырыс весиг броткӧдчис, водз садьмӧдіс да. Пемыдкодьнас на су потшӧм дорӧдз восьлалісны. Ни Ёгор чӧс туй помӧ, ни Ӧгъягӧ эз мун Митрей, а Колода ягӧ веськӧдчис. Сэні и тшакыс, и пувйыс овлывлӧ. Оз кӧ пувйыс сюр, виж гобсӧ ӧктыштасны. Тӧлысьнад век нин кыкысьтӧ кос тшака шыдтӧ Парасьыс пулас.
Яг дорышас пувйыс збыльысь эз вӧв. Позьӧ мӧй шуны пувйӧн збыльысь пятой номера дрӧб кодь вотӧссӧ? Митрей кутыштіс на татчӧ веськӧдчигас надея да ӧні весиг дӧзмис. Босьталӧм пыдди мичаник виж гобъяссӧ бакилӧ нырнас футболаліс. Сьӧлӧмыс эз кӧсйы миритчыны да тшӧктіс пырны пыдӧджык, а сэсся и лэччыны нитшкаджык бокшаас. И синъясыс югзисны. Найӧ аддзисны веж шӧвк вылӧ лышкыда сяркнитӧм гырысиник сьӧдовгӧрд тусьяс, быттьӧ уна нывбаба ӧтпырйӧ тані сулалӧма да сикӧтшсӧ код тӧдас мыйла кисьтӧма.
«Эм на тай Енмыс, — радліс Митрей, кор бура ыджыд кытшов вӧчис да быдлаысь пувсӧ аддзис. — Со ӧд кыдзи пӧръясьлӧны. Али збыльысь пувйыс сэсся, тані кындзи, абу?»
Видзӧдіс бура дыр мыр бокӧ нёрӧдӧм вещмешӧкъяс вылӧ да «Лок татчӧ!» гӧтырыслы горӧдіс.
Матынкодь вотчис нин тані Триньки-бриньки да, дерт, Митрейлысь горӧдӧмсӧ кывтӧг эз ов.
— Лешакыс тай вайис, — дӧзмис сійӧ Митрей вылӧ. — Абу ылалӧма. Ковмас войладорӧджык сетчыны, мед югыд бугыльнас эз точкуйт.
Эз быдлаын, а вӧлышті яг пӧлӧнъясас пувйыс. Кодлы нӧ окота Митрейкӧд да, кодкӧд да этшаниксӧ юкны? Быттьӧ эз тӧд ас сиктсасӧ Митрей, юасьны петіс...