ВАСЬӦ

Тайӧ зонкаыс миян улич помын, тыдалӧ, садьмӧ медводз. Асывнас, квайт бӧрын, видзӧдла ӧшиньӧ, а Васьӧ йӧткӧ нин кӧлесаястӧм велосипедсӧ лыа вывті, гижтӧ сійӧс. А гашкӧ, тайӧ абу и велосипед, а машина ли трактор: улич пасьтаыс тай киссьӧм велосипедыслӧн кӧзяиныс вом тырнас эргӧ да тутсӧ-а. Кежӧй! Талялас тіянӧс, кӧзаяс да ыжъяс, удитісны кӧ кӧзяйкаясныд лэдзны, мед котӧртлінныд йирсьыштны веж луд вылӧ.

Васьӧлы, буракӧ, квайт. Мӧд во пӧ школаӧ муна, шуӧ. Но ньӧти абу школаӧ мунысь кодь — дзик инас ӧшйытӧм да вильыш. Кӧзаястӧ да ыжъястӧ, ӧшинь улӧ локтасны да, бурпӧт котрӧдлас, оз лэдз шойччыштны. И оз ӧд ыджыд сюра кӧзаыс ни межыс люкыштны: мый нӧ пӧ талысь, вежӧртӧмыдлысь, босьтан?

Суседка, ар кӧкъямысдаса Анна тьӧт, эштылас ӧлӧдны зонкаӧс:

— Васьӧ, эн дӧсадит коньӧръясӧс. Тэныд ӧд вурунсьыс мамыд кепысь да носки кыас.

Но Васьӧ, дугдӧм пыдди, нӧшта ӧддзӧ. И тадзи век мӧдарӧ вӧчӧ, кор пӧчӧыс шыӧдчӧ. Тӧдӧ, мый пӧрысь мортыд оз нин вермы суӧдны да пельӧдыс някравны, со и оз пов. Оз тай, небось, кор мамыс эм, котрӧдлы. Сэки шыльӧдны видзӧдӧ кӧзапиӧс, коді муртса на чужис. Либӧ чуксалӧ мамыс моз матыстчысь ыжъясӧс:

— Локтӧй, кагукъяс, локтӧй. Час, ме тіянлысь горшнытӧ веськӧдышта. — И котӧртлӧ вала да кисьтӧ сійӧс ворйӧ. Но удитас вешйыны мамыс, сійӧ жӧ кӧзаписӧ, голяӧдыс шамыртӧма да, лӧсьӧдчӧ верзьӧмавны.

Понъяслы и каньяслы сюралӧ жӧ. Бӧжӧдныс найӧс кыскалӧ вель лёкысь, а мед чашнитісны!

Ме думысь, вочасӧн содысь вынсӧ зонкаыслы некытчӧ воштыны да, та вӧсна тадзисӧ пессьӧ. Ичӧт дырйиыс кызвын зонкаыс татшӧм. Сідзи кӧ нин шуны, Васьӧ сетчӧ жӧ кывйӧ. Ичӧтик ведраясӧн капуста кисьтавны мамыслы ва котрӧдлӧ, курӧгъяслы шыдӧс коялӧ, порсь сёян пуанінӧ кӧрт пач ломтыны ӧти пескӧн ваялӧ.

Менӧ оз шензьӧд, мый Васьӧлы медся кос поводдя дырйи няйт гуран сюрӧ. Асывнас, видзӧдан да, мамыс сӧстӧм дӧрӧм-гачӧн лэдзӧма, а час-мӧд коляс да, быттьӧ ляті пытшкын туплясьӧма. Мамыс видӧ, батьыс видӧ, а Васьӧ сӧмын нырнас кыскышталӧ.

Зонкалы быдлаӧдз делӧ. Босьтча видзӧдавны мотоцикл, сійӧ быттьӧ ме дорын и вӧлӧма.

— Жугаліс, да? Вӧчан, да? — юасьӧ. Юртӧ мусьыс лэптан, а сійӧ пуклӧс вылын нин, шашаритчӧма рульӧ да гартӧ вомнас мотоциклыс моз.

— Вӧчан да гуляйтӧдан менӧ? Да?

Васьӧ абу няр. Он кӧ кӧсйысь, дӧзмыны оз куж. А неуна кӧ гуляйтӧдыштан, ныр бордъясыс радысла быдсӧн паськавлӧны.

Абу пакӧсьта. Мый дыра кӧть машина-мотоциклтӧ дзоньталігӧн бергалас, нинӧм оз вӧрзьӧд. Йӧзыслӧн сылы нинӧм оз ков. Тадзи овнысӧ гортас велӧдӧны. Вот эськӧ выль велосипед кӧ, но батьыс да мамыс шуӧны: нянь вылӧ пӧ сьӧмыс абу, а тэд пӧ велосипед ковмӧма. Час, быдмас да, ачыс босьтас.

Дзоля мортлӧн этша на вежӧрыс. Мотоцикл бакӧ кисьта вӧлі бензин. Зонка матыстчис киссьӧм велосипеднас да шуӧ, менсьым пӧ тшӧтш заправит. Кыськӧ тай тӧдӧ, мый техникатӧ заправитны колӧ. Батьыслысь, кӧнкӧ. Кык мотоциклӧн со вӧдитчӧ. Ыджыднас, «Уралнас», вӧрӧ ветлӧ, а «Минскнас» сиктӧ петавлӧ, корсюрӧ Васьӧӧс гуляйтӧдлӧ.

Кӧн нӧ, мися, бакыд заправитнысӧ? Пуклӧссӧ ӧдйӧ нетшыштіс да сувтса рама розьсӧ петкӧдлӧ: то пӧ. Тэныд, мися, ваыс на шогмас, сійӧн заправит. Сідзи вӧчис, банкаысь розяс ва кисьтіс да таргыны босьтчис. Збыльысь, тыдалӧ, сылӧн мотоцикл жӧ.

Мый нӧшта позьӧ шуны Васьӧ йылысь? Мыкталыштӧ. Бура дыр мукӧддырйи вомсӧ паськӧдлас, кытчӧдз кывйыс оз артмы. Пыскыльтӧ на. «Р» буква эськӧ, кызвын челядьыслӧн моз, оз нин артмы да, но ӧд и «л» пыдди «й» шуӧ: мочочик выйад пӧ сӧйӧдйы.

А сідзсӧ тӧлка зонкаыс. Сьӧлӧм вылӧ воӧ сійӧ меным. Ёртасьны кутам и водзӧ.