СТАВНЫМЛЫ МОГ
Колӧ тӧдны став коми йӧзлы.
Быдӧн тӧдӧны, неважӧн Ленинградын (Питерын) вӧлі зэв ыджыд ва туӧм. Уна рабочӧйяс колины пасьтӧмӧсь, гӧльӧсь, тшыгйӧн. Ещӧ ёна лоӧ нуждасӧ терпитны найӧ челядьлы.
Уджалысь йӧз да крестьяна став Сӧветса Республика пасьта сувтіс отсавны налы. Быдлаын мыйӧн вермӧны отсалӧны.
Сӧмын тай миян волсясалы (Сыктыв уезд улын) оз мӧрччы сьӧлӧмӧдзыс йӧз приччаыд, — тыдалӧ, вывті кыз кучик пиын налӧн сьӧлӧмыс. Неважӧн Волсяын ӧктысисны, коді мый вермас сетны Ленинградса рабочӧйяс челядьлы. Ставыс, мый чукӧрмис, эз ло весиг дас шайт дон... Йӧзыс шуасьӧны: «Кутшӧм нӧ миянлы делӧ на дінӧдз? Миянлы тай нӧ некод оз отсав»...
Сідзи-ӧ, чорыд сьӧлӧма волсяса граждана? Кодъяс нӧ 1919-ӧд воын видзисны Россияса революциялысь сьӧлӧмсӧ — Питер кар — еджыдъяссьыд? Видзисны Питерса рабочӧйяс. Ӧтвылысь найӧ, тшыг нисьӧ пӧт, эновтісны пабрик-заводъяс, сувтісны воча Юденич генерал войскалы. Юденичыд вӧлі Питерсяньыд толькӧ нин квайт верст сайын. Питерса рабочӧйяс вермисны, вӧтлісны врагӧс, видзисны Питер, видзисны Сӧвет власьт, видзисны революция.
Али тіянлы, волсяса, тайӧ нинӧм? Али ті ӧнӧдз на виччысянныд еджыд власьт? Прӧстӧй, оз нин лолы некор!
Кор суис ыджыд шог Волга дорса йӧзӧс, кор налӧн няньыс ставыс косьмис, кор уна сюрс йӧз тшыгла кулісны, кор мамъясныс вӧлі сёйӧны ассьыныс челядьнысӧ, — сэки нӧ Питерса рабочӧйяс весь пукалісны, найӧ нӧ тіян моз шулісны: миянлы пӧ на дінӧдз абу мог, мед тшыгла кулӧны?.. Эз. Найӧ сэки асланыс ичӧтик нормасьыс торйӧдлісны нянь да вердісны быдса губерня улысь тшыгъялысь йӧзӧс.
А ті нӧ, медняня олысьяс Коми муын, ті нӧ уна-ӧ ыстінныд Волга дорсалы няньнытӧ?..
Ӧні, кор Питерса рабочӧйясӧс ыджыд нещассьӧ суис, кор налӧн семьяясыс кӧмтӧмӧсь-пасьтӧмӧсь, тшыгӧсь, — ті шуанныд: миянлы пӧ на дінӧдз абу мог...
Гашкӧ, ті думайтанныд: Питерса рабочӧйясыд эз вермасьны волсяса вӧсна?..
Сӧвет власьтлы сизим во тырӧм мысти быдӧнлы нин колӧ тӧдны со мый: Сӧвет власьт эм власьт став рабочӧйяслӧн да став крестьяналӧн. Сӧвет власьтлӧн вермасьӧмыс — став уджалысь йӧзлӧн вермасьӧм. Суис кӧ кутшӧмкӧ шог — сійӧ шогыс инмӧ став уджалысь йӧзлы. Ставсӧ вӧчам асьным, буржуйяс вылӧ огӧ надейтчӧ. Питерса рабочӧйясӧс кӧ суис причча — колӧ налы отсавны ставӧн.
Быдлаын отсалӧны, отсавны колӧ и миянлы, коми йӧзлы, отсавны вӧлі колӧ и волсясалы.
Волсяса тай сы пыдди со кодлы отсалӧны. Лун кык мысти ӧктысьӧм бӧрын, грездъясӧд ветлӧны мӧд пӧлӧс кык «ӧктысьысьяс» — попаддя да дякаддя; ӧктӧны кудель (аслыныс шабдітӧ вӧдитны оз позь — киясныс няйтчасны). Налы тай, майбырӧй, эз шуны: кутшӧм пӧ тіянӧдз мог, — сеталісны моздор тырыс. Ӧти Ягдор грездысь нуисны найӧ кудельтӧ 200 аршын дӧра тыр. Сэні жӧ Ленинградса рабочӧйяс челядьлы сетісны кудельтӧ сӧмын пӧлтинник дон... Со ӧд кутшӧма олӧны медся няня озыр вӧлӧсьтад!
Отсасьӧмъяс лоӧны на и водзӧ. Унатор на Сӧвет власьтлы оз судзсьы. Энӧ жӧ бара, бур коми йӧз, велӧдчӧй отсасьныныд волсяса моз! Отсасьӧй сьӧлӧмсяньныд!
Крестьяналы колӧ отсавны рабочӧйяслы, рабочӧйяс отсаласны крестьяналы; колӧ овны ӧтувтчӧмӧн, мед чорыда-крепыда, кӧрт моз, пузяс кутӧд (связь) рабочӧя-крестьяна костын! — Тадзи тшӧктіс овны уджалысь йӧзлы Ленин.
