ВӦРСА КОЗ ДОРЫН

Ворсысьяс:

Вася

Тэрыб кок

Кузь пель

Кӧчьяс

Зарни сюра йӧра

Наян руч

Пиньсӧ йирысь кӧин

Ёлка. Бокынджык вӧр. Вӧрысь петӧны Пиньсӧ йирысь кӧин да Наян руч. Матыстчӧны ёлкалань.

РУЧ. Кӧинушко, тані, тайӧ ёлка дорас кӧчильясыд чукӧртчывлӧны Выль вотӧ чолӧмавны. Татӧн ми найӧс и виччысьлам. Дзебсям да. А кор найӧ локтасны, ок и чӧсмасьыштам жӧ. Выль вотӧ пӧт кынӧмӧн чолӧмалам.

КӦИН. Бур эськӧ да, збыль кӧ татчӧ волывлӧны.

РУЧ. Татчӧ, татчӧ. Ме нин тӧда. Колян Выль во бӧрас ме таті котӧрті, да ёлка гӧгӧрыс ставыс кӧч кок туй вӧлі. Сьӧлӧмӧй кылӧ, сюрӧны талун найӧ миян.

КӦИН (кынӧмсӧ гыжъялӧмӧн сьылӧ):

Кынӧмӧ сюмалӧ менам

Колӧ мем зэв госа кӧч.

Сьӧлӧмӧй бурмас сэк менам,

Сюрӧ кӧ зэв чӧскыд кӧч.

(кыкысь)

РУЧ. Кӧинушко-вокушко, ме юрӧн ов да век пӧт лоан. Оз ӧд менӧ прӧста Наян ручӧн шуны, мыйыськӧ ӧд сетлісны жӧ меным татшӧм мича нимсӧ. (Бергалыштӧ-вежнясьыштӧ кӧин водзын.)

КӦИН. Дзебсям, а то аддзасны.

РУЧ. Дзебсям, дзебсям. А тэ, кӧинушко, тӧдан он? Кыдзи пӧ Выль вотӧ чолӧмалан, сідзи и воыс кольӧ. Тшыг кынӧмӧн кӧ — во чӧж тшыгъялан, а пӧт кынӧмӧн кӧ — во чӧж пӧтӧса олан.

КӦИН. Кывлывлі. Оз кӧ локны кӧчьясыд, сэки и колям тшыг рушкунад.

РУЧ. Локтасны бара. Сӧмын эн узь. Мыйӧн матыстчасны, пыр жӧ тшапкы. Медыджыдсӧ да медгосасӧ.

Дзебсьӧны. Локтӧны Зарни сюра йӧра да кӧчьяс.

КӦЧЬЯС (сьылӧны ):

Вот и миян ёлка,

Вот и Кӧчиль эрд.

Гажӧдчимӧй ёна

Бур во лоас мед.

Ёлка сайсянь уськӧдчӧны кӧин да руч.

КӦИН. Гы-ы-ы! Шедінныд! (Чепӧсйӧ кӧчьяс вылӧ, джӧмдӧ руч бӧжӧ да грыпкысьӧ-усьӧ.)

РУЧ. Ок тэ! (Уськӧдчӧ кутны, но Зарни сюра йӧра люкалӧ сійӧс, и руч усьӧ кӧин вылӧ, коді нин вӧлі чеччӧ.)

ТЭРЫБ КОК. Пышъямӧй!

КУЗЬ ПЕЛЬ. Разӧдчӧй!

Кӧчьяс сюв-сявмунӧны, разӧдчӧны. Зарни сюра йӧра котӧртӧ на бӧрся.

РУЧ. Ой, кутшӧм сюръясыс ёсьӧсь тайӧ кузь кокаыслӧн. (Няргӧмӧн зыртӧ доймӧминсӧ.)

КӦИН. Чеччы ме вылысь. А то ме тэнӧ!

РУЧ. Кыйсьысь петӧмыд! Тэ ради ни ӧти кӧч эз сюр. Мый сэтшӧм водз уськӧдчин? Терпенньӧыд ӧти войт абу!

КӦИН. Тэнад тай уна! Меысь водз чепӧсйин! (Чеччӧны.)

РУЧ. Ме на вӧлі бӧр вылын пукала, а тэ эралігтыр полошуйтін сӧмын.

КӦИН. Эн увгы! Тэнад бӧжӧ кӧ эськӧ эг джӧмды, важӧн нуръя вӧлі. Вольсалӧма сэтчӧ некодлы ковтӧм бӧжсӧ!

РУЧ. Некодлы ковтӧм пӧ. Руч бӧжтӧ медся мича рочаканьясыс сьылі гӧгӧрыс гаровтӧны.

КӦИН. Гаровтасны кӧ, сэк тэд кӧчыд оз нин ковмы.

РУЧ (ырыштчӧ). Ок тэ, пеж вом!

КӦИН. Ланьтыв! Кодкӧ кылӧ локтӧ.

Локтӧны бӧр ёлка сайӧ. Вӧр дорлань матыстчӧ Вася.

ВАСЯ (тасма костас картонысь вӧчӧм чер. Гоннялӧ-видзӧдӧ пуяс вылӧ, сьылӧ):

Видза олан,

Мича парма,

Муса парма,

Коми гор.

Сылы воча вӧрсянь ышкӧ-пошкӧ котӧртӧ кӧч, Тэрыб кок. Люкасьӧ Васякӧд да чуймӧмӧн сувтӧ.

ВАСЯ. О, кӧчиль! Тэ нӧ мый менӧ люкалін? Синтӧм али мый?

ТЭРЫБ КОК (полӧмпырысь). А ме ӧд веськыдасӧ ог аддзы. (Кӧсйӧ бокӧ чеччыштны, но Вася кутӧ.) Лэдз менӧ.

ВАСЯ. Эн пов меысь. Ме нинӧм лёксӧ ог вӧч. А тэ кытчӧ татшӧм тэрыбасӧ котӧртан?

ТЭРЫБ КОК. Ме ачым ог тӧд, кытчӧ кок лапаяс нуӧны, сэтчӧ и котӧрта.

ВАСЯ. Кодыськӧ повзин али мый?

ТЭРЫБ КОК. Сьӧлӧмӧ коклябӧрӧ тювкнитіс, сэтшӧма повзьӧдісны Наян руч да Пиньсӧ йирысь кӧин. Тэнӧ аддзи да вӧлись ас садьӧ мӧді воны.

ВАСЯ. Кӧні нӧ тіянӧс сідзсӧ?

ТЭРЫБ КОК. Миян, кӧчильяслӧн да Зарни сюра йӧралӧн, важысянь бӧрйӧма эрд. А шӧрас быдмӧ зэв мича ёлка. Сэтчӧ ми быд во чукӧртчывлам Выль во чолӧмавны. Со и талун мунім. А сэні найӧ, ёсь гыжъяясыд. Миысь водзджык локтӧмаӧсь да дзебсьӧмаӧсь коз лапъяс улас. Матыстчам ми, а козйыс вывті ёна шувгӧ, быттьӧ миянлы висьталӧ, мед видзчысям. А ми бӧръя здукӧдзыс эгӧ казялӧй. Кыдз тай уськӧдчасны ми вылӧ...

ВАСЯ. Ок тэ, полысь кӧч! А мукӧд кӧчильясыд нӧ кӧнӧсь?

ТЭРЫБ КОК (бӧрдӧ). Ог тӧд. Гашкӧ, ёсь гыжъя горш кӧина-ручаыд и кутісны нин кодӧскӧ менам гажа рӧдвужысь.

ВАСЯ. Вай эн бӧрд! А кыдз нӧ эськӧ тэнад нимыд?

ТЭРЫБ КОК. Тэрыб кок.

ВАСЯ. А ме — Вася.

ТЭРЫБ КОК. А мыйла нӧ тэ Выль во войнас вӧрас локтін?

ВАСЯ. Ёлкала.

ТЭРЫБ КОК. А мыйла тэныд ёлкаыс?

ВАСЯ. Керышта да гортӧ нуа. Чачаясӧн гажӧда.

ТЭРЫБ КОК. Лёк морт тэ вӧлӧмыд, Вася. (Жугыльтчӧ.)

ВАСЯ (аслыс). Сэтшӧм тешкодь, дзик нинӧм оз гӧгӧрво. Абу кӧ тыр сюсь-а. (Кӧчлы) Выль восӧ ӧд колӧ чолӧмавны. Ті тай нӧ ёлка дорын жӧ гажӧдчанныд!

ТЭРЫБ КОК. Ми ӧд ог кералӧй сійӧс.

ВАСЯ. Но эн шогсьы, Тэрыб кок. Ме тэнсьыд ёлкатӧ ог жӧ керав.

ТЭРЫБ КОК. Збыль?

ВАСЯ. Ме отсала тіянлы вӧтлыны ручтӧ да кӧинтӧ. Тэрыб кок. А тэ он пов?

ВАСЯ. Ог. Менам ӧд со зэв лэчыд чер тасмаӧ пысалӧма. А пемдас кӧ, со и пӧнарик эм туйсӧ югзьӧдны.

ТЭРЫБ КОК. Меным эськӧ тэ кодь ёртӧс...

ВАСЯ. Колӧ корсьны кӧчильястӧ. Ми ӧтвылысь кӧинтӧ и ручтӧ вермам.

ТЭРЫБ КОК (сьылӧ). Менам эм ёрт.

ВАСЯ (сьылӧ). Менам эм ёрт.

ТЭРЫБ КОК. Зэв повтӧм зон.

ВАСЯ. Кӧч, Тэрыб кок.

ТЭРЫБ КОК. Сійӧ — мем ёрт.

ВАСЯ. Ме — сылы ёрт.

ӦТЛАЫН. Сійӧ — мем ёрт. Ме сылы ёрт.

Кӧсйӧны мунны, но налы воча локтӧ кӧч, Кузь пель.

КУЗЬ ПЕЛЬ. О, Тэрыб кок! А ме чайті, тэ ад горшъясыслы шедін?

ТЭРЫБ КОК. Дыр на налы ме бӧрся ковмас котравны! Кузь пель. А тайӧ нӧ коді? (Индӧ Вася вылӧ.)

ТЭРЫБ КОК. Менам ёрт Вася. Сійӧ кӧсйӧ миянлы отсавны.

ВАСЯ. Огӧ кутӧ нюжмасьны. Вайӧ тадзи вӧчамӧ. (Шӧпкӧдчӧны.)

Ёлка дорын.

КӦИН. Ой, чера локтӧ! Пышъям!

РУЧ. Энлы. Тайӧ детинкасӧ ме тӧда. Дзик на йӧюк. Ме видла мырддьыны сылысь черсӧ. Кор горӧда «Кут!» — уськӧдчы сы вылӧ да кут кисӧ, а ме...

КӦИН. А, гӧгӧрвоана... А тэ лэчыд чернас... Гы-ы-ы!

Матыстчӧны ёлка дорӧ Вася да кӧчьяс. Налы воча петӧ руч.

ТЭРЫБ КОК. Со сійӧ, со, Наян ручыд! (Дзебсьӧ Вася сайӧ.)

РУЧ. О, коді миян пармаӧ воӧма! Да тайӧ Вася! Ме ӧд тэнӧ тӧді, тэ Льӧмты сиктысь. Сэтшӧм мича чипанъясӧс ті таво быдтінныд! А сэтшӧм чӧскыдӧсь...

ВАСЯ. Сідзкӧ, тэ миянлысь чипанъяссӧ новлін?

РУЧ. Эг жӧ ме, мый тэ, Вася. (Кӧинысь гусьӧн.) Меным Пиньсӧ йирысь кӧин ошйысьліс.

ВАСЯ. Сідзкӧ, тэ кӧчьяссӧ ёлка дорсьыс вӧтлін?

РУЧ. Ме? Да мый тэ, Вася. Ме нин тайӧ ёлка дорад важӧн эг волы. Талун тай мыйкӧ слӧйми-а. А сідзсӧ ӧд ми вӧрад ставӧн ладаа олам, некор зыкӧ ог волывлӧ.

Ёлка сайысь петӧ кӧин.

ВАСЯ (кӧинлы). Тэ кӧчьяссӧ повзьӧдлін?

КӦИН. Ме нин тан вежон эг вӧвлы.

КӦЧЬЯС. Найӧ вӧліны, найӧ. Миянӧс кувтӧдз повзьӧдісны.

ВАСЯ. Нӧшта кӧ лысьтанныд локны татчӧ, пасьнытӧ косявла.

РУЧ. Эн скӧрав ми вылӧ, Вася. Ми ӧд бур йӧзкӧд век бурӧсь. (Индӧ чер вылӧ.) Вайлы ме видзӧдла тайӧ чачасӧ. (Кутчысьӧ черас, горӧдӧ: «Кут!»).

Кӧин кутӧ Васяӧс. Руч нетшыштӧ черсӧ.

КӦЧЬЯС (горзӧны). Ой-ой-ой! (Кынмӧны места вылас повзьӧмысла.)

РУЧ. Но ӧні и чӧсмасьыштам! (Малалӧ пельяссӧ кӧчильяслысь.) Аттӧ, кутшӧм госаӧсь да чӧскыдӧсь.

Котӧрӧн локтӧ Зарни сюра йӧра.

Йӧра. Коді нин бара менсьым кӧчиль ёртъясӧс кедзовтӧ? Ме кывлі налысь горзӧмсӧ. Люкала, пежъясӧс...

КӦИН (лэдзӧ Васяӧс. Кватитӧ черсӧ руч киысь). Шедінныд?!

ВАСЯ (перйӧ зепсьыс пӧнарик, ӧзтӧ да бинас сатшӧ кӧинлы синмас). Сувт!

КӦИН (лёк гӧлӧсӧн). О-о! (Черыс усьӧ кисьыс, ачыс мышкыртчӧ да кутчысьӧ синъясас.)

ВАСЯ (босьтӧ черсӧ). Нолтӧ, ручӧй...

РУЧ. Чӧвлы, Вася. Выль во водзын ог жӧ кутӧй тышкасьны. (Кӧчьяслы). Аттӧ, миян мусаникъяс да полысьяс. Ми ӧд пӧрысь кӧинкӧд сӧмын дурыштім-шмонитыштім. Зарни сюра йӧра, вай жӧ ӧтвылысь пасъям Выль восӧ.

ЙӦРА. Мунӧй асланыд туйӧд, мунӧй.

КӦИН. Позьӧ?

ВАСЯ (заллань). Челядь, лэдзам найӧс? Котӧртӧй! Сӧмын мӧдысь энӧ паныдасьӧй.

КӦИН. Бара на мынім. (Пышйӧ.)

РУЧ (гусьӧн кӧчильяслы). Вочаасьланныд на ті менам гажъяскӧд, окасьланныд на ті менам пиньяскӧд.

ЙӦРА. Люкала, он кӧ мун.

РУЧ. Ой, оз ков, оз ков. (Пышйӧ.)

ВАСЯ (кӧчьяслы да йӧралы). Но, гажӧдчӧй, ёртъяс, асланыд ёлка дорын. А меным кад гортӧ мунны. Тэрыб кок. А тэ ӧд ёлкала волін.

ВАСЯ. А ёлкатӧ ме ог нин керав. Мед быдмас ыджыдсьыс-ыджыд.

Козладорсянь Вася кок улӧ усьӧ куим лыс лап.

ВАСЯ. Аттьӧ, ёлка. (Босьтӧ лыс лапъяссӧ.)

ТЭРЫБ КОК. Вася, а вай миянкӧд ӧтлаын чолӧмалам Выль вотӧ.

ВАСЯ. Ӧтлаын кӧ и ӧтлаын.

ЙӦРА. А бӧрнас ме тэнӧ гӧнитӧда гортад.

Локтӧны мукӧд кӧчьяс. Ставӧн кутчысьӧны кинаныс, сьылӧны:

Гажа Выль во воис

Тӧвся медбур кад.

Сійӧ ставлы вайис

Ёртасьӧм да лад.

Ветлам кытшӧн-кытшӧн,

Шӧрас мича коз.

Ёртасьӧмыс миян

Оз мед помась, оз.

Пом.