ВИЖ ПАСЬКӦМА МОРТ
Важӧн олӧ-вылӧ вӧралысь. Коркӧ ӧтчыд сійӧ каяс вӧравны ылі вӧрӧ. Вӧралас сійӧ бура дыр нин, а запас уна на эм. Ӧтчыд рытын ужнайтны пуксяс. Ужнайтны пуксяс, а юрбитны вунӧдас. Сійӧ дозмӧр шыд пуӧма зэв сука. Сёяс, сёяс да пӧтас, а шыдыд и кольӧ пӧрт джын кымын. Сылы жаль лоӧ койыштны шыдтӧ, кутлас эськӧ бырӧдны сійӧ кольӧмсӧ, да рушкуыс балялӧн кодь нин. Вывті сёйӧмыдла сійӧ оз вермы места вывсьыс вӧрзьӧдчыны и пукалӧ, быттьӧ олӧ нисьӧ узьӧ.
Друг кылӧ вешняка ӧшиньӧдыс гӧлӧс:
— Тэ дінӧ ӧні локтас виж паськӧма морт (сійӧ шуӧ вӧлӧм вӧралысьлӧн ангелыс) и мый корас тэнсьыд сёйны, тэ сет, а он кӧ сет, асьтӧ сёяс.
Вӧралысь олыштас муртса и друг ӧдзӧсас кодкӧ стук-стук керас и юалас:
— Лэдзан он бур морт узьны керкаад?
Мӧдыс шуас:
— Пыр, мый нин юасян?
Пырас тӧдтӧм, зэв кузь, виж паськӧма морт.
— Тэнад нӧ, бур морт, нинӧм сёйны абу?
— Тані шыд пыдӧс эм, курав, няньыс эстӧн мешӧкас! — нар увсьыс иньдас.
Виж паськӧма морт пуксяс да шыд пыдӧстӧ бырӧдас, нянь мешӧктӧ ректас.
Вӧралысь нинӧм оз и мӧдейт (гӧгӧрво), а недыр мысьт видзӧдлас мешӧк вылӧ, кватитчас кӧ – мешӧк тыртӧм.
Виж паськӧма морт бара шуӧ:
— Ещӧ тэнад нинӧм абу сёйны?
Вӧралысь повзяс, думайтас:
— Тайӧ ӧд буракӧ виж паськӧма мортыд и эм.
Сэсся шуас:
— Эм ещӧ тшамъяын ур да сьӧла
— Петав да вай! — виж паськӧма морт шуас.
Сэтчӧ вӧралысьлӧн дзикӧдз сьӧлӧмыс кувлӧ; садьтӧг петалас тшамъяӧдз, ваяс ур да сьӧла.
Вӧрса (виж паськӧма морт) оз кушты ни куль, ставсӧ ульнас и сёяс.
— Сэсся нинӧм сёянтор абу? — юалас вӧрса.
— Пон ещӧ эм дом йылын ӧдзӧс сайын.
— Вай и сійӧс!
Сэтчӧ вӧралысь сэтшӧма повзяс, мый неуна оз йӧймы.
Сэсся вӧралысь петас. Бара гӧлӧс кылӧ:
— Тэ, мыйӧн тайӧ пон сёйӧм бӧрад мунас юны, пышйы, а он кӧ, асьтӧ сёяс; тэ чомсьыд пет да котӧртны кут; тэныд тройка паныд лоас; тэ доддяс чеччышт; мун да, мун да, кык вожа пу воас, тэ сэтчӧ кутчысь.
Вӧралысь понтӧ пыртас виж паськӧма мортлы. Вӧрса домнас и быдсӧн ньылыштас понтӧ, ачыс петас.
Мыйӧн виж паськӧма морт мунӧ, вӧралысь ӧдйӧджык ӧдӧбтас (уськӧдчас) вӧр керкаысь да котӧртны кутас. Котӧртас да аддзас куим вӧв летитӧны, сійӧ уськӧдчас да доддяс чеччыштас. Мунасны да мунасны вӧлӧн; вӧралысь аддзас кык вожа пу. Сійӧ чеччыштас и кутчысьяс сэтчӧ.
А сійӧ пӧраын гортсаясыс вӧралысьлӧн самӧй вундӧны вӧлӧм. Ӧти лунӧ найӧ локтасны гортас да аддзасны: кӧзяиныс сёрйӧ шашаритчӧма (кутчысьӧма) кинас и кокнас. Ӧдва вермасны вӧралысьӧс перйыны сёрйысь. Дыр сійӧ йӧйталіс и сӧмын дыр мысьт садьыс петі.
