КӦРТ ЧӦРӦС ДАРЬЯ ДА ГЫН САПӦГ МАРЬЯ
Олісны-вылісны Кӧрт Чӧрӧс Дарья да Гын Сапӧг Марья. Шор бокын олісны, ӧтикыс ӧти шор бокас оліс, мӧдыс — мӧд бокас. Кӧрт Чӧрӧс Дарья чери кыйис, кулӧмъяс кыис, пыш-шабді вӧдитіс, турун пуктіс, скӧт видзис. Гын Сапӧг Марья вӧраліс, чӧс сиаліс, дозмӧр кыйис, скӧтӧс дӧзьӧритіс.
Но, тадзи найӧ олісны, олісны. Коркӧ Кӧрт Чӧрӧс Дарьялы петкӧдчис Вакуль и шуӧ:
— Ме тэн уна бур кери: черитӧ верді-быдті, кулӧмад век вӧтлі, сеті тэн, а тэ менӧ нинӧмӧн на эн гӧститӧдлы. Мен ӧні дум вылӧ усин, да петкӧдчи. Лок шор бокад, да гӧститӧдчам!
А Кӧрт Чӧрӧс Дарья и шуӧ:
— Тэнад нӧ чери бӧж, да кыдзи тэ локтан?
— А берег дорас матыстча.
Но, гӧститісны, сёйисны-юисны. Пӧра коли — чужис Кӧрт Чӧрӧс Дарьялӧн кык пи.
Но, бара олӧны найӧ важ моз. Коркӧ и Гын Сапӧг Марьялы вӧрса дядьӧ и шуӧ:
— Уна ме тэныд, Марья, бурсӧ кери: дозмӧр быдті, пӧткатӧ вӧтлі чӧс туяд, а тэ менӧ нинӧмӧн на эн гӧститӧдлы!
Найӧ бара гӧститӧдчисны, сёйисны-юисны. Гын Сапӧг Марьялӧн и ныла-пиа чужи. Сідзи и овны мӧдісны вӧр дорын.
Олісны, олісны, челядь нин ыджыдкодь лоисны. Коркӧ и Кӧрт Чӧрӧс Дарья кулі. А васаыд шулӧма, кор пӧ кувны кутан, менӧ пӧ казьтышт, сэки пӧ ме ловтӧ босьта, зэв любӧ вӧлін да. Кӧрт Чӧрӧс Дарья кулі, челядьыс дзебисны-гуалісны сійӧс сэрӧг пельӧсӧ, вылас шыд дар пуктісны.
Коркӧ и Гын Сапӧг Марья кулі. Челядь бара дзебисны сійӧс сэрӧг пельӧсӧ, шыд дарсӧ пуктісны вылысас: оз на вермыны ылӧсӧ нуны.
Олісны, олісны, коркӧ и Марьялӧн нылыс нарадитӧ (ыджыдджык вӧлӧма да):
— Вайӧ мунамӧ кытчӧкӧ йӧз дорӧ, кӧнкӧ ӧд эмӧсь жӧ йӧзыд.
Вот найӧ мӧдісны. Мунісны, мунісны, вочаасис зарни бадь. Дарьялӧн пиыс кайис баддяс — ме пӧ чуктӧдышта зарнитӧ. Кайис и сибді сэтчӧ.
Бӧрдісны, бӧрдісны, сэсся сылы нянь кольыштісны дай водзӧ мӧдӧдчисны.
Мунісны, мунісны — эзысь бадь воис.
Кӧрт Чӧрӧс Дарьялӧн и мӧд пиыд кайис — час пӧ, ме кайла да эзысьсӧ чуктӧдышта. Кайис дай бара сибді. Бӧрдісны, бӧрдісны дай бара водзӧ мӧдісны, нянь кольыштісны да.
Мунӧны, мунӧны чоя-вока, а жар лои, сотӧ жар. А сэні вӧв кок туй, сэні ва.
— Аннушка-чойӧ, ме тайӧ юа васӧ?
— Эн ю, чужъясьны кутан, вӧв лоан!
Водзӧ мунасны. Мӧс кок туйысь ва аддзасны.
— Аннушка-чойӧ, ме татысь юышта васӧ?
— Эн ю, вокӧ, мӧс лоан!
Оз ю. Водзӧ мунасны. Аддзас вокыд кӧза туйысь ва дай юас, оз и юав чойыдлысь. Юас дай кӧзапи лоӧ. Бӧрдас, бӧрдас чойыд, да мый керан, мунасны водзӧ. Мунасны, мунасны да вочаасясны чери кыйысь бригадакӧд. А Аннушкаыд зэв кажитчас бригадирыслы, мича вӧлӧма да.
— Кысь нӧ ті локтанныд?
— А вот, сідз и сідз. Тайӧ менам вок лоӧ.
Но, найӧ и гӧтрасясны. Сэн бригада, ставыс мужичӧй. Аннушка пусьӧ-пӧжасьӧ. Кӧзапиӧс ачыс вердӧ.
А вӧрас сэні оліс ёма. Сылӧн вӧлі кык ныв. Сійӧ кывлас, мый бригадирыд гӧтрасьӧма, и кутіс мӧвпавны, кыдзи эськӧ гӧтырсӧ бригадирлысь изведитны, а ассьыс нывсӧ сы пыдди кольны. Чери кыйысьяс мунісны чери кыйны. Ёма локтіс — сійӧ кыйӧдчӧма. Локтіс, Аннушкалы из кӧрталіс и ваӧ вӧйтіс. Ассьыс нывсӧ сэтчӧ колис, бригадир гӧтыр вылӧ. А нылыс ёмалӧн шушкыль кывъя.
— Тэ шу, — велӧдӧ ёма, — ме пӧ пӧсь юкватӧ сёйи да кывйӧ сотчис.
Но оласны, оласны. Ёма нылыд и тшӧктӧ кӧзапиӧс начкыны. Кывлас кӧзапиыс тайӧс, лэччас вадорӧ и кутас шуавны чойыслы:
— Менӧ ӧд кӧсйӧны начкыны, пурт да пӧрт нин лӧсьӧдӧны.
Тайӧс кылас бригадирыд, бригадасӧ ӧдйӧ чукӧстас, и лэптасны кулӧмӧн Аннушкатӧ. А ёма нылӧс вӧв бӧжӧ, чань бӧжӧ кӧрталасны да сідзи и пазӧдласны торпыриг вылӧ.
Локтӧны сэсся ёма дзоля нылыскӧд ныв ордас гӧститны, да нылыс и шуӧ:
— Ой, чойӧлӧн и ки пӧлыс куйлӧ!
— Чӧв, — шуӧ ёма, — тайӧ кодлӧнкӧ кураныс. Тэнад чойыд ма сёйӧ да вый юӧ!
Мунасны, мунасны:
— Со, чойӧлӧн нёнь пӧлыс куйлӧ!
— Чӧв! Ид нянь пажыныс кодлӧнкӧ усьӧма. Тэнад чойыд ма сёйӧ да вый юӧ!
А найӧ нин виччӧны локтысьясӧс. Кӧрталасны ёмаӧс чань бӧжӧ да мичаа пазӧдласны.
Кулӧ ёмаыд, да кӧзапиыд пыр и пӧрӧ мортӧ. И мӧд кык вокыд мынӧны бадь йывсьыс, да ваясны ӧтиыд зарни, мӧдыс эзысь ноп.
Сідзи и кутасны овны да, гашкӧ, и ӧні на олӧны.