КУИМ ЧОЯ-ВОКА
Олісны-вылісны гозъя, налӧн вӧліны куим челядь: ӧти ныв да кык пи (вот нимъяссӧ эськӧ тӧдлі да вунӧді, нылыс эськӧ Марфида, а кык писӧ ог тӧд). Вот найӧ оласны, оласны да бать-мам коркӧ пӧрысьмасны и кувсясны. Батьыс кулас — печурӧкӧ дзебасны, мамыс кулас — залавӧкӧ. Сэсся колясны найӧ куимӧн, куим чоя-вока. Но, найӧ сэсся сӧвтчасны даддьӧ да мӧдасны туй кузя, мунӧны-бӧрдӧны:
Мамӧ вӧлі — кулі,
Залавӧкӧ дзебим,
Батьӧ вӧлі — кулі,
Печурӧкӧ дзебим.
Сьылӧны дай мунӧны. Шор воас. Шор берегас ёна мича зарни кыдз сулалӧ.
— Марфида, ме татчӧ кайла?
— Эн, вокӧй, кай: каян да лэччыныд он вермы.
— Лэчча, ме ӧд збой! — шуис вокыс.
Сэсся сійӧ, вокыд, кайис, а лэччынысӧ эз вермы. Сэтчӧ и коли. А чоя-вока век водзӧ мунӧны, сьылӧны:
Мамӧ вӧлі — кулі,
Залавӧкӧ дзебим,
Батьӧ вӧлі — кулі,
Печурӧкӧ дзебим,
Вокным вӧлі —
Зарни кыддзӧ йӧрмис,
Эз вермы лэччынысӧ.
Век водзӧ мунӧны. Водзӧ мунӧны. И бара, мунасны, мунасны, бара зарни кыдз сулалӧ.
— Чойӧ, ме татчӧ кайла?
— Эн кай, вокыд тай кайис да лэччынысӧ эз вермы.
Кыдзкӧ сійӧс вӧйпӧдіс. Эз кай сэтчӧ вок. Сэсся вок кутіс кевмысьны: ёна пӧ юны кӧсъя. Мунасны, мунасны, да мӧс кок туй сюрӧ, ва сэні пукалӧ.
— Марфида, чойӧ, ме эстысь мӧс кок туйсьыс юа?
— Эн, эн ю, мӧс кок туйсьыс юан да мӧскӧ пӧран.
Но ладнӧ. Век водзӧ мунісны, мунісны, да вӧв кок туй сюри, сэні ва пукалӧ.
— Чойӧй, чойӧй, ме юышта эстысь, ёна нин горшӧй косьмӧ?
— Эн ю: вӧлӧ пӧран да менӧ чужъялан да курччалан!
Ладнӧ. Век водзӧ мунӧны. Сэтысь, вӧв кок туйсьыс, бара эз лэдз юнысӧ, копыртчынысӧ эз лэдз. Век водзӧ мунӧны, век сьылӧны. А оз и казявлы — меж кок туйысь юыштас вокыс. Оз и висьтась, копыртчылас и юыштас. Сэсся и межӧ пӧрӧ. Бӧрсяньыс мунӧ да баксӧ:
— Бе-э, Красная Марфида, бе-э, Красная Марфида, — сьылӧ да мунӧ бӧрсяньӧдыс.
Вот мунасны, мунасны, да коркӧ и воас пемыд вой. Сэсся и вӧзйысьӧны:
— Дядьӧ, лэдз менӧ узьны. Менам меж эм, да кытчӧ сійӧс воштам?
— Ыжъяс дінас лэдз.
— Ог, ыжъяс дінас ӧд люкаласны да курччаласны сійӧс. Ог, сэтчӧ, ыжъяс дінӧ, ог ме лэдз: менам ӧд сійӧ вок вӧлі, эг казяв, а меж кок туйысь ва юыштіс да межӧ и пӧри, менам ӧд сійӧ морт.
— Но, чипанъяс пиас, сідзкӧ, йӧрт.
— Ог. Чипанъясыс ӧд бара жӧ кокаласны сійӧс.
— Но ладнӧ. Сю йӧртӧд эм, да сэтчӧ лэдз, посводзас.
Посводзӧ, сю йӧртӧдӧ сюйис. Узьмӧдчис и узис. Сэсся сылӧн, кӧні нылыс узис, сылӧн ӧтка пи эм. Сійӧ ёна пиыслы кажитчис, нылыс. Нылыс кажитчис, да кутіс шуны:
— Мамӧ, ме тайӧкӧд гӧтрася.
— Но, гӧтрась.
Ладнӧ. Асывнас чеччисны да нывсӧ вала ыстӧны:
— Марфида, лэччывлы вала.
Марфида лэччылас да катас ӧтчыдысьсӧ. Мӧд пӧв лэччас, а сы бӧрсянь Баба Яга лэччис и Марфидаӧс ваас йӧткыштіс, ваас сюйис. Баба Яга ассьыс нывсӧ ванас и мӧдӧдіс. Эз и тӧдлыны, мый сійӧ Баба Ягалӧн нылыс, Марфидалысь паськӧмсӧ пасьтӧдіс да, Баба Ягаыд пӧрччӧдіс Марфидаӧс да ваас сюйис и гезйӧн кӧрталіс ва улас, медым эз кыпты, а паськӧмсӧ нылыслы сетіс.
Ладнӧ. Сэсся межыд ёна кутіс баксыны. Век баксӧ, оз и дугдывлы. Юасьӧны:
— Мый нӧ межыд сідзи баксӧ?
— Ме ог тӧд, мыйла сійӧ баксӧ, — шуӧ Баба Ягалӧн нылыс.
— Да, лэдзлыны колӧ вӧля вылӧ, — мужикыд, этія том мортыд, шуӧ. — Колӧ лэдзлыны межсӧ, мый сійӧ баксӧ?
Лэдзисны, да межыд толькӧ скачӧн муні вадорад, лэдзисны сійӧс сю йӧртӧдсьыд да. Скачӧн муніс. Сэсся:
— Бе-э, Красная Марфида, бе-э, Красная Марфида, — баксӧ-ветлӧдлӧ сэті, кытчӧ сюйисны сылысь чойсӧ.
Сэсся ва вылас петас пыжӧн ли, пурйӧн ли мужикыс да сэсся и аддзас:
— Татӧн тай морт эм. Кысь нӧ сійӧ?
Ладнӧ. Сійӧ сэсся йӧзтӧ корас, чукӧртчасны да, лэччасны да и кыпӧдасны межыдлысь чойсӧ, Красная Марфидаӧс. А Баба Ягаыдлысь нывтӧ вӧв бӧжӧ кӧрталасны да гӧнитӧдасны. Разі-пели быдсӧн лыяссӧ разӧдасны: кытӧн юр чашка, кытӧн кок чашка, кытӧн мукӧд лыясыс, ставыс разалӧ. А Красная Марфидаӧс катӧдасны. Сійӧ бӧр ловзяс.
Сэсся Баба Ягаыд аддзас юр чашкасӧ да шуӧ:
— Эсійӧ кӧть ката зятюшколы шыд сёян тасьті вылӧ.
Сэсся пидзӧс чашкасӧ аддзас:
— Эсійӧ зятюшколы катӧда дар вылӧ.
Лыяссӧ быдсӧн ӧктас да локтӧ. А мамыс мужикыслӧн аддзас да горӧдас:
— Тэ менсьым моньӧс изведитлін да ещӧ и локны лысьтан. Убирайтчы татысь!
И коколюкаӧн вӧтласны Баба Ягаӧс.
Вот и помассис.
