НЯНЬ
Аэропортын йӧзыс уна. Ӧтияс пукалӧны, мӧдъяс сулалӧны. Гыӧртӧм ӧшиньясӧд писькӧдчӧ лӧзоват югӧр. Регыд дзикӧдз югдас. Корсюрӧ кывлывлӧ моторъяслӧн мурзӧм шыыс. Ывлаын кӧть трачкӧдчӧ кӧчйӧла, а тані шоныд, югыд, сӧстӧм.
Пассажиръяс лыдын том йӧз и олӧмаяс, нывъяс и пӧчӧяс. Ставныс кытчӧкӧ мунӧны, тэрмасьӧны. Ӧтияс — войвылӧ, мӧдъяс — Емва да Удора вожъясӧ, коймӧдъяс — Сыктылӧ либӧ Леткаӧ. Быдӧнлӧн аслас туй, аслас мог.
Пызан дорын, чемодан вылын, куткырвидзис Изосим дед, сьӧд пася, сьӧд тошка, визув синъяса, сирӧд мыр кодь ён старик. Воліс гӧститны карӧ, нывъяс ордас, и со мӧдӧдчӧма гортас, Луза юбокса ичӧтик сиктӧ. Дедкӧд орччӧн гиргӧны-сералӧны кык том морт. Восьтыласны ыджыд чемодансӧ, вундыштасны калбас тор, нянь тупӧсьысь шӧрыштасны вӧсньыдик шӧрӧм, и бара гӧрдлӧны. Мый налы — шог ни печаль. Изосим коркӧ ачыс том вӧлі: том дырйиыд ворсӧ вирыд. Кор том йӧзлӧн сёйсис, ӧтиыс чышкыштіс госӧсь кисӧ векньыдик кок пома гачас, мӧдыс босьтіс нянь тупӧсьсӧ, видзӧдліс гӧгӧр, сэсся ылісянь шыбитіс пельӧсын сулалысь ёг чукӧртан ящикӧ. Нянь тупӧсь кучкысис ящик дорас, чеччыштіс вывлань, сэсся надзӧникӧн уси пытшкас.
Дед скӧра видзӧдліс том йӧзлань:
— Ті нӧ мый нянь вылас смекайтчанныд?
Потш кодь вӧсньыдик, дзугсьӧм юрсиа кузь зон куньыштліс син пӧвсӧ, гырддзанас йӧткыштіс другсӧ.
— Кыдзи смекайтчам? — кузь зон пыдди шыасис векни гача ёртыс.
— Сэні ӧмӧй няньыслӧн местаыс? — дед индіс ящик вылас.
Мыйкӧ дыра кежлӧ пуксьыліс чӧв-лӧнь. Сэсся том йӧз пиысь ӧтиыс вочавидзис:
— Кынӧмыд кӧ сюмалӧ, колі висьтавны, сетім эськӧ. Не нуны жӧ сійӧс гортӧдз.
«Мый тайӧяскӧд сёрнитны!» — думыштіс дед, эз вермы кутчысьны. Пузис вирыс.
— А ті тӧданныд, кыдзи няньсӧ быдтӧны?
— Эн шогсьы, дед, няньыд миян сы мында, став мирсӧ вермам вердны, — кыліс збодер воча кыв.
— Эк тэ, гормӧг, юрсиыд кузь, а тӧлкыд абу, — вомаліс сійӧс Изосим. — Сы вылӧ ӧмӧй быдтӧны няньсӧ, медым таргайтны да шыблавны ёг пытшкӧ? Он радейтӧй ті найӧс, кодъяс гӧрӧны-кӧдзӧны, быдтӧны, вартӧны, изӧны, пӧжалӧны няньсӧ. Кымын мортлӧн нянь бердас инмывлӧ киыс?
Ӧні сӧмын дед казяліс, мый сы гӧгӧр чукӧрмисны йӧз, кывзӧны. И кыліс сьӧлӧмнас: быдӧн сы дор. Кодсюрӧ тшӧтш нин вӧйписны лэчыд кывъяса тӧлктӧм том йӧзӧс.
Дедлӧн паметьын чужисны гражданскӧй война кадся вояс, кор нянь пыдди сёйліс кач да идзас, тшыг кынӧмӧн тышкасьліс белӧйяскӧд. Сэсся Изосим гижсис колхозӧ, гӧрис ӧтувъя мулысь медводдза бӧрӧзда. Абу вунӧма и сійӧ, кыдзи арнас мӧдӧдісны карӧ нянь тыра первой обоз. Телега вылын куйлісны колхозникъясӧн быдтӧм ид да сю тыра мешӧкъяс. Чизыр тӧв ворсӧдчис гӧрд флагӧн. Тайӧ вӧлі аслыспӧлӧс праздник.
Нянь! Сійӧ эз кокниа шедлы и Изосим батьяслы да дедъяслы. Нянь кусӧк вылӧ ковмывліс лун и вой пессьыны озыръяс ордын. Унаысь кӧтасьліс мышкыд, кияссьыд эз бырлыны гадьяс.
Отечественнӧй война дырйи Изосим дорйис Ленинград. Кутшӧм сьӧкыд сэні вӧлі! Висьталан — оз веритны. Быд грамм нянь вӧлі тані зарниысь донаджык. Ичӧтик салдатскӧй паёкысь Изосим быд лун торйӧдліс истӧг кӧрӧб ыджда няньтор тшыгъялысь челядьлы да пӧрысь йӧзлы. Кӧть сьӧкыд вӧлі, а кужисны дорйыны Ленинградсӧ!
Да, дед тӧдӧ няньыслысь донсӧ! Тӧдӧ и сійӧс, кутшӧм уна вын пуктӧны найӧ, кодъяс уджалӧны колхозъяслӧн да совхозъяслӧн муяс вылын.
— Мун ӧні жӧ лэпты, — дед сотыштіс синъяснас няньӧн шыбласьысьясӧс.
— Кодлы колӧ, мед лэптӧны, — пинь пырыс сӧдзӧдіс кузь зон.
Дед мыйкӧ кӧсйис шуны, но дежурнӧйлӧн гӧлӧсыс торкис сійӧс:
— Зинстанӧ мунысьясӧс корам пуксьыны самолётӧ!..
Том зонъяс босьтісны чемодансӧ да мӧдісны ӧдзӧслань. Бергӧдчылісны кӧ залын пукалысьяслань, дерт, гӧгӧрвоисны, кутшӧм кӧдзыда колльӧдісны найӧс ылі туйӧ. Но налы вӧлі яндзим. Кӧть и унаӧн сулалісны, а наӧн эновтӧм улӧсъяс вылӧ некод эз пуксьы.
Дед воськовтіс ящик дорӧ, лэптіс сэтысь джынъялӧм нянь тупӧсьсӧ, чышкалыштіс сы вылысь буссӧ да надзӧникӧн пуктіс пызан вылӧ.
И быдӧнлӧн сьӧлӧм вылас лои лӧсьыдджык.
