ВЕРДЫСЬ

Асывнас Анна ордӧ пырис совхозса кузнеч Семен Игнатьевич. Сійӧ чышкыштіс сьӧдасьӧм ыджыд кисӧ брезентӧвӧй гачас, пӧрччис ыж ку шапкасӧ да сӧмын сы бӧрын шыасис кӧзяйка дінӧ:

— Кӧні нӧ вердысьыд?

Ёкнитіс мам сьӧлӧм. Пӧжӧм галанка тыра чугун, кодӧс сійӧ кыскис пачысь, муртса эз усь кисьыс. Анна тӧдіс, эз весьшӧрӧ пыр на ордӧ депутат. Сідзкӧ, Рӧман удитӧма дӧсадитны и тайӧ олӧма мортыслы. Ӧбиднӧ и яндзим лои ӧтка пи вӧсна, код вылӧ сиктса олысьяс норасьлісны тшӧкыда.

— Абу сійӧ гортын. Сельсӧветӧ корӧмаӧсь, ог тӧд, муніс эз. Матӧ вои ӧкаяннӧйӧн. Вида, ёрчча, а тӧлк ни слӧй. Тэ кӧть, Игнатьевич, тӧлкуйтышт сыкӧд.

— Сійӧн и пыри, — шуис кузнеч.

Дас квайт арӧса Рӧманӧн и збыльысь сиктса олысьяс матӧ воисны. Помаліс кӧкъямыс класс, водзӧ велӧдчыны эз кут. И со мӧд тӧв нин пукалӧ гортас. Совхозлы сыысь некутшӧм отсӧг. Мамыслы — синва да шог. Сиктса войтырлы — сёрни да вӧйпсьӧм.

Анна думсьыс унаысь нин кӧсйис ветлыны правленньӧӧ, норасьны пи вылас, но кыдзкӧ яндысис. Жаль ӧд, сьӧлӧм бердсьыс чуктӧдӧма. Быдмыштас да оз ӧмӧй тӧлквыв пуксьы?

Кузнеч муніс. Анна пукаліс пызан помын, вуніс сёйӧмыс и уджыс. Быд пӧрйӧ, кор пашляк швачкӧбтыліс керка стенӧ, кӧмтӧгыс петавліс посводзӧ, кывзысис, оз-ӧ лок пиыс.

И со Рӧман локтіс. Дженьыдик сьӧд пальтоа, чужӧмыс банйӧм кӧлӧб кодь. Синъясыс гажтӧмӧсь, скӧрӧсь. Жугыльмӧма зонмыс. Кыв ни джын мамыслы эз шу, эз матыстчыв и руалысь шыд тасьті дінӧ, кӧть асывсяньыс сёйтӧм.

Нинӧм эз мӧд юасьны мам. И эня-пиа пукалісны да чӧв олісны. Рӧман синъяс водзын жӧ пыр на вуджрасисны сиктса войтырлӧн стрӧг чужӧмъясыс, пельясын век на, кажитчӧ, горалісны сельсӧветын сылы шуалӧм кывъясыс. Нӧйтісны кӧ, гашкӧ, кокньыдджык вӧлі.

Рӧман видзӧдіс ывлаӧ. Со йизьӧм юкмӧс дорӧ, кытысь васӧ новлӧны сиктса унджык олысьяс, кыссьӧ-локтӧ Ӧгрӧпена пӧч. Зонкалы дум вылас уси, кыдзи рытъяснас сійӧ кӧртавлывліс пӧчлы кильчӧ кольчаас кузь шӧрт да гольӧдчис-дӧзмӧдчис. Кымынкӧ «код крещенӧй нӧ?» шулывліс Ӧгрӧпена. А зонкалы серам да теш. Голь-голь вӧчас гора кольчаӧн, а мыйӧн кылас посводзысь кок шыяс, котӧртас бокӧ, дзебсяс.

Ӧгрӧпена пӧч вильдіс, усис. Тыртӧм ведраяс быгыльтчисны. Рӧман пыльснитіс-серӧктіс.

— Мый нӧ чань моз гӧрдлан? — скӧра видзӧдліс мамыс. — Али сельсӧветад блинӧн вердісны?

Зонкалӧн пыр и пемдіс чужӧмыс, ӧдйӧ чеччис да шапкатӧгыс котӧртіс ывлаӧ. Мамыс повзис, тувйысь кватитіс шапкасӧ пиыслысь, пальтосӧ да вӧтчис.

Юкмӧс дорын сулалісны нывбабаяс. Сэні ёсь пыридзӧн йисӧ сапйӧдліс Рӧман. Видзӧдысьяс шензисны, кутшӧм лӧсьыда вермӧ сійӧ уджавны. А мам сьӧлӧм нимкодясис: вӧлӧмкӧ, и сылӧн пиыс кужӧ вӧчны йӧзлы буртор.

Рытнас бара на Рӧман чӧв оліс, быттьӧкӧ вомас ва босьтӧма. Сӧмын водігас шыасис сійӧ мамыс дінӧ:

— Аски водзджык чуксав: кузнечаӧ муна отсасьны.

Мамлы окота вӧлі, медым пиыс ещӧ висьталіс мыйкӧ, но сійӧ юр вывтіыс шебрасис.

«Вердысьӧй», — кӧсйис шуны Анна, но горшыс гӧрддзасис.