АВТОБИОГРАФИЯ
Ме чужлі 1928-ӧд воын август 27-ӧд лунӧ Сыктыв йывса Койгорт сиктын, Гурган грездын. Миян вӧвлі ыджыд керка — гожся джынъя и тӧвся джынъя, и быд во, войнаӧдзыс, тӧв либӧ гожӧм помасьӧм бӧрын, ми вежласим оланіннас — мед озджык рӧдмыны тӧрӧканъяс да мукӧд сэтшӧм-татшӧмтор... Сэсся ӧд и, татшӧм вежсьӧм бӧрас, век кыдзкӧ кыпыдджыка овлӧ лов вылад, выль руӧн быттьӧ ӧвтыштӧ... Керка гӧгӧраным миян вӧлі ыджыд йӧр, челядь дырйи бать-мам сэні быдторсӧ быдтывлісны — картупель и капуста, сёркни и лук, ӧгуреч и морков; век любӧ вӧлі петавлыны йӧраным, мыйкӧ нетшыштны да чӧскыдпырысь сёйны... Ӧшинь улын вӧлі ыджыдкодь сад йӧр, сэні ёна паськалӧмӧн быдмисны джуджыд льӧм да пелысь кустъяс, ӧта-мӧдныскӧд кысьӧмӧн нюжӧдчисны вывлань, и ёна и мича овлывліс сад йӧрыс тулысъясӧ, кор пондыліс лышкыда дзордзавны пасьталаыс; а арнас, кор вотӧсыс кисьмывліс, ми бурпӧт вӧлі вожъялам увъяс костӧдыс, веськыда керка вевт вылӧдз каттьысям.
Войнаӧдзыс бать-мам век видзлывлісны скӧт — мӧс и ыжъяс, порсь и чипан, накӧд ноксьынысӧ ёна жӧ вичмыліс, торйӧн нин медыджыд пиыдлы. Керка йӧрын, ӧтарсяньыс, быдсяма колана стрӧйбаясыс вӧліны — ыджыд гид мӧслы да баляяслы, вирич, кӧбрег, кокъяс вылын сулалысь кык жыръя жытник, уличладорсяньыс бур стынӧн вӧлі ставсӧ тайӧс потшӧма, воссяна дзиръяӧд пыралісны пытшкас вӧла доддьӧн...
Матын вӧлі гортсянь Сыктылӧдз, и мыйӧн помнита, ми, челядь пиян, гожӧмъяснад лун-лун век нин сэні вошласим, вуграсим да купайтчим, оз да тшак вотім кӧджысь, рытнас котралім кӧмтӧм кокъясӧн мӧдлапӧлын — корсим мӧс... Бать-мамыд мунасны видз вылӧ, а миянлы гортын оз пукавсьы, ӧлӧдысь-велӧдысьыд некод абу. Миян батьӧыс вӧвлӧма медічӧтӧн семьяас, ыджыд чой сертиыс кызь арӧсӧн томджыкӧн, и миян быдмигкежлӧ деда-бабаыс удитӧмаӧсь нин кувсьыны: дедыс менам чужтӧдз на кувсьылӧма, а бабсӧ ме муртса-муртса помнитышта — сӧмын жӧ нин кулан лунъяссӧ, кор ныла-пиаыс волісны прӧщайтчыны сыкӧд...
Мыйлакӧ и мамӧлӧн бать-мамыс абу жӧ кузь нэмаӧсь вӧвлӧмаӧсь, сы кузя дедыс менам чужтӧдз жӧ кувсьылӧма... А сідзсӧ кыкнан семьяыс бур олысьясӧн вӧвлӧмаӧсь, гашкӧ, ёнджыка вийсьӧм-пессьӧмсьыс квайтымын арӧсӧдзыс на кувсялісны...
Батьӧсӧ менсьым, медічӧт питӧ, семья кутысьтӧ гӧтраласны водз, дас кӧкъямыс арӧсӧн, и ваяс сійӧ невестасӧ, дас сизим арӧса Машаӧс, Койгортлӧн шӧр сиктысь, Вадорысь, зэв ыджыд керка налӧн сулавліс ӧнія райисполком местаын... Первойсӧ, во-куим-нёль, налӧн челядьыс абу вӧвлӧма, а сэсся тай и менам чужсьӧма...
Ме бӧрын зэв лышкыда мӧдӧдчисны вокъяс — вит вок чужліс, на пӧвстысь сӧмын куимӧн, воддзаджыкъясыс, колимӧ ловйӧн, мукӧдыс куліны ичӧт дырйиныс. Дзик нин война заводитчӧм водзвылын лоис дыр виччысяна чоюкным, но гымыштіс пеж война, и, кыдз миян шулӧны Койгортын, — кыссю-мессю пазӧдіс миянлысь семьянымӧс...
Торйӧн кыв окота шуны бать-мам йылысь: найӧ вӧліны шань йӧзӧн, мича чужӧма-тушаа йӧзӧн, зэв водз найӧ мунісны олӧмсьыс, и менам паметьӧ нэм кежлӧ колисны томӧн да мичаӧн...
Батьӧыс — Григорий Кириллович — вӧлі ыджыд тушаа, ён мужичӧй, том дырсяньыс вӧравлӧма и пӧрӧдчылӧма, видз-му удж мыркӧма. А кор котыртчас колхоз, найӧ, мамӧкӧд, медводдзаяс лыдын пырасны сэтчӧ, и кӧть батьӧыс том на вӧлас, ар кызь вит, сійӧс бӧръясны председательӧ «Плуг» колхозӧ. Тайӧ вӧлі сьӧкыд кад, ме муртса помнитышта, — сарайын, ыджыд гырйын, вӧлі тойӧны-майкӧны идзас да жуг и сэтысь пӧжалӧны тупӧсьяс, кодъясӧс сёйӧм бӧрын некыдз вӧлі он вермы ветлыны отсасьны...
Сэсся батьӧсӧ — пӧрӧдчигӧн бура уджалӧмысь нин — бӧрйисны сельсӧветса председательӧ, помнита, кыдзи сійӧ сулавліс праздникъяс дырйи трибуна вылын, восьтыліс митингъяс, и менам челядь сьӧлӧмлы сэтшӧм нимкодь лолывліс сэки — ӧд менам батьӧ речсӧ висьталӧ!..
Тайӧ вӧліны зэв гажа праздникъяс Койгортын, став грездъясас...Вӧвъясӧн ордйысьлісны и быдтор, йӧзыс век тыр улич вылын, сымда йӧз!.. Начкылісны порсьясӧс да колхоз правленньӧын вӧчлывлісны быдса пир — тагъя сурӧн и пӧттӧдз сёян-юанӧн; ёна и гажа лунъяс тайӧ вӧліны тшӧтш и миянлы, челядь котырлы...
И дзоньнас, войнаӧдз сиктын олӧмыс, меным ӧні казьтывсьӧ зэв кыпыдӧн да гажаӧн, тыр вир-яяӧн да шудаӧн: вӧлі сикт тырыс йӧз, пӧрысь и том, ми, челядь котыр, уна ногӧн ворслысьлім — мачӧн и кар-паличӧн, и быдторйӧн, тшӧтш и гырысьяс ворслісны, бур ногӧн бертчисны выннаныс гожся рытъясӧ — паличӧн кыскасьлісны, гира лэпталісны; и пӧтӧсь ми вӧлім, и дона Сыктывным орччӧн, и тшак-вотӧсӧн озыр мӧдлапӧвса ягъяс, и лыддьысьны велалім, лӧсьыд книгаяс ньылшавны, и бать-мамыд томӧсь да ёнӧсь, радейтӧны тэнӧ, быдторйӧ велӧдӧны, — мый ещӧ колӧ ичӧт ловлы?..
Батьӧӧс нуисны фронт вылӧ нелямын ӧтикӧд воын, гожӧмнас, а аръявылыс сійӧ эз нин ло, уси Ленинград дорын...
Мамӧным — Мария Александровна — вӧлі зэв раминик мортӧн — неыджыд тушаа, гӧгрӧс чужӧма, зэв сук веж юрсиа, — сійӧ, буракӧ, некор эз шулы йӧзлы лёк кыв. Весиг пон кыв эз петавлы сылӧн вомысь, кӧть эськӧ и комын вит арӧсӧн колис дӧваӧн, нёль посни челядьӧн, и ковмис сылы вуджны войналӧн сьӧкыд вояс пыр... Нелямын витӧд вося тулысӧ, комын кӧкъямыс арӧсаӧн, лэччӧдісны сійӧс Сыктывкарӧ, операция вылӧ, и бӧрсӧ сэсся эз нин волы...
Батьӧ и мамӧ сідзсӧ вӧліны грамотнӧй йӧзӧн, помавлӧмаӧсь нёль тшупӧда школа. Батьӧ вӧлі партияӧ лӧсьӧдчӧ пырны да лыддьысьны пондыліс, ВКП(б)-лысь история ёна велӧдіс, но сідзи и эз удит пырнысӧ. Буракӧ, сійӧ сэки менӧ, ыджыд писӧ, тшӧтш ышӧдіс лыддьысьны, и школаын велӧдчигӧн, сизимӧд класс помавтӧдз, ме, буракӧ, став книгасӧ лыдди библиотекаясысь... Батьӧ вӧлі тӧдса ӧткымын учительяскӧд, найӧ волывлісны миянӧ да став дырйи ошкылісны менӧ бура велӧдчӧмысь, и тайӧ, дерт, вӧлі любӧ батьлы и мамлы, и ачымӧс ышӧдіс бурджыка велӧдчыны.
Начальнӧй классъясын велӧдчигӧн мамӧ век жӧ отсавліс меным задачаяс арифметикаысь решитны, сійӧ тӧдліс наизусть ӧткымын кывбуръяс, торйӧн нин А. С. Пушкинлысь, кутшӧмсюрӧ сьыланъяс... Война дырйиыс тӧвся кузь рытӧ водалам да пуксялам вӧлі семья кодьӧн шоныд паччӧр гӧгӧр, ывла вылын пессьӧ турӧб, лампа би дзузгыштӧ, а мамӧ чеччӧдлӧ ичӧтик чоюкӧс да нораа сьылышталӧ... Сійӧ кадся сьӧлӧм кылӧмӧс ме зіли петкӧдлыны «Воклы дозмӧр» висьтын (рочнас «Шуркин бульон»), ог тӧд, кыдзи артмис, но меным, ас пайысь, тайӧ висьтыс донасьыс-дона, кадысь кадӧ ме выльысь лыддьывла сійӧс, и сэки сьӧлӧмӧй ойдлывлӧ помтӧм мелілунӧн, а тшӧтш и пӧсь синваӧн...
Сизимӧд класс помалӧм бӧрын, дас нёль арӧсаӧн, ме муні гортысь, «йӧзӧ», перйыны аслым кынӧмпӧт. Мамӧлы, дерт, эз кокни вӧв менӧ лэдзны гортысь, ӧд и тушаӧй зэв на ичӧтик вӧлі, но — мый вӧчан, ӧд нӧшта на куим «сёйысь» сы сьылі вылын ӧшалӧны... Тӧвбыд ме уджалі статистикӧн Морковбанядорын, тӧлысьнас меным сетісны 125 шайт (важ ногӧн!) сьӧм да лун кежлас 400 грамм нянь. Ёна и тшыгъявлі ме сэні! Ёна и гажтӧмтчи гортысь!.. Олышта-олышта вӧлі, сэсся ог кут вермыны овны гажтӧмысла да кӧть сьӧд вой кежлас котӧртла гортӧ, комын километр. Ачым пола пемыд вӧрас, кӧинъясысь и быдсяма лёк йӧзсьыс, кодъяс сэкся тшыг воясас не этша шӧйтісны. Но мамӧ мыйӧнкӧ вердыштас гортын — картупельӧн да турун сора шлапӧясӧн, меліӧдыштас бур кывнас да шоныд видзӧдласнас, и бӧр ме котӧрта аслам служитанінӧ...
Сизимӧд класс ме помавлі Похвальнӧй грамотаӧн, ставыс «Отлично» менам вӧлі, и мамӧ, буракӧ, зэв збыльысь чайтіс, мый меысь вочасӧн лоас бур «служак»...
1942, 43, 44 да 1945 воясӧ ме век уджалі леспромхозын: статистикалӧм бӧрын — десятникӧн, сэсся и мастерӧн, велалі пӧрӧдчыны лучкӧвӧй пилаӧн, быд пӧлӧс кылӧдчан уджъясас велалі. Уна разнӧй йӧзкӧд ковмыліс ӧтлаын уджавны — комияскӧд, рочьяскӧд, немечьяскӧд, полякъяскӧд, вӧвлӧм кулачитӧмъяскӧд, власовецъяскӧд, пӧрысь салдатъяскӧд, дӧваяскӧд и, дерт жӧ, аслам тшӧтшъяяскӧд... Ме сідзсӧ абу ёна сибыд морт йӧз дінӧ, ичӧтысянь ёна яндысьысь вӧвлі, но мортыскӧд бурджыка тӧдмасьӧм бӧрын ме бура ладмылі пӧшти быдӧнкӧд. Ёна радейтлі быдторсӧ юасьны, и сійӧ кадсяньыс паметьын ӧнӧдз кутсьӧны уна сикас йӧзлӧн ас йывсьыныс висьтасьӧмъяс.
Бӧртиджык, кор ме гижи Федя Мелехин йылысь висьтъяс да повестьяс, унатор тайӧ кадся олӧм да йӧз йылысь пырис сэтчӧ. Частӧ менсьым юасьлывлӧны — уна-ӧ автобиографичнӧйыс тайӧ гижӧдъясас? Позьӧ шуны — уна и этша. Менам, авторлӧн, автобиографияыс сійӧ воясас вӧлі кузьджык, озырджык да и сьӧкыдджык. Но Федясӧ петкӧдлӧмыс, ме ногӧн, артмис мӧрччанаджыкӧн; сы вӧсна, мый сэтчӧ лои топыда йӧршитӧма менам тшӧтшъяяслӧн сэкся олӧмысь медся тӧдчанаджыкторъяссӧ...
Да и, ме чайта, век сідзи овлӧ, кор пондан кутшӧмкӧ олӧм тӧрӧдны художествоа гижӧдӧ — вывті гажтӧм лоӧ, кор кутан вуджӧдны кабала вылӧ быдторсӧ, быд лун. Та кузя ме эськӧ шуи, мый олӧм лунъясыс сійӧ сідз-тадз сӧк на, кодысь колӧ вӧчны сьӧлӧмтӧ босьтчӧдысь, коддзӧдысь вина — художествоа гижӧд...
Та вылӧ, дерт, колӧ зэв унатор — олӧмсӧ бура тӧдӧм, талант да бура велӧдчӧм...
Книга дінӧ муслун некор эз куслы менам сьӧлӧмысь. Ичӧтысянь ме ёна радейтлі лыддьыны йӧзлӧн подвигъяс йылысь, быдсяма приключениеяс йылысь. Квайтӧд да сизимӧд классъясын медся радейтана гижысьӧн менам вӧлі Джек Лондон, сэсся Жюль Верн... Гортын вӧліны книгаяс: «Спартак», «Кыдзи калитчис сталь», «Великий Моурави»... Пӧшти став лыддьӧмасӧ кузь рытъясӧ ме «мойдлывлі» челядьлы — вӧлі шӧтасны-чукӧртчасны гортӧ морт кызь, кусӧдам би, мед весьшӧрӧ не видзны карасин, и ме «мойда» налы войбыд.
Книгаясыс ышӧдісны менӧ бурджыка калитны ачымӧс, ёнджыкӧн лоны, не сӧмын тӧлкаӧн...
И ме эновті «служакалӧмӧс» да муні пӧрӧдчыны, дас кӧкъямыс арӧсӧн ӧтнам нин пӧрӧдчи лучковкаӧн. Сезон кежлӧ вӧлі индӧма вӧчны 100 норма, ме вӧчи матӧ кыксёӧс. Менӧ лесопунктын сэки пановтіс сӧмын ӧти морт, демобилизуйтчӧм салдат, а мукӧдсӧ ме ачым ордйи... Сёян-юан кузя сэки, войнабӧрса первой вояснад, ёна на жӧ дзескыд вӧлі, кӧть и няньӧн личалыштіс, нянь да картупель вӧлі ёна сёям ывла вылын сьӧкыд удж бӧрад...
Эз кокни вӧв война дырйи быдмӧм зонлы пӧрӧдчыны, но ме ӧнӧдз кыла сьӧлӧмын нимкодьлун и гордость, мый кык тӧв пӧрӧдчи лучковкаӧн, ӧтнам, и эг кольччы пӧрнӧй мужичӧйясысь... Тулыс-гожӧмъяснас ме кылӧді вӧр, уджалі видз-му вылын... Содтӧд вылӧ — ми, куим вок, ас кежаным видзим-кутім гортнымӧс, гортгӧгӧрса овмӧс, сӧмын некутшӧм скӧт эз нин вӧв сэки миян.
А сэсся и — Армия. Пӧшти нёль во чӧж служиті ме Германияын, танкӧвӧй частьын... Тані бара выль йӧз, вына техника, «Т-34» танкъяс, немечьяс, Германия му, кытысянь разаліс свет пасьталаыс сымда бурыс, но нӧшта на унджык ылькнитчис лёкыс да пежыс...
Меным окота лои кыдзкӧ бурджыка гӧгӧрвоны ставсӧ тайӧс, сэтшӧм окота лои водзӧ велӧдчыны. Рытъя школаяс миян сэні эз вӧвны, и ме уськӧдчи книгаяс вылӧ. Медводз ме пукті могӧн — лыддьыны став классикъяссӧ, рочӧс и мукӧдӧс, найӧс тӧдтӧг олӧмыс меным чайтсис дубӧн. И быд прӧст здук ме понді лыддьысьны... Но ме некор эг вӧвлы эстшӧм книжникӧн, бледӧдӧм-чукыртчӧм мортӧн, — ичӧтысянь ме ёна радейті спорт, армияын бура котралі, бергалі турник вылын, лэпталі кӧрт штанга... Бать-мам менам вӧліны вына да здоров йӧзӧн, и насянь не этша жӧ вын тшӧтш и меным вуджӧма.
А сэк кості нин вокъясӧй тшӧтш быдмисны, менам служитан помлань ӧтпырйӧ куимӧн ми лоим армияын: ме — танкист, шӧр вокӧй, Володя, — моряк, ичӧтыс, Юрий, — артиллерист... Мамӧ кувсьӧм бӧрын кыдзкӧ-мыйкӧ асьным и быдмим-сӧвмим, сӧмын чоюкӧс, Земфираӧс, ковмис нуны детдомӧ, вывті ичӧт на сійӧ вӧлі да...
Армияысь воӧм бӧрын ме во кочегаралі, сутки уджала, сэсся кыкӧс шойчча, а прӧст каднас велӧда школьнӧй программа. Сэсся лэччи Сыктывкарӧ да пыри Заочнӧй средньӧй школаӧ. Сійӧ жӧ каднас менӧ босьтісны уджавны Республиканскӧй радиокомитетӧ. Дерт, менам кӧ эськӧ эз вӧвны кутшӧмсюрӧ тӧдӧмлунъяс, вӧр лэдзысьтӧ да салдаттӧ ӧдвакӧ эськӧ босьтісны, семилетньӧй образованиеатӧ, но — аттьӧ книгаяслы, найӧ отсалісны... Сэні вӧлі дикторӧн, редакторӧн, ст. редакторӧн, корреспондентӧн, ставсӧ уджалі радиоас 12 во чӧж. Республиканымӧс ӧтар и мӧдар ветлӧдлі, став каръясын и пӧшти быд сиктын вӧвлі, шахтаясӧ пыралі, бурӧвӧй вышкаяс вылӧ кайлі, вӧр делянкаясын и совхозъясын вӧвлі, страна пасьтала тшӧтш ёна ветлӧдлі... А кор тай уна да быдтор аддзылан, сэки и висьтавнысӧ окотаджык.
Гижӧмыс менӧ том дырсянь ёна чуймӧдліс и шензьӧдліс, и кыскис. Медводдза кывбур мӧдӧдлі «Войвыв кодзув» журналӧ дас сизим арӧсаӧн. Но сэтысянь воліс чорыд воча кыв — мед пӧ бура гижны, колӧ ёна велӧдчыны да уна мӧвпавны... А мый нӧ, сідзи и эм! Гижнытӧ, пӧрӧдчыны моз, ӧти вежонӧн он велав... Сэксянь ме сӧмын кузь письмӧяс нывъяслы да аслым вылӧ ӧттор-мӧдтор гижавлі. Сэсся, дерт, уна быдсямасӧ — йӧз йылысь и налӧн удж йылысь, вӧр-ва йылысь и каръяс да сиктъяс йылысь — лои гижӧма радиоын корреспонденталігӧн да редакторалігӧн. Тані нин ковмис ёна думайтны, кыдзи сетны материалсӧ, роч и коми кыв вылын уджавны, кутшӧм ногӧн темасӧ лэптыны, мед унджык йӧзлы мӧрччис да сідз водзӧ...
Медводдза висьт — «Кӧсйысин кӧ...» — петіс «Войвыв кодзув» журналын, буракӧ, 1956 воын. Сэсся сэні жӧ менам очеркъяс кутісны тыдовтчавны, а 1962 воын йӧзӧдсис «Ныв локтіс пармаӧ» повесть. Ме ичӧтысянь ёна радейта вӧр, сійӧ нэм чӧж вӧлі меным вердысьӧн и юкталысьӧн, и та вӧсна, дерт, аслам медводдза ыджыд гижӧдын ёнджыкасӧ вӧр йылысь жӧ пані сёрнисӧ, сэтчӧс олӧм-вылӧм да могъяс йылысь. Тайӧ повестьыс, мед кӧть сэні эм уна тырмытӧмтор, ёна лэптіс менӧ, кыдз мортӧс и кыдз гижысьӧс, да ёна ышӧдіс водзӧ гижӧмӧ.
1966 воын ме вуджи «Войвыв кодзув» журналӧ, и ӧнӧдз со век на сэні уджалі. Уна буртор, дерт, меным сетіс тӧдчана коми гижысьяскӧд орччӧн уджалӧм-ноксьӧмыс, журналнымӧс ӧтлаын вӧчӧмыс. Ӧд меным орччӧн ковмис быдторсӧ керны Яков Рочевкӧд, Иван Вавилинкӧд, Серафим Поповкӧд да мукӧд нималана ёртъяскӧд...
Сэк жӧ ме велӧдчи заочнӧя и Горький нима Литературнӧй институтын; мед кӧть и сёрӧн нин лолі менам сэтчӧ пырӧмыс, но Москваӧ быд во ветлывлӧмыс, странаса да тшӧтш и рубежсайса тӧдчана писательясӧс кывзӧмыс не этша жӧ сетіс меным...
Лыддьӧдла, кутшӧм книгаяс менам петавлісны ӧнӧдз:
1964 во — «Ныв локтіс пармаӧ». Коми.
1967 во — «Ми — войвывсаяс». Коми.
1969 во — «Юяс да сьӧлӧмъяс». Коми.
1971 во — «Новый капитан». Роч (Москва).
1971 во — «Где ты, город?» Роч (Сыктывкар).
1972 во — «Где ты, город?» Роч (Москва)
1973 во — «Тэрыб кок». Коми.
1974 во — «Ну, Залётные!» Роч (Москва).
1974 во — «Чужин кӧ мортӧн». Коми.
1975 во — «Регыд дас квайт». Коми.
1975 во — «Глухариный выступ». Роч, пьеса (Москва).
1976 во — «Арся сьыланкыв». Коми.
Дерт, гижӧма этша на, сы вӧсна мый пыр ковмис мыйкӧ уджавны-керны гижӧмсьыс ӧтдор, а тшӧтш и велӧдчыны. А сэсся семьяад быдсяма ноксьӧмыс да тӧждысьӧмыс тырмӧ.
Гӧтырӧй менам, Клавдия Степановна, уджалӧ инженерӧн сплавын.
Галина нылӧй помаліс Коми пединститут да ачыс нин муніс велӧдны сиктӧ, Прилузьеса Чёрнышӧ. Кыв да литература велӧдӧ.
Мӧд нылӧй, Вера, велӧдчӧ жӧ Коми пединститутын, иностраннӧй кывъяс вылӧ сійӧ сетчис.
Татшӧм, дженьыдика кӧ висьтавны, менам олан туйӧй. А найӧ, кодъяс кӧсйӧны тӧдмасьны сійӧн бурджыка, гӧгӧрбоксяньджык, а сідз кӧ тӧдмасьны и менам тшӧтшъяяслӧн, менам поколениелӧн олӧм-вылӧмӧн, — тайӧс найӧ вермасны вӧчны менсьым книгаясӧс лыддигӧн. Ӧд книгаясас быд писательлӧн быть йиджӧ олӧмыс аслас и сямыс, нимкодясьӧмыс и сьӧлӧм дойыс, радейтӧмыс и зывӧктӧмыс, позьӧ шуны — пӧсь лолыс дзоньнас вуджӧ гижӧдъясас.
1976 вося август 27 лун,
Сыктывкар