УЛЛЯНОВ ӦЛЬӦКСАН

Ён морт вӧвлі миян Дереваннӧйын, миян дзоля дырйи на сійӧ, Кывтыд чой йылысь, Уллянов Ӧльӧксанӧн вӧлі шуӧны. Сійӧ тай, висьтавласны, том дырйиыс на гуляйтны ветлӧ, рыт гуляйтны. Рытын пӧ мунӧ, ужнайтас семьяыскӧд, мунас гуляйтны. Ветлас, гуляйтас, сылӧн бара нин кынӧмыс сюмалӧ. А кӧбрӧг быдӧнлӧн выйим, кӧбрӧгад сюйӧны сэтчӧ, мӧскыд уна, рысь. Дзонь пельса вӧлӧма, сылӧн мам чӧжӧ сэтчӧ рысь. Коркӧ кӧбрӧгӧ петас, а абу рыськыд пельсаад. И мам сэсся недӧвӧльствуйтчӧ, видӧ, навернӧ, гусялісны миянлысь, рысьтӧ новлӧмаӧсь. Ӧльӧксан сэсся и кылас. Небыдика вӧлі сёрнитӧ: «Мамӧ, тэ кодӧс нӧ видан?» — «Рысьтӧ тай гусялӧмаӧсь». — «Эн вид некодӧс, — тадзи шуӧ, — некодӧс эн вид, сійӧ сиктысь пыригӧн ме видлыштавлі». Сійӧ пельсаыд бырӧма. Ён сёйныд вӧлі, дерт.

Мӧдысь сэсся мунасны Уральскӧй заводӧ, пес керавны ветлӧны вылыссаяс. Кутшӧмкӧ Усолльӧын. И сэтчӧ сэки вӧлі зимогоръяс тшӧтш ветлӧны. Зимогоръясыс сійӧ, значит, семья абу налӧн, мый нажӧвитасны, сійӧ и юӧны. Дальше, имущество нинӧм абу, тӧв воис, ньӧбӧны тӧвся паськӧм. Ва вежӧдігӧн, сійӧ, навернӧ, март тӧлысьын овлӧ, сэки ужӧ вузалӧны нин тӧвся кӧлуй. Вот тадзикӧн. И найӧ зимогоръяс заводитасны нӧйтны дереваннӧйсасӧ. А Уллянов Ӧльӧксаныс сэн жӧ вӧлӧма. Видзӧдӧ, сійӧ оз тышкась. Жаль лоас. Сэсся сійӧ вагон ли паровозса кӧлеса вӧлӧма, босьтас сійӧ кӧлесатӧ да на вылӧ тювӧдас-шыбитас. Сэсся ставыс сявмунӧны-пышъясны. Вот тадзи. Сы ыджда кӧлеса вермӧма шыбитны зимогоръяс вылӧ.

Но вӧлі Дереваннӧйын скӧтыд уна, куйӧд петкӧдӧны. И ставсӧ куйӧдсӧ ыджыд пу вилаӧн сійӧ сӧвтӧ доддяд. Ӧтар помӧдыс пырӧны вӧлаяс, мӧдарӧдыс петӧны. Сійӧ кык ӧдзӧса карта вӧлі шусьӧ, кытӧн мӧсъясӧс видзӧны. И куйӧдтӧ сэтӧні пазӧдӧны во гӧгӧр чӧж. Куйӧдыд джуджыд, трамбуйтчӧма сэтӧні, топыд. И вӧлыд сійӧ куйӧд вывтіыд лымтӧгыд, ыджыд додьтӧ сӧвтас да, и оз вермы кыскыныд, лым вывтіыд кӧ кокньыд. А ямщикыд вачкалӧ вӧвтӧ. «Эн вӧвтӧ ви, эн вачкав!» Сійӧ куйӧд вила додь бӧрад сатшкас и йӧткыштас, а сийӧсыд вӧвлань петӧ дажӧ...