КАМБАЛ ЯГ

Кӧні ӧні манастырыс тыдалӧ, сэтчӧ первой стрӧитлӧмаӧсь часовня. Урал сайысь купечьяс век вӧлӧм волӧны каюк пыжӧн. Ме сійӧ каюк пыжсӧ помнита на. Таті мунлывлісны. Доддясясны да берег пӧлӧныс кыскӧны гезйӧн. А Ульяна весьтас эм татшӧм яг, Камбал Яг. Камбал Ягас кутшӧмкӧ бандитъяс олӧны вӧлӧм, чудьясӧн шуӧны. Чудьяс вӧлӧм дзебсьӧмӧн олӧны, дас кык морт. Вот купечьяс вӧлӧм мый катӧдӧны пыжӧн, найӧ чудьясыс сійӧ грабитӧны, и сэсся став кӧлуйсӧ Камбал Ягас кыскӧны, чудь гуын олӧны да чудь гуас дзебӧны.

Вӧлӧма ӧти озыр купеч и сылӧн ныв Ульяния. Купечтӧ грабитасны и нывтӧ тшӧтш сэтчӧ виасны. Вот сылӧн ним кузяыс стрӧитасны манастыр, Улляна манастыр. Дерт, сразу оз манастыр, а часовня первой. Но часовня заводитасны озыр купечьяс стрӧитны, и став мирыс отсаласны стрӧитны. И сэтчӧ сэсся йӧзыд овмӧдчаласны...

А чудьяслӧн вӧлӧма командир, руководитель. Ог помнит нимсӧ...

[— Абу Тунныръяк?]

— Да, да, Тунныръяк. Сійӧ командуйтӧ вӧлӧм дас кык мортнас. А Тунныръяклӧн тані Нӧрыс сиктын вӧлӧма дӧва. Да дӧва дорас волывлӧ, сыкӧд вӧлӧм любитчӧны. Сэки деревняыс, дерт, эз на ыджыд вӧв, эз та ыджда. Найӧ ёна кутасны пакӧсь вӧчны деревняыдлы. Скӧттӧ вӧлӧм виӧны, мӧстӧ, ыжтӧ.

А сэсся кытчӧ воштысьны? Москваысь пӧ сэтчӧ корӧмаӧсь армия. Морт кызь кымын волӧмаӧсь армия Москваысь. Сэсся Тунныръяклысь бандитъяссӧ помаласны, лыйласны. Тунныръяксӧ татчӧ жӧ виӧмаӧсь. Селев му нӧрысӧ суӧдӧмаӧсь, сэтчӧ виӧмаӧсь и гуалӧмаӧсь. А сыӧдз на ачыс Тунныръякыс быттьӧ шуӧма, онӧ кӧ пӧ менӧ няня пуляӧн лыйӧ, ме пӧ ог кув. Сэсся свинеч пуля зарадитасны, а вылас няня пуля и лыйласны.

А налӧн, бандаыслӧн, вӧлӧма бур ружйӧяс, винтовкаяс, мӧдтор вӧлӧма. Сійӧс дзеблӧмаӧсь Камбал Ягас. Камбал Ягас пӧ чудь гуыс эм да некод оз тӧд кӧні. Петук вӧлӧн кӧ гӧран, сэк сійӧ кыптӧ и ӧружйӧыс налӧн сюрас. А петук вӧвсӧ нӧ кысь корсян?