ПИПИЛЫСТЫ СӦКӦЛ | |
І | |
Коркӧ важӧн сӧдз ю бердын, | |
Гажа яг нӧрысса эрдын, | |
Ог тӧд ылын али матын, | |
Гашкӧ-й, Коми муын татӧн, | |
Аслас ичӧтик гӧль позъяс | |
Оліс-выліс кыйсьысь гозъя. | |
Налӧн быдмис куим зон — | |
Сюсьысь-сюсь да ёнысь-ён. | |
Ыджыд воклӧн нимыс Ныркаб. | |
Зумыд сійӧ — багатыр кодь. | |
Йиркаб нима шӧркост вокыс, | |
Ур кодь тэрыб сылӧн кокыс. | |
Мизя нима медічӧтыс | |
Ладсӧ зарпӧлянлысь тӧдіс: | |
Сыкӧд оз босьт гажтӧм нэм, | |
Сьӧрас зарпӧлян кӧ эм. | |
Вой и лун кыйсьӧмныс мунӧ, | |
Чӧжсис прӧмыс вель нин уна. | |
Прӧмыс нуны ӧти арӧ | |
Батьыс мӧдӧдчис со карӧ. | |
Сійӧ пияныслы шуӧ: | |
«Сьӧрсьым вузӧс уна нуа; | |
Карад быдторйыс ӧд эм, | |
Кутшӧм заказ вӧчад мем?» | |
«Ачыс сутшкысь шы мем вай тэ! | |
Ыджыд вокыс батьлы кайтӧ. | |
«Вай мем лямпа — ачыс тюлысь, | |
Мулысь-валысь веркӧс нюлысь!» — | |
Шӧркост воклӧн заказ тайӧ. | |
Мизя шуӧ: «Вай тэ, айӧ, | |
Пипилысты сӧкӧл мем — | |
Сэтшӧм кай пӧ кӧнкӧ эм!» | |
Мунӧ старик, рӧдтӧ вӧлӧн... | |
Кӧч со тривкнитіс туй пӧлӧн. | |
Старик кутіс кӧчӧс эрдысь, | |
Выя няньӧн сійӧс вердіс. | |
Дзор ош пармаысь друг петіс, | |
Старик сылы ид нянь сетіс. | |
«Аттьӧ тэныд, пӧрысь морт! | |
Ӧні миянлы тэ ёрт!» | |
Воис карӧ ӧти рытӧ, | |
Ньӧбис ачыс сутшкысь шытӧ, | |
Ачыс тюлысь лямпа сюри... | |
Корсис сӧкӧлтӧ бать бура: | |
Гӧгӧр кытшлаліс став карсӧ, | |
Коллис сэтӧні джын арсӧ, | |
Мудзис кокыс, висьмис юр — | |
Сӧкӧл некытысь эз сюр. | |
Старик муніс тӧдысь дорӧ — | |
Ылӧ карсянь пемыд шорӧ, | |
Кӧні сё арӧса вӧрыс | |
Мурзӧ-равзӧ ош моз скӧра. | |
Петук чаль йылын сэн керка — | |
Мыйкӧ сюра-пеля звер кодь, | |
Кильчӧ помас дзӧрӧ пӧч. | |
Нырыс конда ув кодь стӧч. | |
Старик юасьӧ нин сылысь | |
Пипилысты сӧкӧл йылысь. | |
Пӧчӧ шуӧ: «Кывлі-кывлі, | |
Сӧкӧл коркӧ овліс-вывліс | |
Войвыв муын парма весьтын, | |
Со-со вылын-вылын эстӧн | |
Сылӧн вӧлі оланін. | |
(Пӧчӧ лэптіс вылӧ син). | |
Лэбзис сӧкӧл сэсся, со ӧд, | |
Саридз сайӧ кодкӧ воӧ. | |
Лэбзьӧм ме аддзылі сӧмын: | |
Зарни бордсӧ шевгӧдӧмӧн, | |
Шлывгис сійӧ лунладорӧ, | |
Эзысь морӧс синтӧ ёрӧ: | |
Кадыс вӧлі арся вой... | |
Кутшӧм югыд вӧлі, ой! | |
Тӧвпоз вывті лэбис эсті. | |
Кодыр шлывгис гӧра весьтті, | |
Бордсьыс тыв сэк чукті, тюлі, | |
Биа ньӧвйӧн уси улӧ; | |
Лои усьӧм-тюлӧм сылӧн | |
Буретш Тӧвпоз гӧра вылӧ. | |
Югыд лои гӧра йыв, | |
Кодыр уси сэтчӧ тыв. | |
Кӧчӧс вердін — бур тэ вӧчин: | |
Менам пи ӧд сійӧ кӧчыд, | |
А дзор ошкыс менам дедӧ. | |
Вӧньӧс сы пыдди тэд сета: | |
Усян ваӧ кӧть тэ биӧ, | |
Мездас быд лёкторйысь сійӧ. | |
Тӧвпоз вылӧ, кӧні тыв, | |
Овмӧдчӧма Ёма ныв. | |
Пыдӧ гуалӧма тывсӧ... | |
Мунӧй, биӧй Ёма нывсӧ! | |
Дзирыд тывборд босьтӧй ордад, | |
Вежавидзиг нуӧй гортад, | |
Бура дӧзьӧритӧй сійӧс... | |
Тывйыс дорӧ сӧкӧл миян | |
Коркӧ локтас, водз ли сёр... | |
Сэсся ог шу нинӧмтор...» | |
Другысь пӧчӧ пӧри кӧчӧ, | |
Тривк-тривк ӧшинь розьӧд вӧчис. | |
Сэсся ставыс воши, быри... | |
Гортас старикыд бырс пырис: | |
Тюлысь лямпа ӧти киас, | |
Мӧднас шыбедь кутӧ сійӧ, | |
Сэсся нинӧм абу скӧнь, | |
Коскас сӧмын паськыд вӧнь. | |
ІІ | |
Ныркаб радлӧ, шыӧн лыйсьӧ, | |
Йиркаб лызьӧн лун-лун кыйсьӧ, | |
Ӧтнас Мизя шогсьӧ, кылӧ, | |
Гора пӧлян оз ворс сылӧн. | |
Батьыс сэки налы шуис: | |
«Ноко, зонъяс, петӧй туйӧ! | |
Корсьӧй сӧкӧлыслысь тыв, | |
Видлӧй Тӧвпоз излысь йыв! | |
Эм ӧд морӧсаныд выныд, | |
Выйим лямпа, емдон шыныд, | |
Шемӧс вӧньӧс нӧшта сета. | |
Сьӧкыд туйӧ повтӧг петӧй! | |
Мунӧй сэтчӧ асыввылӧ | |
Джуджыд Тӧвпоз гӧра йылӧ! | |
Ветлӧй тывла куим вок... | |
Сійӧ ачыс ӧд оз лок!» | |
Туйӧ петісны со вокъяс, | |
Смела тувччалӧны кокъяс. | |
Бӧрӧ коли сизим керӧс, | |
Уна виисны нин зверӧс, | |
Вӧрӧ пырисны нин пыдӧ... | |
Некӧн Тӧвпоз из оз тыдав. | |
Гӧгӧр сӧмын парма вӧр, | |
Зверлӧн равзӧм кылӧ скӧр. | |
Ёма быд ног мунӧм торкӧ, | |
Орччӧн накӧд лэбӧ-шпоргӧ, | |
Туйсӧ тупкыны пыр зільӧ. | |
Со тай пыртіс тшем сук тільӧ. | |
Вӧнь сэк Мизя кыскис зептысь, | |
Муртса кисӧ сійӧ лэптіс — | |
Тілльыд воши, эз нин кут, | |
Воссис водзаныс веж луд. | |
Паськыд туй сэн веж видз вомӧн, | |
Некытӧн оз тыдав помыс. | |
Видзӧдӧны — керка сэтӧн, | |
Мича нывка паныд петӧ. | |
«Локтӧй шойччӧй! — шуӧ нылыд. — | |
Зэв ми радӧсь туй йӧз вылад!» | |
Вокъяс узьмӧдчисны сэн. | |
Ужын вӧлі — рушку дзен! | |
Асыв воис. Петӧ шонді. | |
Кокъяс кӧдзыдысла ёнтӧ. | |
Вокъяс восьталісны синсӧ, | |
Видзӧдӧны узянінсӧ: | |
Нинӧм абу — ӧтка пипу, | |
Пипу бердын ваймӧм бипур. | |
Чистӧ поле гӧгӧр скӧнь, | |
Вошӧма и шемӧс вӧнь. | |
ІІІ | |
Вокъяс, водзӧ шогсигтырйи, | |
Мӧдӧдчисны яг выв кырйӧд. | |
Вӧлі гожӧм шӧр на кадыс. | |
Другысь гӧгӧр воши ладыс: | |
Лэдзис Ёма тӧв да пурга, | |
Лымйыс гартчӧ, лёкысь жургӧ. | |
Лоис голяӧдз нин лым: | |
Муртса тыдыштӧ синкым. | |
Паськыд вӧня эстӧн ылын | |
Ёма йӧктӧ тола вылын. | |
«Мед оз чиктыв, — Ныркаб шуис, — | |
Шемӧс вӧньнымӧс кӧ гуис. | |
Вай ми тюлысь лямпа видлам, | |
Сійӧс асывланьӧ витлам!» | |
И вот сэки куим вок | |
Лямпа вылӧ пуктіс кок. | |
Шуньгис-лэбис тӧв ныр этшӧн | |
Шемӧс лямпа (дивӧ сэтшӧм!), | |
Нуис ӧтарӧ пыр ӧддзиг | |
Тӧвпоз гӧра горулӧдз дзик. | |
Сэтӧн лымйыс другысь сылі. | |
Джуджыд Тӧвпоз гӧра вылӧ | |
Нимкодясьӧ куим вок. | |
Тувччӧ тэрыбджыка кок. | |
Кайны сэтчӧ абу кокньыд, | |
Кӧть и зумыд налӧн кокныс, | |
Изйысь изйӧ, вутшкысь вутшкӧ | |
Кавшасигӧн китӧ сутшкӧ, | |
Чашйӧ паськӧм, коктӧ пурӧ — | |
Разнӧй шашара сэн дурӧ... | |
Войтыр вунӧдӧма ун: | |
Водзӧ кайӧ вой и лун. | |
Ёма тшӧктӧ вӧньлы скӧра | |
Зырны кайысь йӧзӧс бӧрӧ, | |
Вӧнь оз кывзы, Ёма ёрсьӧ, | |
Быгыль багатырӧс корсьӧ, | |
Коді оліс гӧра вылын. | |
Юрыс керка ыджда сылӧн, | |
Абу туша, кок ни ки, | |
Синсьыс сявкйӧ чард кодь би. | |
Вомсьыс пызйӧ биа ӧгыр, | |
Несъяс — тшынӧн тырӧ гӧгӧр. | |
Юрыс ставнас биа изйысь. | |
Кодыр мунӧ — грымгӧ-ризйӧ. | |
Сэки Быгыльӧс чой ньылыд | |
Ыстіс Ёма вокъяс вылӧ. | |
Лэччӧ грымакылӧ скач — | |
Вокъяс вылӧ локтӧ нач. | |
Ныркаб лыйис кымӧс лыас — | |
Сылӧн сявк-пазаліс шыыс. | |
Быгыль лэччӧ грымакылӧ, | |
Веськӧдчӧма вокъяс вылӧ. | |
И вот лязӧдіс кык вокӧс. | |
Мизя вӧлі этша бокын — | |
Улас Быгыльлы эз сюр, | |
Ловйӧн коли сылӧн юр. | |
ІV | |
Пышйис Мизя, ог тӧд, дыр-ӧ. | |
Корсьӧ Пера багатырӧс. | |
Оз тӧд, кӧні сійӧ олӧ, | |
Мунны кодарланьӧ колӧ. | |
Шога пуксис нӧрыс йылӧ | |
(Кытӧн мелі лун тӧв сьыліс, | |
Асъя шонді мойдіс мойд) | |
Мудзӧм кок шойччӧдны войт. | |
Збодер Мизя питшӧг восьтіс, | |
Заргум пӧлян киас босьтіс, | |
Муртса инмӧдіс вом дорас — | |
Пӧлян тутӧстіс сё горӧн. | |
Колипкай моз сійӧ сьыліс, | |
Мыла ворсӧм ылӧ кыліс. | |
Ворсӧм шыад локтіс кӧч, | |
Сувтіс Мизя дорӧ стӧч. | |
Тривкъялӧ оз ӧшйы инас: | |
«Мунам мекӧд Пера дінад!» | |
Ог тӧд, регыдӧн-ӧ дырӧн | |
Сюри Пера багатырыд: | |
Буретш сійӧ локтіс гортас, | |
Вайӧ пысалӧмӧн ордас | |
Шыыс йылын сизим ош. | |
Шыыс — быттьӧкӧ ён потш. | |
Мизя копыртчыліс улӧ — | |
Быттьӧ понӧль ниа пулы, | |
Ассьыс висьталіс сэк шогсӧ: | |
Виисны пӧ кыкнан воксӧ. | |
Быгыль багатыр пӧ сэні... | |
Сійӧ миянӧс пӧ веніс... | |
Пера эз думайт зэв дыр: | |
«Инды, кӧні багатыр!» | |
Лэдзис пельпом вылысь прӧмыс: | |
Сизим ош ӧд вӧлі сӧмын! | |
Орччӧн мунӧны веж ягӧд: | |
Мизя быттьӧ ичӧт кага. | |
Коркӧ сэсся рытын сёрӧн | |
Воис Тӧвпоз излӧн горув, | |
Сэтӧн Быгыль багатыр | |
Шкоргӧ — чургӧдӧма ныр. | |
Пестер ыджда пежлӧн сылӧн | |
Йӧг кайӧма кымӧс вылас: | |
Емдон шы инмӧма сэтчӧ. | |
Вомсьыс дулльыс шорӧн лэччӧ, | |
Узьӧ тош вылас ён йӧра, | |
Юр чук йылас кӧин дзӧрӧ. | |
Пеляс поздысьӧма ур, | |
Муртса тыдыштӧ руд юр. | |
Аддзис Быгыльтӧ кор Пера, | |
Вак-вак петіс сылӧн серам. | |
Быгыль садьмис, несйис скӧра — | |
Зверъяс скач пышйисны вӧрӧ. | |
Синсьыс би сявкнитіс гӧгӧр, | |
Вомсьыс пызйис биа ӧгыр, | |
Нырсьыс лэдзис еджыд тшын, | |
Гӧгӧр сулаліс лёк зын. | |
Кодыр Быгыль ымзіс-лӧвтіс, | |
Пера сылань шысӧ чӧвтіс. | |
Шыыс Пераыдлӧн инмас | |
Буретш Быгыльыдлы синмас: | |
Дугдіс сявкйыны би киньыд. | |
Пера кыз паличнас пиняс | |
Кучкис Быгыльыдлы сэк — | |
Пиньыс разьсис быттьӧ шег. | |
Биа ӧгыр Быгыль вомысь | |
Гуль-голь киссис ставыс помӧдз. | |
Быгыль век на косьӧ пырӧ, | |
Грымгӧ-локтӧ, ставсӧ нырӧ. | |
Пера тувччис Быгыль дінӧ, | |
Зургис сылы шуйга кинас — | |
Тутіс Быгыль багатыр | |
Гӧра паныд быттьӧ шыр. | |
Быгыль бара лэччӧ-нырӧ. | |
Чужъяс Пера сылы нырас — | |
Сэки Быгыль гӧра джынйӧдз | |
Грыма-йиркакыліг тшынъяс. | |
Сэсся Пера вылӧ бара | |
Быгыль уськӧдчас зэв яра. | |
Муӧ палич Пера жбут, | |
Вӧлі паличыс вит пуд. | |
Пырис сыв судтаӧ муӧ | |
Палич сылӧн быттьӧ гуӧ. | |
Кыкнан кинас сэк шымыртӧ | |
Сійӧ Быгыль багатыртӧ, | |
Сэсся кыдз тай чӧвтас вылӧ | |
Джуджыд Тӧвпоз изйыд йылӧ — | |
Быгыль жугалӧ пуз-паз, | |
Сӧмын би кинь сявкнитлас. | |
Шӧри потӧ Тӧвпоз изйыс, | |
Ёма петӧ сэтысь ризйӧ. | |
Мизя чап кватитіс сійӧс, | |
Юрси пратьсӧ босьтас киас, | |
Вӧньсӧ пӧрччас Ёма вылысь, | |
Мырддяс нӧйтігтырйи сылысь... | |
V | |
Вокъясыслӧн шойяс дорын | |
Шогсьӧ Мизя войнас сёрӧн. | |
Со тай ош варгыльтӧ-локтӧ — | |
Сылысь казялӧма шогтӧ: | |
«Мунам лов зелляла! Кылан? | |
Туис босьт да пуксьы вылам!» | |
Мӧдӧдчисны. Воис кыр, | |
А кыр улас ыджыд мыр. | |
Мырйыд ошлы вужнас шедіс, | |
Дзулькйӧн мыр увсьыс ва петіс... | |
Мизя туисӧ ва лӧдіс, | |
Сэсся ош вылын бӧр мӧдіс. | |
Вот и найӧ вокъяс бердын | |
Джуджыд из гӧра ув эрдын, | |
Кӧні Пера коллис вой, | |
Видзис кык вокыдлысь шой. | |
Мизя босьтіс зелля туис, | |
Пызйис: «Чеччӧй, вокъяс!» — шуис. | |
Вокъяс звирк чеччисны сылӧн, | |
Горӧдісны: «Олан-вылан!» | |
Накӧд орччӧн лямпа сэтӧн, | |
Дзик выль шыбедь кыськӧ петӧм. | |
Ассьыс синсӧ тілигтыр | |
Шуӧ Ныркаб: «Узьсис дыр!» | |
Ыджыд аттьӧ шемӧс мортлы | |
Висьталісны Пера ёртлы. | |
Сэки ньӧжйӧникӧн гортас | |
Муніс Пера ай-мам ордас: | |
Вужнас пӧрласис вӧр пуыс, | |
Кок улас лайкъяліс муыс. | |
Куим вокыд шензигтыр | |
Пера вылӧ дзоргис дыр! | |
А сэк кості гусьӧникӧн | |
Ёма бара воштіс пикӧ: | |
Лэбӧ-пышйӧдӧ со туис... | |
Сійӧс Ныркаблӧн шы суис... | |
Уси Ёма; лолыс петӧ... | |
Пежыд медбӧръя шы сетӧ: | |
«Мед жӧ лоас, мед жӧ... ой... | |
Став му пасьтаыс сьӧд вой!» | |
Лун шӧр лунӧ артмис шемӧс: | |
Лои му вылын сап пемыд, | |
Кусі шонді, воши тӧлысь. | |
Гӧбӧч гуын кодь дзик вӧлі! | |
Сӧмын муртса-муртса тывсянь | |
Югӧр локтіс гӧра вывсянь. | |
Пурга кыптіс: син ни пель, | |
Кӧться синмад сутшкы жель. | |
VІ | |
Кыдзкӧ-мыйкӧ куим вокыд | |
Кималасӧн бау кокӧн | |
Кавшасисны гӧра йылӧдз, | |
Кӧні куйліс дзирыд тывйыд. | |
Кодыр тывборд налы сюри, | |
Сэки вежавидзиг, бура | |
Вӧньӧн тӧбис ыджыд вок: | |
Эз ло дзирыд сылӧн бок. | |
Кӧть и пемыд вӧлі войыс, | |
Сьӧлӧм вылас долыд лоис! | |
Вокъяс сувтісны лызь вылӧ, | |
Гортлань мӧдӧдчисны ылӧ, | |
Ачыс тюлысь лямпа вына — | |
Шуньгӧ-вундӧ пемыд сынӧд, | |
Аддзӧ лэбны шыльыдін, | |
Кӧть и абу сылӧн син. | |
Лямпа шуньгӧ — швичкӧ-сьылӧ | |
Гӧра йывсянь керӧс йылӧ, | |
Кымӧр увсянь кунӧр улӧ | |
Рытыввылӧ кутш моз тюлӧ, | |
Куим вокӧс вайӧ гортас | |
Важӧн кольӧм бать-мам ордас. | |
Со и налӧн чужан сикт | |
Матын тыдалӧ нин дзик. | |
Сиктыс эськӧ со тай тані... | |
Эз пет некод сиктын паныд. | |
Видзӧдӧны: ӧти пӧчӧ | |
Мыйкӧ сартас биӧн вӧчӧ. | |
Сэсся ставыс сэтӧн узьӧ — | |
Джоджӧ нюжӧдчӧма кузя. | |
Некӧн оз кыв кань ни пон, | |
Ставсӧ личкӧма кыз он. | |
Шуис сэки пӧрысь пӧчӧ | |
(Киыс дзӧрӧ, ачыс жӧдзӧ): | |
«Ті нӧ, бур йӧз, кытысь локтад? | |
Кодъяс асьныд, ме тай ог тӧд? | |
Тан со куим во нин пемыд... | |
Лоӧ тадз, тыдалӧ, нэмыс. | |
Ставнас унмовсис нин сикт. | |
Эг на унмовсь ӧтнам дзик». | |
Босьтіс Мизя зелля туис, | |
Пызйис ставсӧ. «Садьмӧй!» шуис: | |
Ставыс садьмис, ставыс чеччис, | |
Пӧлать-паччӧръясысь лэччис. | |
Батьыс радлӧ, мамыс кутлӧ... | |
Помыс-дорыс абу шудлы! | |
Эз на шылясь дзикӧдз дой: | |
Сиктын век на пемыд вой. | |
Сэсся керка вылӧ айыс | |
Ачыс ньӧжйӧникӧн кайис, | |
Вӧчис пызан мича козйысь, | |
Эзысь кудйӧ, зарни дозйӧ | |
Пызан вылӧ тывборд пуктіс, | |
Алӧй шӧвкӧн вевттис-тупкис, | |
Куйлӧ сэні дзирыд борд: | |
Гажаинын сылӧн горт. | |
Со тай ӧтчыд пемыд войыс | |
Этша югыдджык друг лоис: | |
Паськыд сьӧд небеса вывті | |
Пипилысты сӧкӧл кывтіс — | |
Бордйыс зарни, морӧс эзысь, | |
Дзирыд югыд кисьтӧ-резӧ. | |
Асъя кыа ломзьӧ дон. | |
Ловъя ловлӧн воши он. | |
Вына борд шы ылі гым моз | |
Сӧкӧлыдлӧн шургӧ-зымгӧ, | |
Сиктын шензьӧ чуймӧм йӧзыс. | |
Сӧкӧл чиліс енэж лӧзын: | |
Вылын кытшлаліс со сэні, | |
Кыа пемыдсӧ кӧн веніс, | |
Сӧмын муланьӧ эз лок | |
И эз бырӧд йӧзлысь шог. | |
Йӧзыс му пасьтала шызис: | |
Лача морт сьӧлӧмын гызис! | |
Сувтіс войтыр чӧла-шаня, | |
Синсӧ лэптіс енэжланьӧ, | |
Кевмӧ, сьӧлӧмсяньыс корӧ: | |
«Лэччы, сӧкӧл, миян дорӧ!» | |
Шензян пӧтка, шемӧс ань | |
Оз сибӧдчы мувывлань. | |
Век на енъюгыдыс рӧмыд, | |
Муртса кыа петӧ сӧмын. | |
Кевмӧ войтыр лун-мӧд-коймӧд, | |
Быд сӧн мудзӧмысла доймӧ. | |
Сӧкӧл век на мусянь ылын, | |
Оз пет шонді асыввылын, | |
Кӧть и енэж ставнас сэзь. | |
Йӧзлӧн кевмӧм лои весь. | |
Кайис войтыр сикт шӧр эрдӧ, | |
Нӧрыс йылӧ потшӧс бердӧ. | |
Войтыр пӧвстын вокъяс сэтӧн. | |
Мизя йӧз коластысь петӧ, | |
Коз мыр вылӧ, войтыр пиӧ, | |
Пуксьӧ ньӧжйӧникӧн сійӧ | |
(Пӧлян эм питшӧгас бур). | |
Вывлань лэптіс сійӧ юр. | |
Питшӧг ассьыс Мизя восьтіс, | |
Заргум пӧлян киас босьтіс. | |
И вот юрӧбтіс сэк шыыс | |
Саридзвывса гулыд гыӧн — | |
Шлывгис морт сьӧлӧмӧ юсьӧн... | |
Кывзіс муыс-ваыс гусьӧн | |
Гора мойдлысь мыла гор, | |
Мыла горлысь эзысь шор. | |
Мича горӧн ворсӧ Мизя, | |
Чуньыс йӧктӧ пӧлян кизьӧд. | |
Муыс ланьтіс, ваыс чӧліс: | |
Ворсӧм сэтшӧм лӧсьыд вӧлі! | |
Дыр на ворсіс сійӧ сідзи... | |
Кайлы сьӧлӧмӧдзыс сидзис: | |
Лои (аддзис кевмысь йӧз) | |
Сӧдзджык енэжыслӧн лӧз. | |
Гора юрӧбтіс друг сьылӧм | |
Пипилысты сӧкӧл йылысь: | |
«Югыд шонді сӧкӧл миян. | |
Тэныд сьылӧмнымӧс сиам! | |
Йӧзлысь он мӧй аддзы шогсӧ? | |
Вешты му вылысь тэ лёксӧ! | |
Синтӧ чӧвтлы миянлань! | |
Лэччы татчӧ, мелі ань!» | |
Дыр на юргис йӧзлӧн сьылӧм, | |
Горыс му пасьтала кыліс. | |
Сӧкӧл ныр веськӧдіс улӧ, | |
Кутіс матыстчыны мулань. | |
Сэсся лэччис пӧшти дзикӧдз | |
Да и пуксис керка сигӧ, | |
Дзирыд морӧс восьтіс жан — | |
Сиктлӧн вежсис чужӧмбан. | |
VІІ | |
Другысь шог да пемыд кулі: | |
Сиктӧ воис гажа тулыс, | |
Везйыс жугыльлунлӧн ори, | |
Эжа вылын нюмдіс дзоридз. | |
Муыс-ваыс ставнас ловзис, | |
Олӧм пемыдлунлӧн овсис, | |
Пуксис сиктӧ тувсов лун, | |
Вешйис бокӧ сьӧкыд ун. | |
Ворсӧ му выв. Шензьӧ войтыр, | |
Сьӧлӧм нимкодьлунӧн ойдіс, | |
Долыда лолыштіс морӧс, | |
Сьыланкывлӧн вежсис горыс, | |
Гажмис зарпӧлянлӧн гласыс: | |
Югыд сиктын, гулыд расын | |
Юргис кыпыд сьыланкыв, | |
Ловзис-шызис нӧрыс йыв. | |
Войтыр юргис, войтыр сьыліс, | |
Син эз лэдзлы сӧкӧл вылысь, | |
Коді сигӧр вылын пукис | |
Тувсов шондісьыс на югыд. | |
Сэсся... другысь йӧз юр вомӧн | |
Жбыркнитіс кыдз кильчӧ помӧ, | |
Да и пуксис сэтчӧ шлыв — | |
Лоис мича-мича ныв. | |
Сэсся локтіс шемӧс аньыд | |
Ньӧжйӧникӧн Мизяланьӧ, | |
Меліа видзӧдліс вылас, | |
Еджыд кисӧ сетіс сылы. | |
Мизя первой шай-паймуні, | |
Сэсся чуймӧм сылӧн вуні, | |
Ӧзйис сьӧлӧм шӧрас би, | |
Нывлысь топӧдыштліс ки. | |
Пырысь-пыр жӧ лои кӧлысь. | |
Ставнас пируйтіс сэн вӧлӧсьт. | |
Ягын нюмъяліс вӧр пуыс, | |
Гӧгӧр нимкодясис муыс, | |
Сьыліс колип парма вӧрын, | |
Радліс шонді енэж шӧрын. | |
Мортлӧн дзулькйӧн пуис вир. | |
Татшӧм гажа вӧлі пир! | |
Комиӧн гижис
Илля Вась
Илля Вась