БӦРДӦ И ЭЖВА

Ывлаын комын градус кӧдзыд. Та вӧсна ичӧтик Васюк эз мун школаӧ. Пукалӧ гыӧртӧм ӧшинь дорын да видзӧдӧ гыӧръяс коласӧдыс ывлаӧ. Аддзӧ сійӧ лымйӧн тырӧм кӧдзыд эрдъяс, сиктлӧн кыр горулын лӧзалысь веретяяс да на коласын Эжвалысь муртса тӧдчысь мыгӧрсӧ.

Но мый нӧ тайӧ? Мыйла Эжва весьтас пӧшти кымӧрӧдзыс кыпӧдчӧ сук да еджыд ру? Руалӧ Эжваыс, быттьӧ плита вылын пузьӧдӧм чайник. Кодкӧ ӧмӧй биасьӧма Эжва бердас да кӧсйӧ шонтыны сылысь васӧ, мед чериясыс эз кынмыны?

Пӧльыс сӧмын серӧктыштіс ичӧтик Васюклӧн тайӧ юалӧм вылас, но пыр жӧ зумыштчис сылӧн чужӧмыс.

— Бӧрдӧ, бӧрдӧ, дона Васюкӧй, миян муса Эжваным, коді номсӧдлывліс чериӧн, гажӧдлывліс миянӧс, — шуис шогпырысь пӧльыс.

— А мыйла нӧ эськӧ бӧрдӧ сійӧ? Кодкӧ ӧмӧй вермис дойдны татшӧм ыджыд да вына юсӧ?

— А вермӧны тай, — ышловзис пӧльыс, — оз весиг юавны миянлысь.

Сійӧ дыр дзоргис ывла вылӧ гыӧртӧм ӧшинь пыр да сэсся водзӧ нуӧдіс ичӧтик Васюккӧд сёрнисӧ:

— Помнитан, ми тэкӧд гожӧмнас лэччывлім Эжва дорӧ вуграсьны, но нинӧм эз сюр.

— Помнита, дерт. Тэ ӧд, муса пӧльӧй, сы мында висьтавлін Эжва йывсьыд меным. Помтӧм пӧ сэні чериыс. А ми воим сэтчӧ да ваыс быттьӧ кулӧма. Некод табтӧ эз дӧбӧдлы. Меным весиг забеднӧ лои.

— Коді нӧ дӧбӧдас табтӧ, дона Васюкӧй, кор Эжваыс да сэтысь став ловъя лолыс збыльысь кувны кутіс. Казявлін тай, мый лёк дукӧн ӧвтӧ васяньыс, а ва шӧртіыс еджыд быг кывтӧ. Тайӧ лёк няйт ва петӧ Эжваас миян сиктысь неуна катчӧсджык. Сійӧ и виӧ юын олысь став ловъя ловсӧ.

И висьталіс сэки пӧльыс аслас внукыслы, мый таысь мыжаӧсь йӧз, кодъяс унатор нем думайттӧг вӧчӧны. Со и кувны кутіс юыс.

— Ставыс лоис уна во сайын, — казьтыліс пӧльыс, — кор тэ эн на вӧв свет вылас. Эжва катчӧсын шуисны стрӧитны зэв ыджыд фабрика, коді кутас лэдзны кабала. И збыльысь стрӧитісны да аслас кабаланас тайӧ фабрикаыс ӧні нималӧ страна пасьта. Нимкодясьлім таысь весиг ми. Но стрӧитчысьясыд ӧтитор абу артыштӧмаӧсь, мый оз позь лэдзны помӧдз весавтӧм няйт васӧ Эжваӧ. А сійӧ со кымын во нин лэччӧ сикт весьтті коркӧя сӧстӧм да зэв чериа юӧ. Ӧні сэтысь весиг васӧ юны оз позь да и купайтчыны он лысьт. Вермас кутшӧмкӧ лёк висьӧм кӧласьны. Эжваыд эськӧ зільӧ жӧ весавны асьсӧ лёк васьыс да няйтсьыс, торйӧн нин тулысъясын, но вын-эбӧсыс сылӧн оз тырмы. Со и бӧрдӧ сійӧ. Да бӧрдӧмысла руалӧ. Весиг со Кӧдзыд Пӧль оз вермы дорны тайӧ юсӧ йиӧн.

Кывзӧ ичӧтик Васюк муса пӧльыслысь висьтсӧ и син водзас сувтӧ бӧрдысь Эжвалӧн мыгӧрыс. Збыльысь ӧд гожӧмъяснас верстьӧяс кымынысь ӧлӧдлісны найӧс, ичӧтъясӧс, мед эз лысьтны юны Эжвасьыс васӧ да купайтчыны сэні. Дерт, абу быдлаын ӧткодь Эжваын ваыс. Катчӧсын, кытчӧ оз веськав фабрикаыслӧн няйтыс, Эжваыс важ кодь сӧстӧм. А неылын сикт дорын сійӧ збыльысь няйт. Со и быри чериыс. А кыян кӧ гежӧдіника шедысьсӧ, лёк дук ӧвтӧ сысянь. Кыдзи нӧ тадзи позьӧ няйтӧсьтны юсӧ? Сэтшӧм ӧмӧй бӧбӧсь верстьӧясыс? Абу ӧд эськӧ ставыс сэтшӧмӧсь да. Со тай нӧ ичӧтик Васюклӧн бать-мамыс велӧдӧны писӧ сӧстӧма овны да видзны горт гӧгӧрсӧ.

Дыр мӧвпаліс ичӧтик Васюк пӧльыслӧн шог висьт бӧрын. Кыкнанныс чӧв олісны. Медбӧрын ичӧтик Васюк шуис пӧльыслы:

— Кылан, пӧльӧй, ме быдма да ачым босьтча видзны Эжвасӧ омӧль йӧзысь.

— Мед эськӧ тэ ног да. Сӧмын оз-ӧ ло сэки сёр нин, — ньӧжйӧник вочавидзис пӧльыс.

— Оз-оз, ме ӧдйӧджык кута зільны быдмыны!

Пӧльыс сӧмын нюмъёвтіс тайӧ кывъяс бӧрас.

И со нин ичӧтик Васюк вугралӧ пӧльыскӧд орччӧн.

А пӧльыс меліа малалӧ узьысь Васюкӧс небыдик юрсиӧдыс да сиӧ сылы, мед жӧ збыльмас внукыслӧн бур мӧвпыс.