ТАНЯЛӦН АКАНЬЯС
Рытнас гортын быдӧн мыйкӧ ас кежысь нокӧ-вӧчӧ. Бать чери кыян угоддьӧяс лӧсьӧдӧ. Тулыс матыстчӧ. Чери кыян кад.
Мам, кыдзи и век, ноксьӧ плитаа пач дорын. Пуӧ-пӧжалӧ аски кежлӧ нин.
Ичӧтик Таня челядь пельӧсын ноксьӧ аканьяскӧд, кодъясӧс сылы либӧ мам-батьыс ньӧблісны, либӧ матыссаясыс да тӧдсаясыс козьналісны. Быд аканьлӧн аслас ним. Эм тані и бать, и мам, и налӧн ичӧтик быдтас. Накӧд Таня кымӧссӧ кӧрӧмӧн да кияснас швачкӧдчӧмӧн дзик верстьӧ моз варовитӧ:
— Бара гажа юрӧн локтін?— стрӧг гӧлӧсӧн шыӧдчӧ нывка «бать» дінӧ да грӧзитӧ сылы чуньяснас.— А сьӧмтӧ небось эн вай? Мый нӧ ми водзӧ сёйны-юны кутам? Юнытӧ небось эм, а гортад вайнытӧ эз лишав. Ойя жӧ дай ойя! Олӧм лои. Лун-лун уджалан, а грӧш ни кӧпейка он аддзыв.
Сэсся бара заводитӧ чуньяснас стрӧжитны «батьӧс».
— Мед кӧть мый, а аски вай сьӧмтӧ. Сёйӧм-юӧмысь ӧтдор ӧд кӧмасьны-пасьтасьны колӧ. Сэсся и дзоля нылыдлы школаӧ мунігкежлӧ выль пальто кад ньӧбны.
Та бӧрын Таня шыӧдчӧ «бать» нимсянь «мам» дінӧ:
— Эн пинясь, донаӧй. Ставсӧ вӧча, ставсӧ кера, сӧмын ен могысьӧн эн пинясь. Со отсыштны тай корлісны да сэні юктӧдыштісны. Ог жӧ ӧд абутӧм удждонсӧ кут юны. Абу на сэтшӧм йӧй. Аски кӧсйысисны сетны. Сьӧмӧн нин локта.
— Но-но, — бара шыасьӧ Таня «мам» гӧлӧсӧн.— Сӧмын мед коркӧя мозыд эз вӧв ылӧдлӧма. Тӧда ме тэнӧ. Сӧмын кӧсйысян, мед ёна ог пиняв.
— Кыдзи меным кӧсйысьӧны, сідзи и ме тэныд кӧсйыся, — рама вочавидзис «бать» гӧлӧсӧн Таня, а сэсся кӧрӧ кымӧссӧ да шыӧдчӧ медся ичӧт акань дінӧ:
— Бара нин платтьӧтӧ няйтӧсьтӧмыд. Но и челядь быдмӧны. Тӧрыт на песлалі. А талун кӧть выльысь песлав. И кутшӧм рӧдӧ тэ рӧдйӧмыд, менам быдтасӧй. Ми, буди, эг татшӧмӧн быдмылӧй-а. Да ӧд пӧраыс мӧдджык вӧлі...
А мам-бать сюся кывзӧны нылыслысь верстьӧ нога сёрнисӧ да сӧмын нюмъялӧны. Медбӧрын мам оз вермы терпитнысӧ да шуӧ:
— Тэа-меа вылысь ӧд нылыд велӧдчӧма сёрнитны.
— Мый сэсся вӧчан, — рама вочавидзӧ бать.— Олӧмыс сэтшӧм да.
А Таня сэк кості пуксьӧдалӧ аканьяссӧ ичӧтик пызан сайӧ да заводитӧ «вердны» найӧс. И ӧтторъя шуалӧ:
— Сёйӧй-сёйӧй. Энӧ вежньӧдлӧй вомнытӧ. Мӧд сёян ӧд сэсся тіянлы оз ло. Некытысь.
Медбӧрын сійӧ водтӧдӧ аканьяссӧ узьны. Сэк кості и ачыс заводитӧ вугравны, кытчӧдз батьыс оз босьт сійӧс ки вылас да водтӧд крӧватьӧ. Сэсся бать пуксьӧ узьысь нывкакӧд орччӧн да мелі синъясӧн видзӧдӧ сы вылӧ. Быдысь тадзи ныв дорас пукалігӧн ӧтитор бать сиӧ сылы: мед жӧ бур да вежавидзысь мортӧн лоас налӧн быдтасыс.
