СЬЫЛЫСЬ УЛЛЯНА
Ичӧтик Улляна, кыдзи помнитӧ асьсӧ, пыр ёна радейтіс сьывны. Пузчужӧмсяньыс на мамыслӧн байкӧдана сьыланкывъяс улӧ «а-а-а» горӧдлывліс. А сэсся, тыдалӧ, и сылӧн сьылӧмыс ичӧтик юр вежӧрас йиджтысис. Коді тӧдас, кытысь сылӧн татшӧм мича гӧлӧсыс. Горӧдас да быттьӧ енэжын колипкай дзользьӧ, быттьӧ сӧстӧм вӧрса шор дзольгӧ-визувтӧ. Челядь чукӧр мудзтӧдзныс ворсасны, пуксясны шойччыны да пыр и корасны:
— Вай, Улляна, сьылышт. А ми кывзыштам.
И Улляна некор оз шу «ог». Пыр и горӧдас аслас сӧстӧм гӧлӧснас сылы ӧтнаслы тӧдса кутшӧмкӧ сьыланкыв. Да ӧд сідзи сьылӧ, мый сьӧлӧмыд заводитӧ гораа тіпкыны, муртса морӧс пытшсьыс оз чеччышт. Кывзӧны нывкаяс да зонкаяс ичӧтик Улляналысь сьылӧмсӧ да налӧн юръясын бергалӧны сӧстӧмсьыс-сӧстӧм мӧвпъяс. Ак эськӧ тадзи жӧ велӧдчыны сьывны либӧ кыпӧдчывны енэжас тайӧ сьыланкыв улас. Помалас Улляна ӧти сьыланкыв, а сылӧн ёртъясыс мӧдӧс нин корӧны сьывны. И кытысь сійӧ та мындасӧ тӧдӧ, дивӧ весиг босьтӧ.
— Улляна, тэныд артисткаӧн лоны, — шуӧны медбӧрын ёртъясыс. А мӧдыс сӧмын гӧрдӧдыштас ошкӧмысла да лэдзас синъяссӧ. Сідзи и нимтісны челядь чукӧр ассьыныс ёртнысӧ сьылысь Уллянаӧн.
А ӧтчыд со мый лои челядькӧд Эжва бердса джуджыд нӧрыс вылын ворсігӧн. Муртса косьӧ эз воны кык ёрт Ӧльӧ да Алик. Найӧ пыр лӧсявлісны ӧта-мӧдныскӧд. Быдлаӧ ӧтлаын и ветлӧдлісны. Шулывліны нӧшта татшӧмъяс йывсьыс: кытчӧ ем, сэтчӧ и сунис. Весиг некутшӧма эз вензьывлыны. Пыр волывлісны ӧти кывйӧ. А тайӧ пӧрйӧ, тыдалӧ, омӧльыс сюйсис на коласӧ. Некыдзи эз вермыны сёрнитчыны кык ёрт, коді бурджыка лыйсьӧ ньӧввужйысь. Дыр кодь лыйсисны пасӧ. Кыкнанныс унаысь веськавлісны. И некоднаныс эз кӧсйыны сетчыны.
— Ме стӧчджыка лыйся, — шуӧ ёртыслы Ӧльӧ. — Унджыкысь веськавлі пасад.
— Ме тэнӧ век жӧ панйи, — оз сетчы да гораа шуалӧ Алик.
Колӧкӧ эськӧ кыкӧн кӧ вӧліны, важӧн нин воисны ӧти кывйӧ. Нинӧм налы ёрта-ёртныскӧд юкны. Талун кӧ ӧтиыс вермылас, аски мӧдыс венас. И бара ставыс лючки на коласын. Но ӧд ӧні на вылӧ ёртъясыс видзӧдӧны да нӧшта ыззьӧдӧны ӧта-мӧд выланыс. И яндзим налӧн синъяс водзын весиг матысса ёртыдлы сетчыны.
Сэтчӧдз воисны, мый кутісны нин тойлавны ёрта-ёртнысӧ. Сідзи и видзӧд, кутасны косясьны вир киссьытӧдз. Ӧні ёртъясыс гӧгӧрвоисны нин, мый Ӧльӧ да Алик костын збыльысь ён кось вермас лоны. Кыкнанныс зэв ёнӧсь. Да ӧні найӧс ыззьӧдӧм бӧрын нӧшта нин ярмисны ӧта-мӧд выланыс. Быттьӧ гӧрд сорса петукъяс усьласьӧны ӧта-мӧд выланыс. Но некод эз тӧд, кыдзи лӧньӧдны кык ёртӧс. Пондылісны эськӧ кыскыны найӧс ӧтарӧ-мӧдарӧ. Но сідзи нинӧм и эз вермыны вӧчны. Да нӧшта кодсюрӧлы сюралыштіс на. Энӧ пӧ сюйсьӧй миян коласӧ, горзісны кык ёрт.
И друг кыліс сьылысь Улляналӧн мыла гӧлӧсыс. Быттьӧ вӧвлытӧм мича гӧлӧса лэбачлӧн юргис сылӧн сьылӧмыс Эжва бердса джуджыд нӧрыс вылын. Татшӧм сьыланкывсӧ нывкаяс да зонкаяс эз на кывлыны. А сьыліс Улляна ӧта-мӧдӧс пыдди пуктӧм да дорйӧм, ёрта-ёртӧс радейтӧм йылысь. Он кӧсйы да кывзан. Ставӧн шай-паймунісны да кутісны чӧла кывзыны Улляналысь сьылӧмсӧ. А сылӧн сӧстӧм гӧлӧсыс юргис пыр гораджыка и гораджыка да корис овны быдӧнӧс тӧлкӧн-ладӧн ас костаныс.
Аслыныслы тӧдлытӧг ланьтісны и Ӧльӧ да Алик. Найӧ сідзжӧ кутісны кывзыны сьылысь Уллянаӧс. А налӧн ӧзйысь синъясыс друг тӧкӧтьӧӧн лӧнисны. Сьӧлӧмъясас чужис кутшӧмкӧ шензяна мӧвп. Мый нӧ найӧ вӧчисны ӧта-мӧдныскӧд? Мыйысь нӧ чужис тайӧ зык-шумыс? Да нинӧм абусьыс. Окота вӧлі мукӧдъяс водзын ышнясьыштны, петкӧдлыны асьнысӧ ёнджыкӧн, смелджыкӧн. Со и муртса эз воны косьӧ. И ӧні кык ёртлы весиг яндзим вӧлі видзӧдны ӧта-мӧд выланыс. Со ӧд кытчӧдз воис, кор этштӧ он тӧд. А нӧшта медбур ёртъясӧн найӧс шулывлісны. Кыдзи нӧ та бӧрын Ӧльӧ да Алик кутасны овны ӧта-мӧдныскӧд водзӧвылӧ? Пыр ӧмӧй пурсьыны пондасны?
А Улляна водзӧ сьыліс сы йылысь, мый олӧмас быдторйыс овлӧ. Лоӧ и вензьывны ёрта-ёртыдкӧд. Но колӧ сӧмын кужны корны прӧща ӧта-мӧдлысь. И гӧгӧрвоан кӧ тэ ассьыд мыжтӧ да коран прӧститны ёрттӧ, сэки йитӧдъясыс тіян коласын нӧшта топыдджыкӧсь лоасны. И некод нин найӧс оз вермы торкны.
Ставӧн водзӧ сюся кывзісны Улляналысь сьылӧмсӧ. А кодсюрӧлӧн весиг вазисны синъясыс. И некод сэккості эз казяв, кыдзи Ӧльӧ да Алик чӧла матыстчисны ӧта-мӧд дінаныс да топыда кутлісны кияснысӧ. Ӧнісянь найӧ сэсся оз нин кутны вензьыны ёрта-ёртныскӧд. И ставлӧн морӧсаныс чужис кутшӧмкӧ аслыспӧлӧс долыдлун Улляналӧн сьылӧмысь. А медся долыд вӧлі кык ёртлы.
