МЕ МЫССЬЫЛІ

— Миян отделын уджавліс участкӧвӧйӧн Сергей Прошкин, — заводитіс ассьыс висьтсӧ Семен Вась. — И сэтшӧм сійӧ вӧлі лёк сяма, колӧ кӧть оз, быдлаӧ нырсӧ сюйліс, век зілис петкӧдлыны ассьыс сюсьлунсӧ, тӧдӧмлунъяссӧ да писькӧслунсӧ. Быдтор вылӧ сылӧн петкӧдчыліс аслас видзӧдлас, коді, сы серти, вӧлі медся шогмана, кӧть мӧд луннас сы йылысь жӧ вермис вомкӧтш быгзьымӧныс сӧрны дзик нин мӧд ногӧн. Таысь эз радейтны Прошкинӧс сотрудникъяс, кызвыныс кӧдзыда видзӧдісны сы вылӧ, но кор ӧтлаын веськалін службаыдлысь сьӧкыд нопсӧ кыскыны, быть мурчкы. Но быдторлы воӧ пом, медбӧрын Прошкин аслас лӧсявтӧм сямнас отделысь ставсӧ дӧзмӧдіс и ми думыштім сійӧс серамвыв лэптыны.

Локтіс ӧтчыд Сергей асывнас удж вылӧ, видзӧдӧ да, чукӧртчӧмаӧсь сотрудникъяс менам пызан гӧгӧр, а ме мыйкӧ бумага вылӧ муртала. Ӧтилысь линейкаӧн нырсӧ мерайта, бумага вылӧ пасйышта да ыджыд вежӧра чужӧмӧн пуксьыла пызан сайӧ, быттьӧ артася.

— Мый ті тані вӧчанныд? — зільӧ пырӧдчыны ӧтувъя визувӧ Прошкин.

— Да учёнӧйяс формула думыштӧмаӧсь, код отсӧгӧн ныр сертиыд верман тӧдмавны добраыдлысь кузьтасӧ да кызтасӧ.

— Збыль али мый? — чуймис Прошкин, шыбитіс шинельсӧ да шапкасӧ и, пызан гӧгӧр чукӧртчӧм войтырсӧ тойлалӧмӧн матыстчис ме дінӧ. — Ноко, вай менсьым мерайтам.

Ме зэв стӧча мерайті Сергейлысь нырсӧ, а линейкаыслысь ӧтар боксӧ водзвыв нин лякӧсьтлі чернилаӧн. А мерайтчигас топӧдлі линейкасӧ няйтчӧдӧм бокнас Прошкинлӧн ныр да вылыс чуш бердӧ.

Мерайтӧм цифраяссӧ пукті аслам думыштӧм формулаӧ, мыйкӧ содті, умножиті да ставыслы кывмӧн йӧзӧді, ыджыд-ӧ Прошкинлӧн яндзимыс. И мыйлакӧ артмис сійӧ зэв ичӧтикӧн, дзоля кагалӧн кодьӧн.

Сергей, дерт, та вылӧ прамӧякодь дӧзмис, паськыд чужӧмыс гӧрдӧдіс, кыз вомдорыс тіравны кутіс скӧрмӧмысла и сійӧ ыджыд гӧлӧсӧн горӧдіс:

— Сӧрӧм! Тайӧ формулаыд тіян некытчӧ шогмытӧм! Менам молодечӧй и кузьджык, и кызджык! Кысь татшӧм формуласӧ кыпӧдін?

— «Наука и жизнь» журналын йӧзӧдӧмаӧсь, ме сэтысь босьті, — мыжа морт моз дорйыся ме.

Миян гӧгӧр чукӧртчӧмаяслӧн серамыс петӧ Сергейлӧн лӧз уска чужӧм вылӧ, но век жӧ мырдӧн сорӧн кутчысьӧны, кӧть кодсюрӧ мӧдарӧ бергӧдчӧмӧн и нюмъялыштӧны-а.

— Аддзӧмаӧсь жӧ формула! — кияснас шенасигтырйи водзӧ дзуртӧ Прошкин. — Быттьӧ збыль менам эта кузьта и эм! — пев да водз чуньнас петкӧдлыштіс сійӧ. — Да ме дорысь ни ӧти нывбаба на дӧзмӧмысла пӧлӧс чужӧмӧн эз мунлы, а кымын менам сэтшӧмыс вӧлі! Киясад и кокъясад чуньясыд оз тырмыны, мед лыддьыны найӧс ставсӧ! Артисткаяс тшӧтш вӧліны и, а ӧти весиг заслуженнӧй! Ӧткымынъяс ӧні на Енсӧ аттьӧалӧны сыысь, мый мекӧд паныдасьлісны.

Прошкинлысь ошйысьӧмсӧ торкис дежурнӧй офицер, сотрудникъясӧс чукӧстісны начальниклӧн кабинетӧ развод вылӧ. Прошкинлы талун нарӧсьнӧ медводдза улӧссӧ прӧстӧн колисны, пуксис мортыд, ӧтар коксӧ шыбитіс мӧд пидзӧс вылас да лайкйӧдлӧ. И рӧкыд вылӧ тайӧ луннас буретш карысь локтӧма МВД-са министрӧс вежысь. Кыдзи и министерствоса быд чина морт, сійӧ кыпӧдіс сёрнисӧ дисциплина йылысь:

— Шуӧны: театр пӧ заводитчӧ вешалкасянь, сідзи и милициялӧн удж йылысь сӧветскӧй йӧз судитӧны первой ӧчеред сысянь, мый найӧ аддзӧны, мый налы медводз син улас усьӧ. Таын милицияса сотрудниклы колӧ лоны быдторйын примерӧн. Ме ог нин казьтышт, мед йӧз водзӧ век колӧ петкӧдчыны сайд юрӧн. Вина радейтысьяскӧд ми некутшӧм пӧщадатӧг прӧщайтчам, мед кӧть кутшӧм ыджыд заслугаяс сылӧн эз вӧвны водзті. Милиционерлы пыр колӧ лоны сӧстӧмӧн, юрситӧ дженьыда шырӧма, тоштӧ да устӧ бритӧма, а формаыс мед эз ӧшав сы вылын, кыдзи мӧс вылын седлӧ.

Тайӧ кадӧ министрӧс вежысьлӧн син улӧ веськаліс Прошкин:

— А вот ті, лейтенант ёрт, талун кӧть мыссьылінныд?

Прошкинӧс быттьӧ нетшыштісны улӧс вывсьыс:

— Стӧч сідзи, полковник ёрт, мыссьылі, весиг ускӧс бриті!

Ӧні некод нин эз вермы кутчысьны, кабинетыс сідзи и косяссис гораа серӧктӧмысь. Прошкин жӧ нинӧм гӧгӧрвотӧг шӧйӧвошӧмӧн сӧмын бергӧдліс юрсӧ ӧтарӧ-мӧдарӧ.

— Видзӧдлӧй ас выланыд рӧмпӧштан пыр да мыссьӧй, лейтенант ёрт, и татшӧм чужӧмнад мед сэсся служба вылӧ петӧм эз вӧв! — ярскӧба прикажитіс министрӧс вежысь да помаліс: — Позор дзоньнас отделыслы!

Прошкин чужӧмсӧ кипыдӧснас тупкӧмӧн нӧйтӧм кутюпи моз ӧдйӧ петіс кабинетысь.

Развод бӧрын устӧм нин, гӧрдӧдмӧныс ниртӧм чужӧма сійӧ кыпӧдіс ыджыдсьыс ыджыд зык-шум, пистолетнас весиг ыршасьны мӧдліс ме вылӧ, муртса лыйсьӧмӧдз делӧыс эз во, ӧдва ёртъяс и лӧньӧдісны. Но тадзи сы вылын тешитчӧмсӧ вунӧдны мортыс эз вермы да регыд мысти вуджис уджавны мӧд районӧ.