СИР
Миян юясын да тыясын олӧ медся горш чери — сир. Нэм чӧжнас сійӧ бырӧдӧ уна пуд чери. Сир сяммӧ кутавны и уткапиянӧс, оз ӧткажитчы чӧсмасьны весиг аслас посньыдджык чой-вокӧн. Коді слабджык, надзмыдджык — ӧдйӧ вермас веськавны сирлӧн лэчыд пиньяс улӧ. Мукӧд дырйи заводитан керны, а пытшкӧсас сылӧн кык-куим чери.
Аслас горшлун вӧсна сир быдмӧ зэв ӧдйӧ. Кык-куим килограмма сын да ёді кӧ шедлывлӧ шоча, сир веськавлӧ пызан кузя.
Тулысын сійӧ кульмӧ водз. Муртса на мӧдӧдчас йи, а сир пырӧ нин куръяясӧ да посни юясӧ, медым лэдзны пӧксӧ важ турунъяс да бадь кустъяс вылӧ.
Эжва да Сыктыв юясын июнь тӧлысь шӧрсянь сир заводитӧ босьтны кыснан, кодӧс чери кыйысь кыскалӧ пыжӧн ветлігӧн.
Интереснӧ кыйны тайӧ горш черисӧ и спиннингӧн. Мукӧд дырйи час-мӧдӧн позьӧ кыйны некымын душ. Ёнджыка сійӧ босьтӧ шонді лэччандор либӧ водз асывнас. Корсюрӧ, торъя нин гудыр да лӧнь поводдя дырйи, бура шедӧ и луннас.
Тыясысь, куръяясысь сир позьӧ кыйны жерличаясӧн да ӧтка гырысь вугыръясӧн, кодъясӧс бурджык шыбитны берегсянь, кузь шатинъяс йылысь. Сам пыддиыс позьӧ самавны ловъя чериясӧс, яйторъяс, лягушаясӧс. Черияс пиысь сир ёна радейтӧ пӧддязъясӧс, яя мыкъясӧс, гуринаясӧс, кельчиясӧс, йӧршъясӧс, ляпапиянӧс.
Слӧбӧда рейдса чери кыйысьяс, торъя нин челядь, сиръясӧс кыйӧны и шатинӧн. Вӧчӧны тайӧс сідз: жилка помӧ кӧрталӧны вӧсньыдик сутуга, кытчӧ и йитӧны вугырсӧ. Сам пыдди пысалӧны ловъя нигыль, кодӧс позьӧ корсьны ю берегдорса вутшъяс улысь. Чери кыйысь босьтӧ шатинсӧ киас и надзӧникӧн ветлӧдлӧ берег пӧлӧн, нигыльыс жӧ веглясьӧ ва веркӧсас. Чӧскыд сам казялӧм бӧрын сир ньылыштӧ сійӧс и пысасьӧ вугырас. Дерт, тадзи кыйсигӧн ёнджыкасӧ шедӧны посни сиръяс. Но налӧн жӧ яйыс медся чӧскыд.
Коді кӧсйӧ кыйны гырысьджык сир да венласьыштны вынъяснас тайӧ ён чериыскӧд, бурджык вӧдитчыны спиннингӧн либӧ жерличаясӧн.
Водз асыв. Шонді койӧ ассьыс югӧръяссӧ видзьяс вылӧ. Тэ пукалан ты дорын да сюся видзӧдан гӧгӧр. Чужӧмтӧ гильӧдӧ небыдик тӧв, син водзад — мича серпасъяс. Лэбачьяслӧн дугдывтӧм сьылӧмыс, чветъяслӧн уна рӧмъясӧн дзоридзалӧмыс — ставыс радуйтӧ тэнӧ.
Дыр на, колӧкӧ, нимкодясин ывлавывса мичлуннас, но со берег пӧлӧн сутшкалӧм шатинъяс пиысь ӧтиыс друг дрӧгнитіс, копыртчыліс ва бердӧдз. Котӧртан сэтчӧ. Пыр жӧ гӧгӧрвоан: кутчысьӧма чери.
Зілян кыскыны сійӧс береглань, а сир оз лок. Кӧсъян кодӧскӧ чукӧстны отсӧг вылӧ, но яндзим, серавны кутасны: со пӧ черикӧд матӧ воис. А ачыд гусьӧникӧн шӧпкӧдан: «Мед кӧть оз жӧ мын».
Медбӧрын, сир мудзӧ. Сійӧ оз нин водзсась, локтӧ сэтчӧ, кытчӧ кыскан.
И со турун пӧвстын песласьӧ гундыр кодь ыджыд хищник, паськӧдлӧ вомсӧ, кучкалӧ бӧжнас. Тэ кутан сійӧс кыкнан кинад, полан — пышъяс бӧр.
Дыр кутан казьтывны, кор тэнад шуд вылӧ кутчысяс татшӧм ыджыд сир.
