ТУЛЫСЛӦН ШЫЯС
ЭЗЫСЬ ВОЙТЪЯС
Шоныд муясысь да саридзьяс сайысь тэрыб кокъяснас воис варов тулыс, кутіс вӧтлыны кузь тошка дзор юрсиа тӧлӧс. Лым толаяс мӧдісны ляпкавны, топавны.
— Тёп... тёп... тёп... — варовмисны керка вевтъяс вылысь лэччысь эзысь Войтъяс. Найӧ зільӧны пыдӧджык пырны-дзебсьыны му бердӧ.
Тадзи найӧ варовитӧны кузь лун чӧж. Чеччыштасны му вылӧ медся джуджыд керка вывсянь, да оз и повзьыны. Воасны му вылӧ — клоп потасны. А жӧлӧбъяс дорын бара нин чукӧрмӧны мукӧдъяс.
Но виччысьтӧг войвывладорсянь уськӧдчис кӧдзыд тӧв, шеныштіс паськыд тошнас.
Повзисны Войтъяс, йитчисны ӧта-мӧд бердас.
— Помасис миян олӧмным.
— Этша и сюри гажӧдчыны.
Войтъяс кӧсйӧны лэччыны му вылӧ, дзебсьыны, но некыдз оз вермыны торйӧдчыны ӧта-мӧдсьыс.
Войбыд изӧймитісны-кынмисны. Мыйӧн югдіс ывлаыс, кодсюрӧ асьнысӧ эз тӧдны: нюжалӧмаӧсь, быдмӧмаӧсь, быттьӧ ёсь штыкъяс чурвидзӧны.
Надзӧникӧн сайкалісны да бара варовмисны, мӧдісны ошйысьны.
— Ме медся кузь да мича!
— А ме тэысь кыз да шыльыд.
— Менӧ сакар пыдди позьӧ сёйны.
— Шонді петігас ме сэтшӧма дзирдалі быттьӧ пытшкын югыд пӧнар ломзис.
Налысь ошйысьӧмсӧ кыліс шонді, веськӧдіс ассьыс югӧръяссӧ йи нёньяс вылӧ, здукӧн и сывдіс найӧс.
И бара керка вевтъяс бокысь кутіс кывны войтвалӧн тӧдса гӧлӧс:
— Тёп... тёп... тёп...
Дженьыд вӧлӧма нэмыс йи нёньяслӧн.
ТУРӦБ ДА ШОР
Сьӧдасисны карса туйяс, варовмисны жебиник Шоръяс. Гӧлӧсныс слабиник на. Воас кад и збоймасны, лун и вой оз ланьтлыны сэсся. Ӧд найӧ тэрмасьӧны асланыс мам Эжва ю дорӧ, медым ӧтвылысь гӧститыштны паськыд видзьяс вылын да котӧртны водзӧ, войвыв саридзлань.
Садьмис и ичӧтик Шор, мыссьыштіс сылӧм лымйысь артмӧм ваӧн, заводитіс писькӧдны водзӧ мунан туй. Аслыс любӧ. Вель дыр ӧд шойччис, окота и уджыштны.
— Час, ме петкӧдла тэныд пуж! Кутан тӧдны, кыдзи пальӧдны менӧ, — скӧрмис Кӧдзыд.
Сійӧ пӧльыштіс Шор кузя, зэвтіс медбӧръя вынсӧ.
Гажтӧм лои Шорлы, вот-вот бырӧ эбӧсыс. Кутіс гоннявны, кодӧс эськӧ чукӧстны отсӧг вылӧ.
— Эн шогсьы, муса Шорӧй, — шыасис Турӧб. — Ме тэнӧ дзеба, кӧдзыдыд оз аддзы.
— Тэнсьыд буртӧ ог вунӧд, — радліс жебиник Шор.
Лолыштіс морӧс тырнас Турӧб, ваяліс да кояліс Шор вылӧ матігӧгӧрысь став лымсӧ.
Садьмис мӧд луннас Кӧдзыд, шыльӧдыштіс тошсӧ, мӧдіс вашъявны.
— Ме тай ён на. Ӧти войӧн кынті Шортӧ.
Шор эз кыв Кӧдзыдлысь ышнясьӧмсӧ. Сылы вӧлі шоныд лым улын, визувтіс надзӧникӧн водзӧ и нинӧмысь эз пов.
