СУБӦТНИК ВОЙ

Серпас-чӧвтасъяс «Индустриана» гижӧдысь


Вой. Тӧлыся. Бушкола, сэзь. Енэжын вой кыа ворсӧ — лыйлӧ-войлӧ, куслӧ... Сиктын лӧнь. Узьӧны йӧз. Узьӧны, кодікӧ кӧ эм узьысьыс гортас.

Растыдор, Кӧджтыдор катище весьтын сулалӧ сюръяӧн зык, мунӧ сэн удж: «Н-но-о...» «Ӧ-ӧ», «Тпру-у-у!..» «Чӧвт!» «Вӧтлы!» «Сӧвт!..»

Зор шыяс кер вылӧ клёнгӧны...

Лун и вой уджалӧны йӧз. Сё прӧчент, сё комын заданньӧ тыртӧ! Тэрмӧдлӧ тулыс пом. Тэрмӧдлӧ «Комилес». Тэрмӧдлӧ олӧмлӧн темп! Сё прӧчент — эм! Эм кӧ, мед сё комын вӧлі!..

Лун сьӧмӧсӧ оз кыпӧд туйыслӧн юж — пидзӧсӧдз лойсьӧ вӧв кок. Сирасьӧ-сибдӧ додь сювйӧ лым.

Вой кежлӧ шупыштлӧ сӧнік. Мозъялӧ, чарс! Лым пӧрӧ чазйӧ. Дзажгысьӧ-кожгысьӧ додь улын зуд...

Вой кыа прожектор сюръяӧн енэжын жӧдзӧ; лыйыштлас пӧраын вылӧ! Сылы воча: «Ггыпп! гып!..» Сьӧкыда усьӧны кер бунтйӧ керъяс, вой кыа, зарад биыс, ыпнитлас-ӧзйылас, куслӧ...

Гып! — снарад усигмоз зутшыштас кер вылӧ кер. Тадзи жӧ партизан Конов шыблавліс повтӧга еджыдъяс чукӧрӧ ыджыд зарада-лӧга свинеч гранат. «Н-на! — шуас коса, — да мӧдысь эн кор!..» Ӧні нӧ сійӧ желльӧс моз бергӧдлӧ кер. Быд кер — капитал мирлы смерт!

...Тӧлысьыс — семафор би. Вой кыа — прожектор. Кодзувъяс-дзодзувъяс кымӧр кост мыччасьлӧны...


* * *

Уткаяс нин вӧлі локтӧны саридзысь... «Зи-илль», — кылӧ, троньӧдас лэчыд борд шыыс сювчӧжлӧн войясын. Бузгӧны шоръяс... Да абу нин дивӧ: «Пышйис Ӧгра Марпа, март, — бӧрсьыс туйсӧ ассьыс каттис, мед оз вӧтчы морт...» Но морт век жӧ вӧтчис, эз кольччы, природалы паныд ассьыс уджаліс-керис.

Уна сюрс кер нин лэччис тӧвбыдӧн гажа Косъюсай ягысь. Кольӧма кымынкӧ сё. Лыда. Но медбурыс, медконӧдыс, экспорта вӧр. Колӧ кыскыны. Партия чукӧстӧ клич. Шыӧдчӧны уджалысь йӧз дінӧ. Ӧдйӧ! Кытчӧдз эз исковт медбӧръя лым. Ӧд локтӧ нин ры... Эй! «Стучитесь во все двери!..»

Быгзисны-котралісны сиктъясӧд активистъяс. Кӧсйысисны куимсё вӧла. Кодікӧ кайис, кодікӧ — эз, шуис: абу пӧ вӧжжи ни гез...

Лым этша нин, мый эм и сійӧ пӧрӧма кисель кодь сӧнікӧ. Сӧмын туй визь нюжвидзӧ виж...

Йӧра этшӧн кайис Кырымов бригада котырӧн лӧсьӧдны туй. Зоръялісны туй вылӧ тупыльтчӧм керъяс, брызь шыблалісны прӧст голлялан утъяс, тшӧтшӧдалісны вылӧ кольӧм мыръяс. На бӧрся делегат бабаяс да пионер челядь зыртісны тӧвбыдся куйӧдсӧ да лымъялісны, ылысь, вужля бердъясысь ваялісны зыр йылын лым тукта шмакъяс. Ордйысьӧмӧн, вежа-вежмысьт мунісны водзӧ и водзӧ.

Винёв коли медбӧрӧ. Том йӧз колисны сійӧс, ньӧжмыд вӧрасаӧс. Мед. Шыльӧдіс быд воськов. Быд ньӧртор, лыстор туй вылысь шыблаліс, мед некытчӧ нин эз вӧв додь сювлы мытшӧд. Зорйышталіс-вешталіс, кӧть ӧти вершӧкӧн да бокӧджык, туй пӧлӧн колялӧм керъяс, медым некытчӧ нин эз чош кер тыра додь. Гыповъясысь кырӧдаліс туй бокӧ чӧжсьӧм лым васӧ, медым нывбаба ямщикъяслӧн кокныс эз кӧтась... Быд петавлӧмын Винёв кыліс асьсӧ кыпыда. Сӧмын кор уджаліс сійӧ аслас ки-кокнас йӧзкӧд тшӧтш, орччӧн, сӧмын сэк веритіс-эскис, мый збыльмас, пӧрас вемӧсӧ позьтӧмтор кодь сувтӧдӧм ыджыд могъясыс Сӧвет власьтлӧн...

Рӧмдыны нин пондіс ягын. Но эз шупав вой кежлӧ туй. Ӧтарӧ кымӧртіс да пушкис тувсов шун тӧв. Кырымов тӧждысис да мӧвпаліс: «Локтас оз кодкӧ кӧть? Коді лоӧ медводдза вӧлаыс? Дас нёльӧд верст вылас мыччысис кузь бурыся саврасӧй вӧла. Мортыс эз пукав доддьын, сапйис-кераліс вӧв водзвылас додь сювлы сёртас.

— Но, позяс оз лэччӧдны кӧть ӧти керйӧн? — здоровайтчӧм пыдди юаліс Кырымов.

— Майбырӧй, таті?! Куимнас кӧ огӧй, кык кернас век жӧ нин лэччӧдам!..

Войбыд кайисны вӧлаяс, рӧмыд сынӧдын вуджрасисны мегыръяс, юръяс. Сизимдасӧдз лыддис Винёв. Сы бӧрын лыд вывсьыс торксис. Тӧдмаліс чужӧмъяс, вӧвъяс, пемыд сынӧд пыр мырдӧналіс ассьыс синъяссӧ. Кодӧскӧ тӧдіс вӧв сертиыс, кодӧскӧ — паськӧм-туша сертиыс.

— А, тэ тані тшӧтш и?! — нимкодя горӧдіс Сибиров, мыйӧн аддзис Винёвӧс. Сыӧдз Сибиров гажтӧма вӧлі пукалӧ кер джек вылас да вугралӧ. Дас ӧкмысӧд вося кузь туйпом тшӧтш ветлӧмъясыс усины тӧд вылас... Чеччис додьсьыс да сы пыдди ӧддзӧдіс вӧлыслысь восьлассӧ. Сетіс тшӧтш вӧлыслы аслас сьӧлӧмас кыпалӧм ӧдсӧ...

Катищесянь делянкаӧдз пыр люзгис-кайис вӧла.

Медводдза кайысь вӧлаыс вӧлі Конов. Сы бӧрся кык сода Вась...

...Чӧж пӧткаяс борд йыланыс вайисны саридзысь тулыс. Сыкаліс-келіс сӧнікӧд Апрель пӧль, гожйыны войвыв полюсӧ.


Гижысь: 
Гижӧд
Субӧтник вой
Жанр: 
Гижан кад: 

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1