ШПОРӦДЧӦНЫ АЛӦЙ ФЛАГЪЯС
Вася Поповлӧн пӧльыс быд праздник водзвылын керка пельӧсас ӧшӧдлывліс алӧй флаг, кытчӧ вышивайтӧма чарла да мӧлӧт. Некымын лун чӧж шпорӧдчывліс сійӧ, сӧмын войнас, кор тӧлыслӧн выныс бырліс, флаг лӧньыштліс, быттьӧ шойччис.
Алӧй флаг йывсьыс унатор висьтавліс Васялы пӧльыс — Кронштадтса вӧвлӧм матрос. Татшӧм флаг улын матросъяс 1917 воын штурмуйтлӧмаӧсь царлысь позсӧ — Зимньӧй Дворец. Гражданскӧй война дырйи Андреян Попов — Васялӧн пӧльыс — тышкасис вӧрӧгъяскӧд бара жӧ тайӧ знамя улас.
Помасис война. Пӧльыс воис гортас. Сійӧс бӧрйӧмаӧсь веськӧдлыны волисполкомӧн. Сьӧкыд вӧлӧм кадыс. Сиктын ыджыдалісны озыръяс да кулакъяс. Найӧ торкалісны стрӧитны выль олӧм.
— Эз ӧтчыд Сӧвет властьлӧн врагъяс нетшыштлыны да сотлыны пачын волисполком вылын шпорӧдчысь гӧрд флагсӧ, коді ёрис налысь синъяссӧ, — висьтавлывліс Васялы пӧльыс. — Но верман ӧмӧй бырӧдны уджалысь йӧзлысь медся донаторсӧ? Мӧд лунас нин волисполком вылын шпорӧдчис важсьыс мичаджык да ылӧдзджык тыдалысь флаг.
Вася помнитӧ пӧльыслысь висьтсӧ сы йылысь, кыдзи сиктын котыртчӧма «Чарла да мӧлӧт» колхоз. Юралысьнас бӧрйӧмаӧсь пӧльсӧ — Андреян Поповӧс. Медводдза арнас нин колхозникъяс мӧдӧдасны карӧ нянь тыра обоз. Первой телега вылас пукалӧ артельса юралысь да вына кияснас кутӧ флаглысь воропсӧ. Шуда да долыд вӧлі сэки сьӧлӧм вылас вӧвлӧм матрослы, коммунистлы.
Та бӧрын уна праздник воліс. И быдлаын сэки тыдалісны флагъяс. Найӧ быттьӧ ышӧдісны йӧзӧс шедӧдны выль вермӧмъяс, чуксалісны стрӧитны югыд да гажа олӧм.
Грымӧбтіс Великӧй Отечественнӧй война. Андреян Попов муніс фронт вылӧ. Сыкӧд тшӧтш кыкнан пиыс.
Вася чужис свет вылас ыджыд война помасьӧмсянь дас кӧкъямыс во борын. Но удитіс лыддьыны тайӧ сьӧкыд кад йывсьыс книгаяс да видзӧдны кинокартинаяс. Унатор висьтавлісны и пӧльыс да батьыс.
Школьнӧй музейӧ Вася вайліс пӧльыслысь казьтылӧмъяс. Ӧні на быд кыв помнитӧ. «Ми воим Берлинӧдз. А сэсся заводитчис рейхстаг босьтӧм. Нем виччысьтӧг минаясӧн да снарядъясӧн розьӧдлӧм рейхстаг весьтын яра ломтысьысь би моз югнитіс да мӧдіс ворсӧдчыны гӧрд флаг. Ми пӧрччим юрысь пилоткаяснымӧс да качӧдалім вывлань. Быттьӧ содісны вынъясным. Пыр жӧ атакуйтім врагӧс, мездім фашистъясысь улича бӧрся улича. А сэсся сійӧ сетчис. Тайӧ вӧлі вӧвлытӧм ыджыд вермӧм, кодӧс бара жӧ вӧлі шедӧдӧма гӧрд флаг улын».
И со бара воис ыджыд праздник — Великӧй Октябрлӧн нимлун. Сиктса йӧз кутасны восьлавны медся мича улича кузя культура керкалань, кӧні сулалӧ Владимир Ильич Ленинлы памятник. Колоннаяс весьтын мӧдасны дӧлавны флагъяс.
Аслас ёртъясыскӧд орччӧн демонстрация дырйи кутас восьлавны и Вася Попов да сылӧн батьыс — сиктса медбур механизатор. Батьыс, тӧдӧмысь, кутас нуны знамя, кодӧс неважӧн сетісны совхозлы бур уджысь.
И пионервожатӧй Вася киын лоӧ гӧрд, шонді моз ыпъялысь флаг.
