ПОН
Пон дорӧ кӧзяиныс сӧмын код юрӧн матыстчывліс. Шыльӧдліс, гыжъявліс пель сайсӧ да мыйкӧ мойдліс. Пон эз гӧгӧрволы, но нюлыштліс кӧзяинлысь кисӧ ли чужӧмсӧ. Кӧзяин матьӧктліс, но эз ёна скӧрысь, да вешйывліс пон дорысь. Сёянсӧ петкӧдліс кӧзяйка. Сійӧ матькывліс жӧ, но мӧд нога. Пон вӧлі ыджыд, сёйис уна, кыйсьыны эз новлӧдлыны, керка петкӧдны некод жӧ эз волы. А кӧзяйка сьылі вылын вӧлісны мӧс, кык порсь, кукань да мустӧм дука, яндысьтӧм бугыля сера кань.
Сідз и оліс пон дас во. Руд гӧнас еджыд сіяс мыччысисны, голяыс визьӧн вушйис дом увтіыс. Кӧзяин куимысь вежліс чепсӧ кызджык вылӧ, гоз-мӧдысь босьтліс юанінӧ аскӧдыс, кыкысь тшак вотны, кымыныськӧ чужйыліс бокас. Ӧтчыд — керкаӧ пырӧмысь, мӧдысь — пӧльӧн шуысьсӧ уськӧдӧмысь. Кӧть эськӧ пон эз мыжа вӧв сэки: кычи-морт локтӧ, да кыдз он нюлышт чужӧмсӧ. Но кычи-морт повзис да кутіс никсыны-вурзавны. Коймӧдысь кӧзяин чужйывліс прӧстӧ сідз, кок улын гартласьӧмысь. Куим-ӧ-нёльысь понлы мусукасьны сюрліс, кор зыртчӧм чепсӧ орӧдны вермывліс. Сідз и пӧрысьмис сэсся.
Коркӧ войнас жугыль босьтіс. Пемыд. Кымӧра. Тӧлысь ни кодзув. Казьтыштіс важсӧ. Дількмуніс сьӧлӧмыс. Войбыд сэсся вурзаліс. Кӧзяин петавліс, материтіс. Но пон ёнджык на босьтчывліс вурзавны. Эз во сьӧлӧм вылас кӧзяиныс. Повзьӧдчан дукӧн сысянь ӧвтіс.
Лун-мӧд мысти кӧзяин ветлыны дугдіс. Кыськӧ йӧз воис. Куим лун понйӧс некод эз верд, сӧмын керкаысь лӧвтӧм кыліс. Коймӧд луннас кӧзяинӧс выль чомйын петкӧдісны. Понлӧн мыйлакӧ тшӧтьыс сувтліс. Вурзаліс лунтыр, а рытнас орӧдчис да муніс кӧзяин дук кузя паськыд туйӧд. Аддзывлӧмаӧсь во мысти на понсӧ шойна дорысь. Омӧльтчӧм, сӧмын ыджыд юрыс кольӧма, орзьӧм синма, куйлӧ пӧ, юрсӧ мыльк вылас пуктӧмӧн, кӧзяин гу вылас. Локтысьясӧс казялӧма. Чеччӧма ньӧжйӧник да юрсӧ ӧшӧдӧмӧн мунӧма вӧрлань. Чуксавлӧмаӧсь, небыд шаньгаӧн ылӧдлӧмаӧсь... Абу бергӧдчӧма. Пырӧма козъя тілльӧ.