НЮМСЕРЪЯС

* * *

Иван воккӧд вуджалім кос ягӧ тшакла. Сылы чуман тырыс сюрис белӧй гриб, а меным сӧмын гӧрд кос ньыв тшакъяс.

Берег дорын пукалысь мужикъяс сералӧны, Петыр Саньӧлы пӧ сӧмын гӧрд тшакъяс и сюрӧмаӧсь.

А ме скӧрми да вочавидзи: ме, мися, гӧрдъяс дор, а Иван белӧй бандитъяс дор.

Век вӧлі сійӧ индӧ менӧ вотчыны, кӧні тшакыс оз быдмы. А зырымбедь меысь арӧсӧн и ыджыд.

* * *

Журналист Спира Прокӧӧс ыстасны командировкаӧ. А ӧд коми сиктъясыд быдлаын абу ӧткодьӧсь. Узьнытӧ оз лэдзны арся кӧдзыд войнад. Ӧзтас бипур колхознӧй му шӧрӧ, мед не изӧймитны, да печенча пӧжалӧ.

Сиктса мужикъясыд жӧ и кутасны сійӧс шыш пыдди. Йӧртасны сиктсӧветса чижовкаӧ.

Асывнас сӧмын документъяс серти тӧдмаласны збыль мортсӧ. А Прокӧыд аттьӧалас на юр сюянін сетӧмысь, ӧд войбыд шляча усьӧма.

* * *

Радиопередача нуӧдӧм бӧрын Спира Прокӧ вунӧдас выключитны микрофонсӧ. Нёдзовтчас да гораа шуас:

— Марья, самӧвартӧ пукты, регыд локта.

Коми му пасьта юӧртас. А став Марьяыс кӧ самӧвартӧ пестісны да кутісны виччысьны Прокӧӧс?

* * *

Коми гижысь В. А. Ширяевлы карса улич вылын паныдасяс Нёбдінса землякыс.

— Тэ нӧ, Владимир Архипович, дугдін гижнытӧ? Ог тай некытысь аддзыв ни кывлы-а.

— А ме ӧд ӧні Шолохов памиллеӧн кырымася.

— Мыйла нӧ сэтшӧм тӧдтӧм памилле аслыд босьтін? Сійӧн и ог тӧдӧй, гижан али он.

* * *

Коми гижысь Павел Шеболкин комендантавліс Льӧмъю дачаын. Асывнас петас ывлаӧ. Некод некӧн абу. Мед кӧть пӧ ӧти писатель локтіс талун шойччыны, ӧтнамлы гажтӧм ӧд, — думайтӧ сійӧ. Друг кылас, бӧрвылас кодкӧ чукӧстас:

— Паве-е-е-л!

Зэв зіля да долыда бергӧдчас видзӧдлыны, коді сійӧс корӧ. А сэні сулалӧ да йирсьӧ еджыд кӧза, бакӧстӧма да вомас турун нин няклялӧ.

* * *

Кӧрткерӧс райкомӧ коркӧ важӧн нин воӧма индӧд обкомсянь: быд асыв райкомса уджалысьяслы, кодлӧн эм зептас партбилет, колӧ вӧчны физзарядка да котравны ывла вылын дзоньвидзалун ёнмӧдӧм могысь.

Он ӧд лысьт тэысь на гырысьджык чина йӧзыдлысь не кывзысьнытӧ.

Асывнас котӧртӧны Кӧрткерӧс сикт кузя райком керка весьтланьӧ томъяс и пӧрысьджыкъяс. Томъяслӧн кокъясыс сӧмын и печласьӧны-тринькъялӧны, пӧрысьяс ӧдва кокъяснысӧ кыскӧны, кашкӧны.

Аддзас ӧшиньӧдыд райком жыръяс мыськысь-пелькӧдысь аньыд, кватитас киас ведра да горзӧмӧн: «Райкомыд сотчӧ!» — котӧрӧн на бӧрся.

* * *

Кызь во сайын Сыктывкарӧ воліс Англияса учёнӧй Джон Гордон Коутс. Ветліс сійӧ и коми сиктъясӧ.

Ӧти сиктса столовӧйӧ миян коми учёнӧйяскӧд сійӧ пырис пажнайтны.

Вайисны пызан вылӧ сёян да кын вый. Пурт, дерт, эз вайны, абу ӧд ресторанын.

Джон Гордон Коутс кутіс ичӧт паньӧн кын выйсӧ мавтны нянь вылӧ. Пань кусыньтчис, быттьӧ сійӧс кочӧг босьтіс.

Кухня ӧдзӧс дорын сулалысь пусьысь-пӧжасьысь лӧгакодь броткыштіс:

— Этайӧ кузь ныра иностранечыс паньсӧ чегас!

— Пурттӧ вайӧй дай, ог чег! — мича коми кывйӧн вочавидзис мӧдыс.

* * *

Суседлӧн ломтысьӧ пывсяныс середаӧ...

— Мый нӧ вежон шӧрас пывсян, Ӧльӧксан? — юалӧ мамӧ.

— Аски са лэдзны кӧсъя пач трубаысь, — зэв збыльысь вочавидзис мӧдыс.