КАРТУПЕЛЬ ИДРАЛӦМ
Воис картупель идралан кад. Батьӧ да мамӧ куим лун нин керисны. Шойччан лунӧ шуисны петны став семьяӧн. Батьӧ выльлунӧ кӧсйӧ мунны войвылӧ: мунтӧдз пӧ колӧ помавны да став чукӧртӧмсӧ меститны. Мамӧ миянлы рытсяньыс шуис:
— Васьӧ да Толик, талун водзджык водӧй, аски водз чуксала.
Ме татшӧм уджсӧ вӧчлывлі нин, а Толик первойысь на петӧ. Водігӧн сійӧс велӧді, мися, видзӧд да ме ног ставсӧ вӧч. А то сісь либӧ бытшкӧмыс веськалас бур пытшкас, сэки сісьмыны картупельыс кутас.
Асывнас чеччим мамӧяскӧд ӧтвылысь. Сёйыштім да лёкджык паськӧм пасьталім. Петім град йӧрӧ. Батьӧ босьтӧма керан вила. Миянлы мамӧй сетіс ведраяс:
— Васьӧ кутас гырысьсӧ ӧктыны, Толик — поснисӧ.
Толик заводитліс пыксьыны: ме пӧ ог радейт поснисӧ, кӧсъя пӧ гырысьсӧ. Но сэки меным лои суитчыны:
— Толик, тэ ачыд тані медся ичӧт, сідзкӧ, ичӧтъясыс и вичмасны тэныд. Кор ме вӧлі ичӧт, сэки поснисӧ октылі.
— Ылӧдлан!
— Эн вензьӧй, — ӧлӧдіс миянӧс батьӧй. — Вежласьны кутанныд. Та бӧрын Толик лӧнис да заводитіс ӧктысьны. Первойсӧ сійӧ сорласис. Ме сюся кыйкнитлывлі сылӧн ведраӧ да казявлі кӧ соралӧмсӧ, пыр жӧ горӧдлі:
— Толик, бара лёка ӧктӧмыд!
Толик та пӧрйӧ чушкыльтчылӧ вӧлі: ме, сідзкӧ, ог ӧктысь. Но сулыштас да бара копыртчас. Ми мамӧкӧд зіля ӧктысим. Чукӧртӧмсӧ кисьталім эжа вылӧ косьтыны. Пажынӧдз картупельыс сюрласис уна да гырысь. Ыджыд ведраясыс ӧдйӧ тырласисны. А посниыс Толиклӧн чукӧрмис этша. Сылысь мамӧй кисьталіс мешӧкӧ: сюруклы пӧ туяс. Толик видзӧдліс аслас чукӧр вылӧ, сэсся миянлысь ӧктӧмсӧ да ыждавны кутіс:
— Менам этша, ме тадзтӧ ог ӧктысь. Ті китруйтанныд, став гырысьсӧ босьталанныд.
— Эн ыждав, — шуис мамӧй. — Пажын бӧрын вежсянныд Васьӧкӧд.
Пажын бӧрын ме заводиті ӧктыны поснияссӧ. Толик чиктывны мӧдіс. Сюрӧ ыджыдыс да юр вылӧдзыс лэптылас:
— Видзӧд, Васьӧ, мый ыджда сюри!
А менам пажын бӧрын коскӧй мудзӧма. Копрасигас доймӧ нин. Пыр тшӧкыдджыка видзӧдлывла град помас. Весиг радлышті, кор позтырыс дзольмис. Водзті кӧ ӧти позсьыс сюрӧ вӧлі дас картупельӧдз, ӧні сӧмын куим-нёль. Ӧдйӧ кутіс керӧмыслӧн ыдждаыс содны.
— Ӧдйӧ мӧдім мунны! — нимкодя горӧді ме. — Регыд эштас градйыс.
— Аддзӧма, мый вылӧ радлыны, — пыр жӧ ӧлӧдіс мамӧй.
— Асьныд ӧд ас кежаныд нимкодясянныд жӧ, — воча шуи мамӧлы. — Окота жӧ, мед ӧдйӧджык эштас.
— Нёльӧд классын велӧдчан, а вежӧрыд кычилӧн мында на, — сюйсис сёрниӧ батьӧ.
— Мукӧддырйи кычи мындаыс на абу, — содтіс мамӧй.
Меным татшӧм ӧткодялӧмыд чушис. Кычи мында кӧ, мися, мыйла картупельсӧ ӧктыны тшӧктанныд. Бускоыс жӧ со чомйын, оз ӧктысь. Сӧмын увтчӧ да бӧжсӧ легӧдӧ.
Татчӧ нин эз сӧмын батьӧ, но и мамӧй серӧктіс. А на вылӧ видзӧдӧмӧн и Толик гигзьыны мӧдіс да мелань чуньнас индіс: со пӧ кычиыс.
Та бӧрын ме чушкыльтчи. Толиклы кулакӧс петкӧдлі. Ме некыдз эг вермы гӧгӧрвоны, мыйла не радлыштны, картупель керӧмыс кӧ водзджык эштас? Эштӧм бӧрас нин батьӧ менсьым картузӧс син вылӧ лэдзыштіс да шуис:
— Эн дузъяв. Водзджык кӧ эштіс градйыс, сідзкӧ, этшаджык картупельыс чукӧрмис. Тӧвнас этшаджык сюрукыдлы вичмас. А, сідзкӧ, мӧс вӧра йӧлыс этшаджык лоӧ. Коді та вылӧ вермас радлыны?
— А-а, — сӧмын артмис менам.
Ме вӧлись тайӧс ӧні тырвыйӧ гӧгӧрвои. Весиг кычикӧд ӧткодялӧм вылӧ сэсся эг ыждав.
