ГӦРД ШОР
Чужӧм вылас сылы вӧлі ар дас кымын. Туша сертиыс позис сетны и унджык. Вежон сайын кайис вӧрӧ, ӧтнасӧн. Кӧсйис вӧр туй бокысь чӧд вотыштны мамыслӧн удж вылысь локтігкежлӧ. Вӧзйысьӧ вӧлі и вокыс, но эз босьт: ичӧт на, повзьӧдліс ошкӧн, тшӧктіс виччысьны, ӧшинь пыр видзӧдны.
Туй бокын муртса бидон пыдӧссӧ сайӧдыштіс. Чӧдйыс вӧлі этша, да пырис вӧрас пыдӧджык. Шондіыс вӧлі рытъя югыда нин, кор гӧгӧрвоис, мый вошис. Кӧн пӧ и туйыс?
Ӧтарӧ-мӧдарӧ шыбласьӧм бӧрын гӧгӧрвоис кайны пу вылӧ. Вель дыр кавшасис увтӧм пожӧм вылӧ. Дзик йылӧдзыс сідзи и эз лысьт кайнысӧ: пожӧмыс, гашкӧ, дас метраӧн на вӧлі джуджыдджык гӧгӧрыс сулалысь пуясысь. Видзӧдліс выліӧ: лӧзаліс пыдӧстӧм енэж. Сэті котӧртісны кымӧрторъяс. Видзӧдліс горулӧ: гежӧд увъяс костӧд еджыд кинь кодь тыдаліс еджыд бидоныс. Сэсся синъяснас вӧр-пу йылӧдыс гӧгӧртіс. Ставыс быттьӧ матын, воськовтан кӧ, пу йывъяссьыс артмӧм эрд вывтіыс кузяла позяс мунны.
Бура дыр видзӧдіс рытъя шонді улас уна пӧлӧс рӧмӧн пӧртмасьысь мича эрд вылас, но дум вылас усис, мыйла сійӧ кайис пожӧм вылас. Читкыртіс синъяссӧ, оз-ӧ кутшӧмкӧ туй визь тӧдчы? Дыр мысти казяліс чукыльӧсь бӧрӧзда кодь гӧрд визь. Ӧдвакӧ тайӧ вӧлі вӧр туй, но мыйкӧ коліс вӧчны. Шуис видзӧдлыны. Лэччис пу вылысь, босьтіс бидонсӧ да мӧдӧдчис гӧрд визьланьыс. Бура дыр муніс аддзӧмланьыс да медбӧрти люкасис гӧрд, сімӧм ваа шорӧ. Векньыдик, воськов пасьта и эм. Мукӧдлаас нитш улӧ пыравлас да оз весиг тыдав. Дум вылас усисны мамыслӧн кывъясыс: «Визув кузяыс колӧ лэччыны, кытчӧкӧ век нин петкӧдас».
Квайт лун сэсся муніс шор пӧлӧныс. Первойсӧ быттьӧ ворсӧм кодь вӧлі, но кымын водзӧ, сымын шуштӧмджык да сьӧкыдджык кутіс лоны. Эз нин гажаӧн кажитчы вӧрыс, кӧть лунъясыс сулалісны мичаӧсь. Дӧзмӧдчисны номъяс. Шор боксьыс найӧ кыпӧдчылісны кымӧръясӧн, сатшкысьлісны чужӧмӧ да киясӧ. Бур, мый ном чышъян босьтіс, эськӧ дзикӧдз нин вильӧдісны. Сутки мучитчӧм бӧрын гӧгӧрвоис сюмӧд кульыштны да бедь помӧ гартыштӧмӧн ӧзтыны, эзджык кутны сибавны вир юысьясыс.
Мӧд ли коймӧд лунас гӧлӧсъяс кыліс. Лунтыр горзіс, сулаліс ӧти местаын, оз-ӧ кодкӧ сы дорӧ пет, но некод эз. Мӧвпыштіс, мый номъяслӧн зыньгӧмысь гӧлӧсъясыс каститчисны. Сэсся эз нин горзы, кӧть кадысь кадӧ весиг торъя кывъяс пельӧдзыс волісны. Вель унаысь мамыс шыасьліс, быттьӧ дзик орччӧн, мыш саяс. Небыдика нимнас чуксаліс, кыдзи висигъясӧн крӧвать дорас меліавліс. Мунны эськӧ сыланьӧ, но эз. Визулыс водзӧ корис.
Нёльӧд лунас гӧгӧрвоис, кыдзи гӧлӧсъясысь мездысьны: тӧд вылас уськӧдліс кутшӧмкӧ сьыланкыв, пыр кутіс сійӧс вежӧрас, и юрас быттьӧ радиоын моз кыліс. Но тадзисӧ дышӧдіс жӧ. Мыйлакӧ юрас куим-нёль сьыланкыв и бергаліс, кӧть тӧдіс вель унаӧс. Вуджис кывбуръяс вылӧ...
Медся гажтӧм вӧлі войяснас. Ӧти вой узис ноддя дорын, а сэсся сӧмын бипуръяс ӧзтыліс. Кондаыс эськӧ уна, но перочиннӧй пуртнад он тай пӧрӧд. Би гӧгӧр югзьывліс сӧмын воськов куим. Орччӧн кыліс ӧтторъя шӧпкӧдчӧм, кӧть матігӧгӧрас некод эз вӧв. Унаысь садьмывліс пулӧн дзуртыштӧмысь, сюзьлӧн серӧктӧмысь, позьӧ кӧ ойбыртлӧмсӧ лыддьыны узьӧмӧн. Босьтліс йирмӧг асывъяснас лысва усигӧн.
Некымын сакар тор да кык нянь шӧрӧм вӧрас мунігӧн босьтліс да сёйліс нин медводдза луннас. Кынӧмсӧ ылӧдліс чӧдйӧн да чай рӧма гӧрдов ваӧн. Бидонсьыс чӧдсӧ эз сёй, вӧрсьыс ӧд куш киӧн оз пет.
Ӧти лунӧ кыліс кутшӧмкӧ дзижгӧм шы. Сійӧ эз вӧв номъяслӧн дзизгӧм кодь, а выль пӧлӧс. Бара каститчӧ? Оз, буракӧ. Сувтовкерис. Пыж мотор шы? Но кыдзи пыжыс вӧрас вермас лоны? Збыльысь ӧд мотор шы! Уськӧдчис котӧртны. Кокъясыс крукасьлісны, некымынысь усьліс, муртса эз кисьт чӧдсӧ, воштіс бидоныслысь вевтсӧ.
Друг моторыс ланьтіс.
— Эн кольӧй! Виччысьлӧй! — горзіс зонка, но вомсьыс петіс эз горзӧм, а вашкӧм. Синъясыс вазисны, а сэсся кӧтасисны дзикӧдз.
Но синва пырыс мыйкӧ югзьыштіс. Кыдз пуяс воча сылы уськӧдчисны. Видз вольсыштчис кокъяс улас. Ю тыдовтчис.
Кодкӧ босьтіс сійӧс моздорас:
— Тэ абу-ӧ Сьӧдтыдінысь вошлӧм зонкаыс? Кыдз нӧ сизимдас верстсӧ мунін?
— Эн кольӧй! — водзӧ горзіс детинка.
— Со ӧд кыдзи сьӧлӧмыс вӧрзьӧма, — ышловзис морӧс бердас детинкаӧс босьтысьыс. — Куим лун корсим да эз сюр, а ловъя на вӧлӧма. Мамыс тай дзормис-а.