НЕМӦЙ ВЕНЬ
Гожӧм заводитчӧмсяньыс кутіс зэрыштавны. Асылыс векджык пуксьыліс зэв мича. Сідзи и чайтан, мый талун сэсся эз нин зэр. Но лун шӧр гӧгӧр наян рытыв тӧв вайліс кыськӧ гырысь сьӧд кымӧръяс. И гымалӧм-чардалӧмӧн друг пондыліс кисьтны кӧшысь моз. Та вӧсна Эжва некыдз эз вермы воӧдчыны гожся берегъясӧ. Вуграсьны радейтысьяс лун-лун келалісны польдчӧм юлӧн берегъяс пӧлӧн. Надейтчисны, мый кодкӧ век жӧ кватитлас вугыр самсӧ. Но весьшӧрӧ. Чери тайӧ кадас уяліс ойдӧминъясті да номсасис сӧмын на петӧм турун заӧн.
Ме сійӧ кадас буретш сдайті сизим классысь экзаменъяс. А школаысь воӧм бӧрын босьтлывлі вугыр шатин да мӧдӧдчывлі вадорӧ. Но мукӧдлы моз жӧ эз ёна нинӧм сюрлывлі
Ӧтчыд вадор берегті шатинӧн келалігмоз друг казялі кык веретя костысь неыджыд ты, кодӧс тувсов ванас кодйӧма юыс. Сійӧ вӧлі торъялӧма нин Эжвасьыс. Гӧгӧрті тысӧ да друг казялі, кыдзи ва веркӧсас пальскӧдчисны мича чери ловъяс. Ыджыд ванас найӧ татчӧ пырӧмаӧсь, а ямигас абу слӧймӧмаӧсь бӧр петны.
Сьӧлӧмӧй пыр жӧ ыркмуніс. Босьтас оз нӧ эськӧ чериыд? Ичӧтик тыад сылы некытчӧ воштысьны. А сёяныд сэні абу нин сэтшӧм уна. Веретялӧн джуджыд берег вывсянь чӧвті нидзулӧн самалӧм вугырӧс ваӧ, да табйӧй пыр жӧ кутіс тюрны ты шӧрлань. Лэпті ёна пессьысь чериӧс берег вылӧ. Тайӧ вӧлӧма мичаник кельчи. Сэсся кыйи мӧдӧс дай коймӧдӧс. Сьӧлӧмӧй нимкодьысла тіпкис морӧс пытшкын. Бура пумӧн нин кыйи кельчитӧ. Но чериыд, вӧлӧмкӧ, ассьыс кадсӧ сідзжӧ тӧдӧ. Кыдзи заводитліс сёйны, сідзи и дугдіс. Быттьӧ кӧсйис шуны, эн пӧ горшась, кольышт и аскиа лун кежлӧ.
Но меным и сідзи вӧлі зэв нимкодь, ог куш киӧн бергӧдчы гортӧ да. Аски, дерт, бара вола татчӧ. Да ӧд ӧнӧдз, тыдалӧ, некод абу казялӧма тайӧ чериа тысӧ. Сідзкӧ, бура на позяс вуграсьны.
Мӧд лунас зэрӧм бӧрын бара локті аслам тӧдса ты дорӧ вуграсьны. Но пыр жӧ казялі, мый ме абу нин ӧтнам. Ты мӧдар бокас сулаліс Пальысь немӧй Веньӧ. Водзті ме некымынысь аддзысьлі сыкӧд. Чолӧмасьлім. Но немӧйыдкӧд сёрнитны эг вермы. Сӧмын нюмъявлім ёрта-ёртлы да кутлім кинымӧс. Сійӧ ме вылӧ енэж кодь сӧстӧм синнас видзӧдӧмӧн ымзігмоз быттьӧ кӧсйис шуны, тэ пӧ бур морт и ме бур морт. Ми ӧта-мӧднымлы став бурсӧ сиам да и водзӧ вылӧ кутам овны тӧлкӧн-ладӧн.
И со ӧні сійӧ сідзжӧ нюммуніс меным да чолӧмасигмоз ӧвтыштіс кинас. А сэсся кутім венласьны ӧта-мӧдкӧд, коді унджык кыяс. Сійӧ лэптывліс берег вылӧ пессьысь кельчиӧс да ошйысигмоз петкӧдлывліс меным кыйдӧссӧ. Кор меным сюрліс, сідзжӧ лэптывлі сылы петкӧдлӧм могысь чери ловсӧ. И тадзи, гашкӧ, час-мӧд вӧлі. А сэсся бара дугдіс сёйны. Ӧвтыштім ёрта-ёртлы киӧн да мӧдӧдчим асланым туйясӧд гортланьным.
Тадзи некымынысь на паныдасьлі немӧй Веньӧкӧд сӧмын миянлы тӧдса ты дорын. Но ӧтчыд менам век жӧ тӧдлытӧг ошйыссис грездӧ отпускӧ локтӧм тӧдсаяс водзын. Мися, эм менам ӧти тӧдса ты, кӧні быд сикас поводдяӧ чериыд сюрӧ. Налӧн пыр жӧ синныс ӧзйис. Кутісны дольны, нуӧдлы пӧ миянӧс сэтчӧ. Ӧні пинялі нин ачымӧс тайӧ ошйысьӧмсьыс. Ӧд сійӧ ты йывсьыс ми вӧлі тӧдам немӧй Веньӧкӧд сӧмын кыкӧн. А ӧні ставӧн тӧдмаласны.
Но нинӧм он вӧч. Мӧд лунас вайӧді ассьым тӧдсаясӧс тайӧ ты дорас. Поводдяыс сэк кості тшыксис. Пӧльтіс ыркыд вой тӧв. Енэжті кытшовтысь руд кымӧръяссянь корсюрӧ буситіс посни зэр. А ачыс тыыс вӧлі быттьӧ кулӧма. Мыйта кӧть эг шыблалӧй самалӧм вугырнымӧс, ни ӧти ловъя лов эз матыстчыв. Ёртъясӧй эскытӧма видзӧдлывлісны ме вылӧ. Тыдалӧ пӧ, коз пу йылын тури йылысь мойдіс миянлы. Но мый ме верми вочавидзны налы, кор лун-мӧд сайын на ачым мича кельчиясӧс татысь лэпталі. Сідзи куш киӧн и мӧдӧдчим гортаным.
А сэк кості ачым гусьӧн мӧвпышті, мися, тыдалӧ, немӧй Веньӧыд туналіс, мед миянысь кындзи сэсся некодлы эз сюр татысь чериыс. Но и сідз вӧлі гӧгӧрвоана, мый татшӧм зумыш поводдя дырйиыд чериыд дзебсьӧ ва пыдӧсӧ. Сылы кымӧра луныд сідзжӧ мустӧм. А менам ёртъясӧй ӧдвакӧ тӧдісны та йылысь, да ме сідзи и коли налӧн син водзын ылӧдчысь мортӧн.
Лун-мӧд мысти бара мичаммис. И ме шуи лэччывны тӧдса ты дорӧ тӧдмавны, збыльысь ӧмӧй чериыс бырис. Тайӧ пӧрйӧ немӧй Веньӧыд меысь водзджык локтӧма да нимкодьпырысь ымзігтырйи петкӧдліс меным кыйдӧссӧ. Ме ӧдйӧджык рази шатинӧс. И бара кутім панласьны Веньӧкӧд, коді унджык кыяс. Но меным мыйлакӧ яндзим вӧлі сы водзын. Ӧд миян гусятор йылысь висьталі нин мукӧдлы. А вӧчны тадзи, дерт жӧ, эз позь. А немӧй Веньӧ эз тӧд та йылысь да сӧмын нюмъяліс воча. Менам и ӧні на син водзын сылӧн сӧстӧм нюмыс. Сэсся ми сыкӧд эг нин аддзысьлӧй.
