КӦЧ КЫЙЫСЬЯС
Олісны-вылісны старик гозъя. Налӧн вӧлі кӧза, меж да кань. Ӧтикысь, праздник водзын, старука и шуӧ мужикыслы:
— Яйыд абу, колӧ кӧзатӧ ли межтӧ начкыны.
Старик и шуӧ, начкам пӧ.
А кань сэки кывзіс, лэччис да межлы и кӧзалы висьталіс. Куимнанныс думайтасны, думайтасны, сэсся мӧдӧдчасны пышйыны ягӧ. Зэв ӧдйӧн котӧртасны, котӧртасны и бӧрас видзӧдласны: бӧрсяньыс кӧинъяс вӧтчӧны. Найӧ перыдджыка дзебсисны нитш зорӧд улӧ. Кӧинъяс, тэрмасигас, эз гӧгӧрвоны и найӧс ордйисны. Куим друг петісны зорӧд улысь и мӧдӧдчасны водзӧ.
Мунісны, мунісны, видзӧдӧны — ош локтӧ. Найӧ перыдджыка кайисны пу йылӧ. Кӧза лэптіс межӧс сюрнас увъяс вылас и пуксьӧдіс. Ачыс дзебсис лысъяс пытшкас. Ош эз гӧгӧрво и найӧс ордйис. Ош ичӧлика муныштіс, сылы паныд лоины кӧинъяс. Ош юаліс налысь:
— Ме тіянлы мӧдӧді яй вор, аддзылінныд энӧй?
— Аддзылім, син пыр нуӧдім, но кытчӧ пышйисны, эгӧ аддзӧй, кӧсйим тэнсьыд юавны.
Ош шуӧ:
— Тані куим туй веж. Код туйӧд мунны — колӧ тунъявны. Вайӧ меным куим ӧкмыс коль.
Кӧинъяс котӧрӧн котӧртісны, ошлы вайисны кольяс. Ош муніс сійӧ пу дінӧ, кӧні пукалӧны кӧза, меж да кань, и пу улас пуксис тунъявны. Пукталіс кольяс куим пельӧ и пондіс лӧсьӧдлыны ӧтик чукӧр мӧд чукӧрӧ. А кань ӧктіс пу йылысь кольяс и пондіс шыблавны ош чукӧръяс вылӧ. Ош думайтӧ, кытысь тайӧ колльыс содӧ. Сэсся ӧтик коль каньлӧн инмис ошлы пеляс. Ош повзис, тунъясьӧмысь дугдіс. Кӧинъяс шензьӧны, мыйла ош повзис. Сэки жӧ мӧд коль инмис ошлы синмас, и меж сэсся эз вермы кутчысьны увъяс вылас и брунгысис-уси тунъясьысьяс вылас. Ош да кӧинъяс повзясны и пышйыны пондасны, коді кытчӧ веськалӧ.
Кань пу йывсянь равзӧ:
— Тунъясьысьсӧ первой, тунъясьысьсӧ кутӧй!
Ош ещӧ ёнджыка повзис и пышйис куим ю сайӧ.
Кань да кӧза пу йылысь лэччасны, и куим друг мунны пондасны водзӧ. Мунісны, мунісны и воисны вӧр керкаӧ. Овмӧдчасны и олӧны-вылӧны да кӧч кыйӧны.