КЕР ДА ЧАГЪЯС

Кывтісны паськыд да визув ю кузя кыз кер да сыысь торъялӧм чагъяс. Луныс вӧлі шондіа да гажа. Корсюрӧ пӧльыштлывліс небыдик рытыв тӧв. Сэки кыпӧдчылісны меліа сялькъялысь неыджыд гыяс, ниртчисны кыз кер бокӧ да качайтісны ас выланыс чагъясӧс.

А кер да чагъяс кывтісны водзӧ, варовитісны быдсяматор йывсьыс ас костаныс. И татшӧм мича да гажа лунас налы окота лои юксьыштны ӧта-мӧдныскӧд медся гуся мӧвпъясӧн.

— А мый эськӧ ю помӧдзыс кӧ кывтны да веськавны помтӧм-дортӧм саридзӧ, — шуис друг кыз кер. — Нэмын на эг вӧвлы сэні. Кӧть и уна буртор кывлывлі сы йылысь.

— И ми тшӧтш, ми тшӧтш жӧ кӧсъям веськавлыны саридзӧ, — кутісны дзользьыны-варовитны ас костаныс ичӧтик гыяс вылын катласьысь чагъяс.

Збыльысь, ни кыз кер, ни чагъяс некор на эз аддзывлыны саридзсӧ да ӧні ёрта-ёртнысӧ торкалӧмӧн висьтасисны сы йылысь, мый колӧ быть веськавлыны сэтчӧ, кӧні помтӧм-дортӧм ваыс да сэтшӧм гырысьӧсь гыясыс. Сідзкӧ, позяс пӧттӧдз качайтчыштны гыяс вылас.

— Но ӧд сэтчӧдз зэв кузь туйыс, — кутісны норасьны кыз керлы чагъяс. — Ӧдвакӧ тырмас миян вын-эбӧсным.

— А ті кутчысьӧй медся визулінас, — шуис воча кыз кер. — Сэки визулыс и вайӧдас тіянӧс саридзӧдз. Видзӧдӧй, кыдзи ме кывта.

Кыз кер и збыльысь кывтіс медся визулінтіыс, да визулыс нуис сійӧс чагъясысь ӧдйӧджык. Сэки и чагъяс веськӧдчисны визулінас да кутісны вӧтчыны кыз кер бӧрся.

— А ми тэысь ньӧти огӧ кольччӧй. Ми сідзжӧ вермам кывтны визулінтіыс, — кутісны нимкодьпырысь горзыны кыз керлы чагъяс.

— Энӧ ёнасӧ ошйысьӧй, — стрӧга шуис налы кыз кер. — Ті онӧ на тӧдӧй, кыдзи вежласьӧ ю вылын тӧлыс, кыдзи сійӧ, скӧрмас кӧ, вермас шыбитны берегӧ оз сӧмын тіянӧс, но и менӧ.

Ачыс кыз кер эз вӧв ошйысьысь рӧдысь. Чӧла кывтіс водзӧ да шуис, кӧть мый, а воӧдчыны саридзӧдз. Сэк жӧ поліс, мед асланыс ошйысьӧмнас оз вомдзавны сійӧс чагъясыс.

— А ми огӧ полӧй, ми ньӧти огӧ полӧй скӧр тӧвсьыс, — пыр наянджыка кутісны горзыны чагъяс. — Ми весиг тэнӧ вермам панйыны.

Но сюсь пеля тӧлыд, тыдалӧ, кыліс жӧ чагъясыдлысь ошйысьӧмтӧ да шуис велӧдыштны найӧс. Буретш чагъяслӧн ошйысяна горзӧмъяс бӧрын друг кыськӧ кыпӧдчис яр рытыв-вой тӧв да тӧкӧтьӧӧн лэптіс ю вылӧ веж гыяс. Скӧрсьыс-скӧр гыяс лёкысь горзӧмӧн уськӧдчисны кыз кер да чагъяс вылӧ. Кыз керйыд мый вынсьыс вермасис скӧр гыяскӧд да зілис кутчысьны визулінас. А чагъяс некыдзи эз вермыны водзсасьны да сӧмын нораа бӧрдігтырйи шыӧдчывлісны кыз кер дінӧ:

— Отсав миянлы. Эн коль миянӧс. Сэсся огӧ нин кутӧй ошйысьнытӧ. Ми ӧд сідзжӧ кӧсъям аддзывны саридзтӧ.

Но кыз кер бергӧдчыліс налань да жалитӧмпырысь шуис:

— Ӧні сёр нин. Водзджык колӧ вӧлі та йылысь мӧвпыштлыны. Ме со и ачым ӧдва кутчыся.

Сэсся ланьтіс да кутіс кывтны водзӧ гыяскӧд вермасигмоз. Кыдзи кӧть гыяс эз усьласьны кыз кер вылӧ, сідзи эз и вермыны кежӧдны сійӧс визулінсьыс.

Сэки найӧ ассьыныс став скӧрлуннысӧ веськӧдісны чагъяс вылӧ да тӧкӧтьӧӧн шыблалісны коньӧръясӧс ӧтарӧ-мӧдарӧ, а сэсся пӧттӧдз наӧн ворсӧдчӧм бӧрын ляскисны зэв вылӧ берегас. Сідзи и ковмис сэсся чагъяслы сісьмыны берег вылын. Мед эз ошйысьны дай.

А кыз керйыд асныра вӧлӧма. Чӧла кывтіс пыр водзӧ да медбӧрын воис жӧ помтӧм-дортӧм саридзӧдз. Сэні сійӧ пӧттӧдз качайтчис ыджыдсьыс-ыджыд гыяс вылын, кытчӧдз кыз кертӧ эз кыйны саридз берег пӧлӧн олысьяс да пилитны сійӧс пӧвъяс вылӧ. Ок и мича пӧвъяс артмисны!

Дерт, и кыз керлӧн эз жӧ ёна кузь вӧв нэмыс. Но сылӧн нэмӧвӧйся кӧсйӧмыс век жӧ збыльмис. Кыз кер аддзыліс саридзсӧ — ассьыс югыд мӧвпсӧ. Сылы пӧттӧдзыс удайтчис качайтчыны гыяс вылын. Таысь ыджыдджык шудыс эм-ӧ!

А чагъяслы нинӧм эз удайтчы. Сы вӧсна, мый вывтіджык баквалитчисны. Сэк жӧ вӧліны шыр кодь полысьӧсь.