КАРЫН НЕКЫМЫН ЛУН
Ставыс артмис тӧдлытӧг. Звӧнитліс Василий Васильевичлӧн институт кузя ёртыс, Семён Иванович, кодкӧд ӧти группаын коркӧ велӧдчылісны. Семён Иванович сэки карӧ кольччис. А Василий Васильевич уна во нин велӧдіс карсянь ылын, парма шӧрӧ вошӧм важся коми сиктын. Семён Ивановичыс звӧнитігас шуис, гӧгрӧс пас пӧ матыстчӧ институт помалӧмсянь да колӧ пӧ чукӧртчывны ас курссалы вежон мысти кымын. Нинӧм пӧ тэд ӧні вӧчны сиктын тайӧ гожся пӧраас. Быть пӧ волы, олыштан пӧ ме ордын. Пальӧдчыштан пӧ аслад гуын кодь олӧмсьыд. Ӧттшӧтш и аддзысьлан важся ёртъясыдкӧд. Казьтыштан коркӧясӧ. И лов вылад пӧ долыдджык лоас.
Василий Васильевич эз дыр мӧвпав. Мӧд лунас жӧ чукӧртчис да мӧдӧдчис карӧ, кытчӧ колӧ вӧлі и автобусӧн, и поездӧн воӧдчыны. Збыльысь окота лоис аддзысьлыны институтса коркӧя ёртъясыскӧд. Ӧткымынкӧд паныдасьлывліс сӧмын карӧ гежӧдіника курсъяс вылӧ волывлігӧн. А ӧні со шуӧмаӧсь ӧтлаӧ быдса курслы чукӧртчывны. Кутшӧмӧсь жӧ найӧ, сылӧн коркӧя ёртъясыс? Дерт, ёнакодь нин вежсисны, пӧрысьладорлань нин кӧ катовтӧны воясыс. И ачыс Василий Васильевич абу жӧ нин важся кодь варов, серамбана да збодер. Кадыд кӧть кодӧс вежас. Сылӧн важӧн нин аслас видзӧдласъяс лоисны олӧм вылас. Водзтіджык кӧ тӧкӧтьӧӧн вӧлі мӧвпыштас, мед мыйкӧ босьтчыны вӧчны. А ӧні ньӧжмыдджык вӧрасаӧн лоис.
Сэки институт помалӧм бӧрын Василий Васильевич пыр жӧ вӧзйысис ылі сиктӧ, кӧть эськӧ бура велӧдчис да кольӧдӧны вӧлі карӧ, аспирантураӧ. Но том зон шуис вӧчны ас ногыс. Сійӧ ӧд велӧдчис, мед велӧдны челядьӧс. Учёнӧйыд сыысь ӧдвакӧ артмас. А аспирантураад кӧсйысьыд, небось, сюрас.
И со Василий Васильевич веськаліс парма шӧрӧ вошӧм сиктӧ, кӧні сёрнитісны комиӧн. Сылы, карын быдмӧм роч мортлы, быть ковмис велӧдчыны варовитны тані олысьяс моз жӧ. Регыд и велаліс. Сиктса олысьяс кутісны пыдди пуктыны выль велӧдысьӧс, мый оз ӧтдортчы кодсюрӧ моз налӧн сёрниысь, налӧн тӧжд-майшасьӧмъясысь, оласногысь.
Василий Васильевич медводдзасяньыс зілис бурджыка гӧгӧрвоны татчӧс войтырӧс. Аддзис, мый оз кокни олӧмӧн найӧ овны. Ставыс сюрӧ сьӧкыд удж пыр. Сэк жӧ та вылӧ видзӧдтӧг найӧ зэв вежавидзысьӧсь. Паныдасигӧн век медводдзаӧн чолӧмасьӧны тӧдтӧм морткӧд. Некор оз эновтны пикӧ воӧмаӧс. И челядьыс налӧн вӧр-вакӧд ичӧтдырсянь ёртасигӧн зэв писькӧсӧсь, восьса сьӧлӧмаӧсь, веськыд сёрниаӧсь. Быдтор налы окота тӧдны. Некутшӧма оз кольччыны вежӧрнаныс карсаысь.
И том велӧдысь ассьыс став тӧдӧмлунсӧ, кужанлунсӧ, сямлунсӧ зілис сетны парма шӧрын быдмысь челядьлы. Дерт, эз жӧ быдӧн на пиысь вӧв кутшӧмкӧ вундеркиндӧн. Но кор сылӧн вӧвлӧм велӧдчысьясыс веськавлісны нималана вузъясӧ, таысь ыджыд козиныс Василий Васильевичлы сэсся оз вӧлі и ков. Арсяньыс мӧд гожӧм заводитчытӧдз сылӧн став олӧмыс вӧлі йитчӧма школакӧд. А гожся кузь отпуск дырйи кытчӧкӧ бокӧ эз жӧ радейт ветлывлыны. Эз кыскы сійӧс ни шоныд лунвывса саридзыс, ни гажа да шума карыс. Прӧстджык кадӧ вотчис вӧрын, вуграсис вадорын, а сэсся челядькӧд ӧтвылысь, кыдзи важысянь нин тані вӧчлывлісны, отсаліс видз вылын турун пуктыны. Сӧмын корсюрӧ ветлывліс карӧ, курсъяс вылӧ.
Но медводдза лунсяньыс жӧ пондыліс гажтӧмтчыны сиктсьыс, коді важӧн нин сылы лоис асӧн, кӧні сійӧс виччысисны челядьыс да гӧтырыс и, дерт жӧ, школаын велӧдчысьяс. Та вӧсна и эз ёна радейт кытшлавны коркӧя тӧдса уличаясті. Лунтыр велӧдчӧм бӧрын пыр жӧ волывліс Семён Ивановичлӧн патераӧ, коді оліс ӧтнасӧн да код ордын и узьлывліс. Найӧ сэсся рытывбыд варовитлісны ӧта-мӧдыскӧд телевизор видзӧдігмоз.
И со Василий Васильевич бара веськаліс карӧ, кӧні коркӧ колисны сылӧн студенталан воясыс. Тайӧ пӧрйӧ оз ков вӧлі некытчӧ тэрмасьны. Рытнас пукалыштісны Семён Ивановичкӧд пызан сайын, пасйыштісны аддзысьӧмсӧ. Ӧд мый дыра нин колис карӧ воддза волӧмсяньыс. Сэсся и пыр гежӧдджыка и гежӧдджыка сійӧ кыпавліс ас гортсьыс. А со ӧні бара важ ёртыскӧд ӧтлаынӧсь.
Мӧд лунас Василий Васильевич шуис ветлӧдлыштны карса уличаясӧд, волыны тӧдсаинъясӧ, казьтыштны коркӧясӧ, гортсаыслы татчӧс озыр лавкаясысь мыйсюрӧ ньӧбыштны. Коймӧд лунас нин паныдасьласны ставӧн ӧтлаын.
Ӧні кар кузя ветлӧдлігӧн Василий Васильевич и шензьывліс, и дӧзмывліс, и скӧрмывліс мый вылӧ кӧ. Но бура гӧгӧрвоис, мый коркӧяыскӧд паныдасьӧмыс оз нин артмы. Быттьӧ сійӧ жӧ важӧн тӧдса карыс. Но кутшӧма вежсьӧма! Сэтшӧм тӧдса уличаяс лоӧмаӧсь дзик тӧдтӧмӧсь. Василий Васильевич весиг корсюрӧ чайтліс нин, мый ылаліс. Но сӧмын гусьӧник сералыштіс ас вылас. Карыс эз на вӧв вывті ыджыд, медым ылавны. Но век жӧ сысянь ӧвтіс кутшӧмкӧ мӧд, дзик тӧдтӧм олӧмӧн.
Сылӧн студенталігӧн карыс вӧлі зэв ыджыд сикт кодь на. Кызвыныс кык судта пу керкаяс. Сӧмын кӧнсюрӧ кыпалісны кирпичысь вӧчӧм стрӧйбаяс. И машинаыс эз вӧв та мында. И уличаясыс вӧліны сӧстӧмӧсь. И йӧзыс ветлӧдлісны тэрмасьтӧг. Зэв вежавидзӧмпырысь чолӧмасьлісны, сёрнитісны ӧта-мӧдныскӧд. Сэки позис весиг чайтны, мый карса став олысьыс тӧдсаӧсь ӧта-мӧдныскӧд.
Но талун карыс кажитчис дыр узьӧм бӧрын садьмӧм багатырӧн, коді нёдзласьыштӧм бӧрын ӧдйӧджык зілис веськӧдны пельпомъяссӧ да косӧдны узьӧм вояссӧ. Сійӧ ӧні быттьӧкӧ вӧлі зэвтӧма ассьыс став вынсӧ да ружтігтырйи ышкӧм-пушкӧмсорӧн кӧсйис дугдывтӧг кыпӧдчыны вывлань, паськӧдчыны карбердса муяс вылӧ нин. Лун и вой эз ланьтлы карлӧн уна сикас, уна гора да шыа олӧмыс. Сійӧ сідзи быттьӧкӧ и кӧсйис шуны Василий Васильевичлы: эн пӧ дӧзмӧдчы меным аслад казьтылӧмъясӧн, некор пӧ тэкӧд дізьвидзны. Важся кык судта пу керкаяс пыдди удитӧмаӧсь нин коркӧ кості зымкнитны кирпичысь да бетонысь уна судта керкаяс. А накӧд орччӧн со бара сулалісны джуджыд кранъяс, да стрӧитчысьяс зілисны кыпӧдны важсьыс на джуджыдджык стрӧйбаяс.
Улича кузя журъялісны помтӧм машинаяс, кодъяс вӧсна няйтчӧм сынӧдыс веськыда сатшис горшад. Да и йӧзыс, артыштны кӧ важсӧ, вӧлі кодзувкот мында. Эз нин коркӧя моз ньӧжйӧ восьлавны. Быдӧн кытчӧкӧ тэрмасис аслас тӧжд-могӧн, весиг эз видзӧдлывлы орччӧн восьлалысь вылӧ. Гежӧда коді кодкӧд чолӧмасьліс. И сиктысь воӧм мортӧс тэрмасьтӧг восьлалігас весиг кодсюрӧ йӧткыштавліс пельпомнас да дивитыштӧмпырысь шулывліс: эн пӧ мешайтчы ветлысь-мунысьлы. Весиг лавкаын ньӧбасигӧн сійӧс зілисны пановтны. Тайӧ ёна дӧзмӧдіс Василий Васильевичӧс. Сійӧ аддзис, кутшӧма вежсьӧмаӧсь тані йӧзыс. Велалӧмаӧсь овны ёнджыкасӧ ас кежсьыныс, ас йывсьыныс мӧвпъясӧн. Та вӧсна и Василий Васильевич кыліс асьсӧ ӧнія карса уличаяс вылын бокӧвӧйӧн. Быттьӧ медводдзаысь воис татчӧ.
И сійӧ ӧні дӧзмӧмпырысь восьлаліс пыр водзӧ и водзӧ, зэв гырысь керкаяс бокті, кодъяс эз нин сэтшӧма мичмӧдны войвывса карсӧ, а сӧмын бырӧдісны сылысь аслыспӧлӧс чужӧмбансӧ. Збыльысь ӧмӧй эз кольны важся мича пу керкаясыс, кодъясӧс кыпӧдлісны ыджыд киподтуя войтыр да мичмӧдісны быдсяма серпасъясӧн? Вӧлі на, сылӧн чайтӧм серти, кар помланьыс ӧти мичасьыс-мича пу керка, код дорӧ сэтшӧма тэрмасис Василий Васильевич. Тайӧ керкаыскӧд вӧлі йитчӧмаӧсь коркӧя зэв дона казьтылӧмъяс.
И збыльысь, керкаыс сулаліс на. Ас кежысь мый йылысь кӧ мӧвпалігӧн Василий Васильевич эз и тӧдлы, кыдзи матыстчис дінас. Сы вӧсна, мый куд кодь ичӧтик, зэв мичаник стрӧйбаыс тыдовтчис тӧдлытӧг кык ыджыд коромина коласын. Быттьӧ жаляддза вӧлі кольӧмаӧсь сійӧс. И ӧні тайӧ короминаясыс сідзи и кӧсйисны талявны ичӧтик керкасӧ.
Сійӧс аддзӧм бӧрын томдырся моз кутіс тіпкыны Василий Васильевичлӧн сьӧлӧмыс. Ӧд буретш тайӧ керкаас овліс сыкӧд ӧти курсын велӧдчысь Жанна нима ныв. Уна рыт ӧтлаын коллялісны. Жанналӧн бать-мамыс чайтісны нин сэки, мый тайӧ зонмыс лоас налӧн нывлы бур верӧсӧн. Но со тай торъялісны кыкнанныслӧн туйвизьясыс...
...А сэк кості куд кодь лӧсьыд керкаысь петіс томиник ныв, коді сэтшӧма муніс коркӧя Жанналань. Сэтшӧмӧсь жӧ синъясыс да юрсиыс. Сэтшӧм жӧ статьыс. Быттьӧкӧ сійӧ и абу сійӧ. Но ӧд Жаннаыслы колӧ лоны олӧмаджыкӧн нин. А тайӧ, мыйлакӧ, вывті нин том. Либӧ кажитчӧ нин сылы. Сэки Василий Васильевичлӧн кыдзкӧ аслыс тӧдлытӧг гораа шусис:
— Жанна, тэ али мый?
Но сэсся бара видзӧдліс том ныв вылӧ да весиг аслыс эз ло лӧсьыд. Гӧрдӧдіс быдсӧн. Збыльысь ӧд, тыдалӧ, сорассис. Нылыс эз вӧв Жаннаӧн. Но сэтшӧма сылань мунӧ.
Но мичаник ныв, тыдалӧ, вӧлі велалӧма нин мужичӧйяслӧн ошкана видзӧдласъяс дінӧ, бергӧдчыліс Василий Васильевичлань да нюммуніс:
— Ме абу Жанна, а Наташа.
Сійӧ мӧдӧдчыліс нин водзӧ. Но друг сувтыштліс да выльысь сюся видзӧдліс сыкӧд орччӧн сулалысь мужичӧй вылӧ, а сэсся шуис:
— Меным тіян чужӧмныд быттьӧ тӧдсакодь. Ті, буракӧ, менам мамкӧд ӧтлаын помалӧмныдӧсь курссӧ. Сійӧ тшӧкыда петкӧдлывліс меным институтса фотокарточкасӧ да индывліс тіян вылӧ. Бура пӧ велӧдчылӧмныдӧсь. Мам ӧнӧдз помнитӧ тіянӧс. Сӧмын ӧні ті пӧрысьмыштӧмныд.
Ӧні Василий Васильевич гӧгӧрвоис нин, мый сы водзын Жанналӧн нылыс да збойджыка нин шыӧдчис сы дінӧ.
— А кӧні нӧ мамыд?
— Больничаын куйлӧ. Сьӧлӧм вылас мыйкӧ кутіс норасьны, — вочавидзис Наташа, а сэся содтіс. — Часлы, ме сета тіянлы сылысь адрессӧ.
...Василий Васильевич эз дыр мӧвпав. Лавкаӧ пыралӧм бӧрын ньӧбис виноград, яблӧк, лимонад да мӧдӧдчис больничаӧ, кодлӧн стрӧйбаясыс паськӧдчисны карбердса козъя вӧрын.
Василий Васильевичӧс аддзӧм бӧрын Жанна весиг бледӧдіс:
— Тайӧ тэ? Некор эг чайтлы, мый ме дорӧ слӧймӧдчан волыны.
— Бур, мый паныдасим нылыдкӧд, дзик тэ кодь. Сійӧ и висьталіс, мый тэ тані, — вочавидзис Василий Васильевич. — Та вӧсна и слӧймӧдчи. Аски ӧд миян курссаяс паныдасьӧны.
— Тӧда, — шуис Жанна. — И менӧ корисны. Но со тай водтӧдісны татчӧ. Мыйкӧ сьӧлӧмӧй кутіс бытшкыны.
Ӧні Василий Васильевич видзӧдіс Жанна вылӧ да некыдзи эз куж чайтны, мый воясыс сэтшӧма вермасны вежны нывбабаӧс. Сылы ӧні кажитчис, быттьӧ тӧрыт на паныдасьлісны, окасьлісны, войбыдъясӧн пукавлісны юбердса кыр йылын. Но со кымын во нин сэксянь кольӧма. И ӧні мужичӧй вылӧ видзӧдісны нывбабалӧн мый вӧсна кӧ шогсьысь да мыйыськӧ гажтӧмтчысь синъяс. Вомдор бердас посньыдик чукыръяс. Коркӧя алӧй чужӧмбаныс блед рӧма. Кӧсичаясас дзор юрсияс. Ак кутшӧм мича вӧлі Жаннаыс сійӧ кадӧ! Но ӧд воястӧ он бергӧд. Сэсся и ачыс Василий Васильевич абу жӧ нин том. Но ассьыд пӧрысьмӧмтӧ тай он казяв. Век чайтан мукӧдъяссьыс томджыкӧн. Сӧмын ёртъясыдкӧд аддзысьлӧм бӧрын гӧгӧрвоан жӧ збыль арлыдтӧ.
— Мый, ёна пӧрысьми? — юалігмоз чӧла шуис Жанна, кор аддзис Василий Васильевичлысь донъялана видзӧдлассӧ.
Мӧдыслы весиг эз ло лӧсьыд тайӧ юалӧмсьыс. Чӧв олыштіс да чӧла жӧ вочавидзис:
— Да ӧд и ме абу нин том.
А Жанна быттьӧ эз и кывлы Василий Васильевичлысь воча кывсӧ, бара шуис сы дінӧ шыӧдчигмоз:
— Ме чайта да, тэ зэв бура вӧчин, мый мунін сиктса школаӧ. Мый бурыс, ме кӧ карын ола. Кӧть и наукаса кандидат. Но сӧмын ӧд нимыс. Ӧні ачым аддза, мый менам корсьысьӧмъясӧй дзик некодлы оз ковны. А тэ челядьӧс велӧдан. Верман асьтӧ донъявны аслад быдтасъяс серти. А меысь мый...
— Но ӧд кымынысь ме тэнӧ корлі ас дінӧ сиктӧ мунӧм бӧрын. Кымын письмӧ гижлі, — дӧзмӧмпырысь моз вочавидзис Василий Васильевич.
— Ок Васильӧй, Васильӧй. Нинӧм тэ он вӧлӧм гӧгӧрво олӧмсьыс, — кутіс лыддьӧдлыны Жанна. — Кольччин кӧ карад, ме эськӧ пыр жӧ тэ сайӧ верӧс сайӧ петі. Кольӧдӧны тай вӧлі. Но тӧдан кӧ эськӧ, кутшӧма полі вӧрзьӧдчыны бать-мам дінысь, карса шоныд позйысь да мунны ылі сиктӧ, кӧні код тӧдас мый менӧ виччысис. Полі торйӧдчыны карса гажа олӧмсьыс. А ӧні ачым таысь каитча...
Василий Васильевич нинӧм эз шу воча, чӧла видзӧдіс коркӧя дона чужӧм вылӧ, малалыштіс Жанналысь юрсисӧ, коді коркӧ вӧлі сэтшӧм кудриа да небыд. Сэсся кыкнанныс важ тӧдсаяс моз кутісны сёрнитны ӧттор-мӧдтор йылысь. И друг Василий Васильевич видзчысьӧмпырысь юаліс:
— Верӧс сайын, дерт?
— Абу. Тэкӧд аддзысьлӧмъяс бӧрын сэсся дзик некодкӧд матысянь эг тӧдмасьлы.
— Но ӧд тэнад тэ кодь жӧ мича ныв эм?
— А тэ сідз эн и гӧгӧрво, кодлӧн сійӧ? — друг жалитӧмпырысь юаліс Жанна.
И сэки Василий Васильевичлӧн кутіс гӧрдӧдны чужӧмбаныс. Со мый вӧлӧма! Сідзкӧ нӧ, сылӧн карас ныв быдмӧма. А сійӧ эз и тӧдлы. Эз весиг куж мӧвпыштлыны та йылысь. Ылі сиктсянь медводдза воясас сылы некор вӧлі тшӧкыда волывлыны карӧдзыс. Том велӧдысьӧс тыртісны урокъяснас. Сэтчӧ жӧ Жанна эз вочавидзлы сылӧн ни ӧти письмӧ вылӧ. А сэсся недыр мысти Василий Васильевичӧс, сэки мичаник зонмӧс, кыйис аслас тывъясӧ сиктса медмича нылыс, коді уджаліс медпунктын. Со сэсянь и орис став йитӧдыс. Но мыйла нӧ эськӧ Жаннаыс сэки эз юӧртлы та йылысь? Ӧд код тӧдас эськӧ, кыдзи ставыс вермис бергӧдчыны. А ӧні сёр нин.
А нывбаба быттьӧ гӧгӧрвоис орччӧн пукалысь мужичӧйлысь видзӧдлассӧ да вочавидзис:
— Эг кӧсйы, мед тэ кутін майшасьны ме вӧсна. Сэки эськӧ ме тэ дорӧ та ылнаас дзик нинӧмысь эг мун. А тэнад сиктсянь карӧдз ӧтарӧ-мӧдарӧ ветлӧмъясыд сӧмын эськӧ торкисны тэнсьыд олӧмтӧ...
Ӧні кыкнанныс жалитӧмпырысь видзӧдісны ӧта-мӧд выланыс. Ӧд ставыс пансьыліс бура, но со тай кыдзи артмис. Василий Васильевич быттьӧ и аттьӧаліс ас кежсьыс Жаннаӧс, мый сійӧ сэсся эз торк сылысь водзӧ олӧмсӧ. Но мӧдарсянь кӧ, сылы вӧлі и жаль Жаннаыс, кодлы со ӧтнаслы ковмис быдтыны налысь ӧтувъя кагасӧ. И век жӧ ӧнія сёрниысь лои гӧгӧрвоана, мый важся кодь матыссалуныс на костын эз нин вермы лоны. Код тӧдас, мый вӧлі талы помкаӧн. Быттьӧ мыйкӧ сулаліс на костын да эз лэдз матыстчынысӧ ӧта-мӧд дінас. Гашкӧ, кольӧм воясыс, гашкӧ, ёрта-ёртсяньыс ылі олӧмыс торйӧдісны найӧс...
— Сідзи сэсся кыкӧн и оланныд? — медбӧрын юаліс Василий Васильевич.
— Ог тай гажтӧмтчӧй, — серӧктыштіс Жанна. — Наташа помаліс институт, карӧ жӧ кольччис. Ӧні верӧс сайӧ лӧсьӧдчӧ петны. Регыд, гашкӧ, и пӧчӧн нин лоа. Кута внукъяскӧд ноксьыны. А учёнӧйыд меысь сідзи эз и артмы. Но сёрӧн тай тайӧс гӧгӧрвоан...
Василий Васильевич сэки майшасяна чужӧмӧн муніс Жанна дінысь. Код тӧдас сэсся, удайтчас-ӧ аддзысьлыны. Ӧд оз тшӧкыда сійӧ карад ӧні волывлы. Но ӧтиторйысь эз каитчы, мый институт бӧрын пыр жӧ муніс школаӧ. Код тӧдас на, лоис али эз сійӧ учёнӧйӧн. Дерт, степеньтӧ Жанна моз жӧ вермис нажӧвитны. А сыысь ӧтдор ӧд колӧ мыйкӧ кольны ас бӧртиыд, мед йӧзыс бурпырысь кутісны казьтывны тэ йылысь и уна во мысти. Со тай нӧ Жаннаыс кутшӧма жалитӧ, мый эз артмы сылӧн наукаӧ туйыс. Сідзкӧ, абу быдӧнлы сетӧма Енмыс колана мында сямсӧ. А кымынӧн нӧ учёнӧйӧн лоны татшӧм кӧсйысьыс. Томдырйиыд кажитчӧ, мый ставсӧ верман. А вӧлӧм, абу сідз. Колӧ сизимысь мӧвпыштлыны мыйкӧ вӧчӧм водзвылын.
Дерт, аслыс Жаннаыслы олӧмсьыс нинӧм нин ёнасӧ виччысьны. Но мед кӧть нылыс, сылӧн тшӧтш вирыс, шудаджык мамсьыс лоас. Василий Васильевич эськӧ и вӧзйӧ вӧлі мыйкӧ Жанналы ассяньыс, ӧд сылӧн жӧ нылыс, но Жанна чорыда ӧткажитчис. Ог пӧ кӧсйы, мед тэнад гӧтырыд коркӧ тӧдмалас та йылысь. Тшӧтш пӧ и тіян олӧмыд вермас торксьыны. А ми пӧ, эня-ныла, кыдзкӧ-мыйкӧ асьным нин бергӧдчам. И сэки Василий Васильевич выль синъясӧн видзӧдліс Жанна вылӧ. Кыдзи сійӧ кужӧ вылӧ пуктыны асьсӧ. Гашкӧ и, зэв на сьӧкыд эськӧ вӧлі татшӧмыдкӧд овнысӧ. И век жӧ сылы вӧлі зэв жаль, мый тадзи артмис олӧмас.
...Мӧд лунас Василий Васильевичлӧн ӧти курссаяс паныдасисны карса ресторанын. Но Жаннакӧд аддзысьлӧм бӧрын сійӧ кыдзкӧ веськодьпырысь нин видзӧдіс сы гӧгӧр гартчысь гаж вылас. Дерт, и чолӧмасис, и казьтыліс важсӧ, и кывзіс мукӧдӧс. Но кыдзкӧ пырмунігмоз. Ёнджыкасӧ мӧвпаліс ас кежсьыс. Со ӧд и тайӧ гаж вылас сійӧ казяліс, кутшӧм ёна ӧні торъялӧны сылӧн курссаясыс ӧта-мӧдсьыныс. Сэки, уна во сайын, быттьӧ ставӧн ӧткодьӧсь вӧліны. А ӧні, видзӧдлан да, пыр и гӧгӧрвоан, кодлӧн артмӧма олӧмыс, а кодлӧн абу, коді шуда, а коді сӧмын мукӧдлы завидьтӧ. Быдӧнлӧн со сылӧн курссаяс пиысь аслас тӧжд-мог, аслас оласног. И важсятӧ, кор ставӧн вӧліны ӧткодьӧсь, ставӧн шудаӧсь да эскисны сӧмын бурӧ, некор нин он бергӧд. А бергӧдчис кӧ важыс, Василий Васильевич эськӧ бара важ ногыс вӧчис. Сійӧ оз каитчы и некодлы ёнасӧ оз завидьты.
Семён Ивановичлы сӧмын некымын кывйӧн висьталіс больничаӧ ветлӧм йылысь. Нинӧм сэсся быдӧнлы, весиг матысса ёртлы, тӧдны, мый вӧлӧма на костын коркӧ.
А лун мысти Василий Васильевич кутіс нин тэрмасьны гортас, ылі пармаса сиктӧ. Тайӧ пӧрйӧ сійӧ сэтшӧма мудзис карын некымын лун бӧрын. И ӧнія карыс сылӧн уличаясӧн, ыджыд керкаясӧн, помтӧм машинаӧн да ас кежысь олысь йӧзӧн кажитчис и тӧдтӧмӧн, и бокӧвӧйӧн. А сиктын, коді важӧн лоис асӧн, сійӧс збыльысь виччысисны и гортсаясыс, и сиктса войтыр, кодъяскӧд сійӧ важӧн нин велаліс овны ӧти олӧмӧн.