КАНЬ ДА РӦМПӦШТАН
Ичӧтик Эля эз нин ӧтчыдысь шыӧдчыв батьыс дінӧ, мед кыськӧ каньпиӧс гортас ваяс.
— Ме эськӧ сійӧс зэв ёна куті радейтны, — шулывліс нывка батьыслы. — Пыр эськӧ малалі небыд гӧнтіыс, ворсі сыкӧд да йӧлӧн юкталі.
Медбӧрын батьыс век жӧ кывзысис нылыслысь да вайис гортас зэв мичаник, лым кодь еджыд каньпиӧс. Синъясыс турунвиж рӧмӧн дзирдалӧны. Бӧжыс пашкыр. А видзӧдласыс кутшӧм мелі. Быттьӧ сідзи и кӧсйӧ шуны: ме пӧ ӧд зэв мусаник да мичаник, радейтӧй пӧ менӧ. А ачыс визувсьыс-визув. Дугдывтӧг ворсны кыйӧдӧ. Шыбитан мач да пыр жӧ сійӧс пондас кутавны, лапаавны. Либӧ кутшӧмкӧ кӧв пом мыччан да мӧдыс ӧзъян синъясӧн уськӧдчас сы бӧрся.
Кутшӧм нимкодь лоис та бӧрын Элялы. Пыр жӧ нимтіс еджыд каньпиӧс рӧм вӧснаыс Лыманьӧн. Лун-лун Эля да Лымань ворсӧны ӧта-мӧдныскӧд. Лун-лун вӧтлысьӧны ӧта-мӧд бӧрсяыс. А мудзасны да ёрта-ёрт бердас топӧдчӧмӧн унмовсясны. Кыкнанныс ичӧтӧсь, меліӧсь. Ӧта-мӧдтӧгыс овны оз вермыны.
Но ӧтчыд батьыс кыськӧ рӧмпӧштан вайис да сувтӧдіс ичӧт пызан вылӧ. Эля да Лымань зэв тшӧкыда кутісны видзӧдчыны рӧмпӧштан пыр. Торйӧн нин сійӧ воис сьӧлӧм вылас Лыманьлы. Аддзас ассьыс мыгӧрсӧ да пыр жӧ кутас лапаавны сійӧс. А сэсся зэв гораа нявӧстас. Тыдалӧ, корӧ рӧмпӧштан пыр петкӧдчысь ёртсӧ, мед петас сэтысь да тшӧтш ӧтувтчас накӧд ворсны. Да ӧд сэтшӧм сюсь вӧлӧма Лыманьыд. Лапаалас-лапаалас ассьыс мыгӧрсӧ да сэсся рӧмпӧштан саяс уськӧдчас. Чайтӧ, мый сэтчӧ сы кодь жӧ ичӧтик мӧд каньпи дзебсьӧма.
А Эля видзӧдӧ Лымань вылӧ да гораа сералӧ. Но сэсся дӧзмӧ жӧ Лыманьлӧн йӧйталӧм вылӧ да корӧ сійӧс аскӧдыс ворсны. А мӧдыс оз кӧсйы локны. Дзикӧдз ылалӧма рӧмпӧштан дорас. Элялы весиг забеднӧ овлывлӧ та вӧсна. Муртса синваыс оз пет.
...Ӧтчыд со тадзи жӧ Лыманьыд ворсіс-ворсіс аслас вуджӧрыскӧд да уськӧдіс рӧмпӧштансӧ джоджӧ. Мӧдыс пусь-пась жугалі ичӧтик торъяс вылӧ. А Лыманьыд повзис да пышйис диван сайӧ.
— Ак тэ, дзоля тупыль, мый нӧ пакӧститчан, — броткыштіс Элялӧн мамыс да идраліс джоджысь стеклӧ торъяссӧ.
Тайӧ кадсяньыс Лымань кутіс мыйлакӧ шогсьыны. Матыстчас Эля дінӧ да пондас гораа нявзыны. А ачыс нор синъясӧн видзӧдӧ нывка вылӧ.
— Мамук, сійӧ ӧд рӧмпӧштан пыр тыдалысь аслас мыгӧр дорас велаліс да та вӧсна шогсьӧ, — медбӧрын гӧгӧрвоис ичӧтик Эля Лыманьӧс да шыӧдчис мамыс дінӧ: — Сылы колӧ ас кодьыс жӧ ёрт. Сэки эськӧ куимӧн зэв гажаа пондім овны.
Мамыс первойсӧ кивыль эз вартлы нылыслӧн шуӧм вылӧ. Но Лымань лунысь-лун пыр гораджыка и гораджыка нявзіс. Кайлас ичӧтик пызан вылӧ, исалас сійӧ инсӧ, кӧні сулавліс рӧмпӧштаныс. Но сійӧ абу нин. Сэсся чеччыштас джоджӧ да зэв нораа нявӧстас. Весиг сёйны омӧля кутіс. И эз нин сэтшӧм зіля ворс Элякӧд. Пыр жугыль синъяса. Нывкалӧн весиг синваыс петӧ.
— Мый сэсся тіянкӧд вӧчан, — шуис медбӧрын Элялӧн батьыс. — Быть ковмас кыськӧ каньпиӧс корсьны.
Мӧд лунас нин батьыс вайис гортас чим сьӧд каньпиӧс. Лымань да Эля мыйӧн аддзисны сьӧд каньпитӧ, пыр жӧ котӧртісны сылы воча. Медводдзаысьсӧ эськӧ сьӧд каньпиыд чушнитіс еджыд каньпи вылад. Чайтіс, мый сійӧс ӧбӧдитны кӧсйӧны. Но регыд мысти нин куимнанныс лӧсялісны ӧта-мӧдныскӧд да кутісны зэв гажаа ворсны ас костаныс. Тайӧ кадсяньыс Лымань бара лои важ кодьыс визулӧн. Ӧд сылӧн лоис нӧшта ӧти бур ёрт, Сьӧдтупыль, код йылысь и мӧвпаліс.
