И ВЫНАСЬЫД ВЫНАДЖЫК ОВЛӦ
Ичӧтик черияс, гуппиясӧн найӧс шуӧны, ӧдвакӧ кужисны гӧгӧрвоны, кыдзи веськалісны гортса аквариумӧ. Сӧмын тай асьнысӧ помнитігмоз пыр быттьӧ олісны стеклӧысь вӧчӧм ыджыд ва дозйын, кӧні быдмисны ва турунъяс, а пыдӧссӧ вӧлі вольсалӧма посни галя изйӧн. Сэтчӧ ёна радейтлісны зырасьны ваті уялысь ловъя ловъяс.
Сёян вӧсна оз жӧ ков вӧлі ёна майшасьны. Быд лун налӧн кӧзяйкаыс, кодӧс черияс сідзжӧ ӧдвакӧ тӧдісны, кисьтлывліс ва дозйӧ пызь сёян. Посни ловъяс сэки кыпӧдчылісны ва веркӧсӧ да горша ньылалісны налы сетӧм нуръясянторсӧ. Пӧткӧдлісны асьнысӧ да сэсся бара нимкодьпырысь уялісны ва дозйын.
Тайӧ ва тыра ыджыд стеклӧ дозйыс налы и вӧлі став олӧмнас. Посни ловъяс весиг эз кужны мӧвпыштлыны, мый кӧнкӧ эм мӧд, паськыдджык ин. Но таысь унджыкыс, мый вӧлі, налы сэсся эз и ков.
Вочасӧн посни черияс, кӧть и эз ёна, век жӧ быдмыштісны. Но сӧмын эз ӧткодьӧсь вӧвны. Кыдзи тай семьяад оз ӧткодьӧн чужлыны. Ӧти ловъяс вӧліны мӧдъясысь гырысьджыкӧсь да та вӧсна, дерт, наянджыкӧсь. Найӧ кылісны ассьыныс выннысӧ да ошйысьлісны посниджыкъяс водзын. Вынаджыкъяс эз сибӧдлыны ас дінаныс нэриникджыкъясӧс да весиг вӧтлылісны найӧс бокӧ, кор кӧзяйка кисьтліс ыджыд ва дозйӧ пызь сёянсӧ. Сэки гырысьджык ловъяс веськыда дурмылісны да вӧтлысисны посниджыкъяс бӧрся. Мед кытчӧ гажныс усйысясны. Посниджык черияс дзебсьывлісны та бӧрын ва турун пӧвстӧ. Налы сюрлывліс сӧмын колясыс, кор гырысьяс пӧтлісны да вешйылісны бокӧ. Но посниджыкъяслы и сійӧ тырмыліс.
Торйӧн нин наян вӧлі гырысьджык ловъяс пӧвстын медыджыдыс. Сійӧ кыліс асьсӧ медся-медся вынаӧн да та вӧсна эз ёна пыдди пуктыв ёртъяссӧ. И дугдывтӧг зіля вӧтлысис посниджыкъяс бӧрся. Тайӧ чериыс ӧд и збыльысь чайтліс, мый сыысь вынаыс да ёныс свет вылас сэсся некод абу. Нимкодьысла весиг чеччыштлывліс ва веркӧсӧ да кыдзи сяммис, сідзи и ворсӧдчис.
Дерт, ыджыд чери мукӧдъяс моз жӧ эз тӧд мӧд сикас олӧм йылысь, кӧні эмӧсь сыысь на вынаджыкъяс. Унаысь нин стеклӧысь вӧчӧм ва тыра ыджыд доз дінӧ матыстчывліс пашкыр бӧжа кань. Кӧть эськӧ кӧзяйка чуньнас грӧзитлывліс сылы, эн пӧ кыйӧдчы аквариум дорас, тайӧ пӧ абу тэнлы вылӧ. Но каньыд сідзжӧ наян вӧлі. Пыр и вунӧдлывліс кӧзяйкаыдлысь шуӧмтӧ. Сійӧ кӧ кытчӧкӧ вешйывліс бокӧ, матыстчывліс ва тыра стеклӧ доз дінас да нювсигтырйи дыр видзӧдлывліс ворсӧдчысь черияс вылӧ, торйӧн нин медыджыд вылас. Синъясыс сылӧн тайӧ кадас сідзи и югъялісны. А мӧдыс этш тӧдтӧг ворсӧдчывліс аквариумын да дугдывтӧг чеччыштлывліс ва веркӧсӧ. Быттьӧ збыльысь кӧсйис шуны ёртъясыслы, со пӧ ме кутшӧм удал да кыдзи сямма ворсны, некодысь пӧ ог пов.
И со ӧтчыд, кор ыджыд черилы вӧлі торйӧн нин нимкодь, сійӧ бара кутіс ошйысьны аслас смеллуннас ёртъяс водзас да сэсся тай кыдзи чеччыштіс нимкодьысла ва веркӧсас. Тайӧ здуксӧ важӧн нин виччысис пашкыр бӧжа кань. Сійӧ удитіс вартны лапанас ва веркӧсын шлывъялысь да чеччалысь ыджыд гуппилы. Мӧдыс весиг повзьынысӧ эз удит, кыдзи веськаліс джодж шӧрӧ. Сӧмын юрас вирдыштіс мӧвп, мый нӧ пӧ тайӧ лои мекӧд да кытчӧ веськалі.
А кань ворсӧдчис гуппиӧн, вартыштліс лапанас, видзӧдіс, кыдзи мӧдыс кӧсйӧ чепӧсйыны, но некытчӧ оз удит, ӧд абу ваын. Сэки сӧмын ыркмуніс сьӧлӧмыс ыджыд гуппилӧн. Ок кутшӧма сійӧ ӧні кутіс каитчыны аслас коркӧя ошйысьӧмысь, кутшӧм жаль лои сылы олӧмыс.
Сідзи эськӧ здук-мӧд мысти пашкыр бӧжа каньыд и тшапнитіс баквал гуппитӧ. Но сэки кыськӧ жырйӧ пырис кӧзяйкаыс да ставсӧ тайӧс аддзӧм бӧрын горӧдіс каньлы:
— Аттӧ дивӧ! Мый нӧ тайӧ тэ вӧчан! Кымынысь нин ӧлӧдлі, а тэ, вӧлӧмкӧ, он кӧсйы менӧ гӧгӧрвоны.
Тайӧ кывъяс бӧрас кӧзяйка ырыштчис кань вылӧ. Мӧдыс пыр жӧ лыйыштіс лабич улӧ. Кӧзяйка сэк кості босьтіс да чӧвтіс шӧйӧвошӧм гуппиӧс ва дозйӧ. Мӧдыс дыр на эз во ас садяс да дугдывтӧг юасис ассьыс: «Мый нӧ тайӧ мекӧд вӧлі, кытчӧ нӧ ме веськавлі?» И та бӧрын быдысь тіравліс сылӧн сьӧлӧмыс. Вӧлисти вежсис ыджыд гуппи, корис прӧща аслас ёртъясыслысь да эз нин сэсся ошйысьлывлы на водзын аслас выннас да удаллуннас. Гӧгӧрвоис, мый тайӧ свет вылас вӧлӧмаӧсь и сыысь вынаджыкӧсь да наянджыкӧсь.
Сэк жӧ мукӧд посниджык гуппияс, дерт, ёна шензисны, кутшӧм ёна вежсис налӧн ёртыс. Вывті збойысь да наянысь лоис кутшӧмкӧ куканьпи кодьӧн. Кӧть эськӧ и ӧбӧдитлывліс найӧс, но эз жӧ сэтшӧм лёкысь. Да ӧд и налы, мукӧд гуппияслы, колӧ жӧ вӧлі кадысь кадӧ ворсыштны-чеччалыштны ваын, мед кӧдзыд вирыс чожджыка визувтіс чери сӧнъясын. А ыджыд гуппи татшӧм ворсӧмсӧ бура вӧлі сяммӧ пестыны.
Но ӧні, мӧдарӧ, мукӧд гуппияс кутісны тойлавны нырнаныс ассьыныс коркӧя збой ёртнысӧ, мед сійӧ бӧр важ кодьыс лоас. Сэк жӧ код тӧдас, збыльмасны оз налӧн мӧвпъясыс. Гашкӧ, коркӧ бӧр кутас збоявны ыджыд гуппиыд. А, гашкӧ, татшӧм рамӧн да полысьӧн и кольӧ. Ӧд сійӧ паныдасьліс сэтшӧм повзьӧдчана зверкӧд, кодӧс сылӧн ёртъясыс ӧдвакӧ аддзыласны.