ВЫЛЬ КӦМКОТ

Тайӧ пӧрйӧ ичӧт Васьӧ водзджык пырис гортас ворсанінысь. Шуйга кокыс кынмыны кутіс. Пӧрччис важкодь нин кучик кӧмсӧ. А сэні весьт кузьта розь. Сэті лымйыс пырӧ, да сійӧн и кынмӧ ичӧт Васьӧлӧн кокыс.

— Некыдз помӧ он во тэкӧд, — ропкӧдчыштіс мамыс ичӧт Васьӧлысь розя кӧмкотсӧ видлалігмоз. — Тӧкӧтьӧӧн кисьтан.

А сэсся чӧв олыштіс да шуис:

— Нинӧм он вӧч. Дзоньтавны оз нин туй. Ковмас выльӧс ньӧбны.

И со ичӧт Васьӧ мамыскӧд мӧдӧдчисны лавкаӧ. Но тайӧ пӧрйӧ эз пыр сюр колана кӧмыс. Дыр ковмис корсьысьны. Ӧти кӧмкот вывті ыджыд. Мӧд, мӧдарӧ, вывті ичӧт. А коймӧд кӧмкотыс сэтшӧм мисьтӧм, мый сійӧс аддзӧм бӧрын ичӧт Васьӧ дузмуніс мамыс вылӧ:

— Ме татшӧмтӧ ог кут новлыны. Ёртъясӧй серавны пондасны.

— Кытысь ме тэныд сэсся лӧсяланасӧ корся, — дӧзмис мамыс. — Кӧмтӧг ӧд он кут шландайтны. Тӧв помӧдзыс ылын на.

Ичӧт Васьӧ кыскыштліс нырнас синсӧ тілигмоз да нинӧм эз шу мамыслы. Сійӧ воштіс нин надеясӧ, мый сюрас кок сертиыс лӧсялана да мича кӧмкот.

Медбӧрын и вузасьысьыслӧн нин терпенньӧыс бырис, да сійӧ крапкис:

— На со видлӧй нӧшта этайӧ кӧмкотсӧ. Дзик медбӧръя коли. Оз кӧ туй, сэсся ог тӧд мый тіянлы вӧзйыны.

Ичӧт Васьӧлы и сійӧ эз туй. Чукыртчыліс быдӧн кӧмсӧ видлігмоз. Но мамыс зыркнитліс сы вылӧ синъяснас. Тырмас пӧ сэсся бӧрйысьны, он кӧ пӧ кӧсйы кӧмтӧм кокӧн ветлыны.

Мый вӧчан, ковмис ичӧт Васьӧлы кывзысьны. Лавкаас и кӧмаліс выль кӧмсӧ. Сэсся кыкӧн мӧдӧдчисны гортланьыс. Кыкнанныс мудзӧмаӧсь. Ӧд мый дыра ковмис бӧрйысьны.

Но гортлань восьлалігмоз ичӧт Васьӧ пыр жӧ казяліс, мый выль кӧмкотыс зэв шоныд. Кокыс быттьӧ пач пытшкын. Сійӧ бергӧдліс юрсӧ мамыслань да чуймӧмпырысь юаліс:

— Мамук, кытысь нӧ шоныдыс локтӧ менам кокӧ? Батарейка али мый сэтчӧ сюйӧма? Воддза кӧмкотыс тай кӧдзыд вӧлі-а.

— Йӧюк, — серӧктыштіс мамыс. — Код нӧ сэтчӧ батарейкасӧ сюяс? Небыд гӧна пытшкӧссяньыс да сійӧн и шоныд.

А войнас ичӧт Васьӧлы вӧтын уськӧдчыліс выль кӧмкотыс. Быттьӧ сійӧ ловъя лов жӧ да дзик морт моз сёрнитӧ.

— Эн омӧльт да кедзовт менӧ, — шуалӧ выль кӧмкотыс ичӧт Васьӧлы. — Ме абу нин сэтшӧм мисьтӧм. Сӧмын тэ эн на велав ме дінӧ. А ме тэнсьыд кокъястӧ пыр кута шонтыны. Весиг медся ыджыд кӧдзыд дырйи найӧ оз пондыны кынмыны.

Шензьӧ ичӧт Васьӧ выль кӧмкотсӧ кывзігмоз. Но и но! Со ӧд мый свет вылас вӧчсьӧ. Весиг кӧмкотыд нин кужӧ сёрнитны.

Садьмис да пыр жӧ висьталіс мамыслы вӧт йывсьыс. Мамыс нюмдіс:

— А тэ шогсян вӧлі, мый лёк кӧмкот бӧрйим. Эн пов, тайӧ кӧмкотсӧ радейтны на кутан.

Сэсся ичӧт Васьӧ ёртъяс дінас ворсны петіс. Ачыс пыр на полыштіс, мый ёртъясыс серавны кутасны, сылысь выль кӧмкотсӧ аддзасны да. Но найӧ, мӧдарӧ, завидьпырысь пондісны видзӧдны ичӧт Васьӧлӧн выль кӧмкот вылӧ. А Васьӧлӧн медбур Толлян ёртыс пыр жӧ шуис:

— Часлы, гортӧ котӧрта. Мамӧлы татшӧм кӧмкот жӧ тшӧкта ньӧбны.

Ичӧт Васьӧлы сэтшӧм нимкодь лоис тайӧ кывъяссьыс. Сідзкӧ, тӧрыт эз весьшӧрӧ мамыскӧд бӧрйысьны. Збыльысь мича да бур кӧмкот веськалӧма. А сійӧ поліс мыйыськӧ!