ВОТ ТАЙӦ ВӦРАЛЫСЬ
Кодсюрӧ думайтӧны, мый вӧралӧмыд сӧмын шлёнъялӧм. Босьтін пищаль, пуктін зептад кымынкӧ патрон, ӧшӧдін мышкад ноп — сэсся и ягӧ. Лунтырнад кодкӧ век нин сюрас: либӧ сьӧла, либӧ кӧч.
Шуан кӧ тадзи прамӧй вӧралысьлы, сійӧ эськӧ тэнӧ серамвыв лэптас. Вӧралӧм — сьӧкыд да ӧпаснӧй удж. И сӧмын сійӧ, кодлӧн эм колана вын, сюсь синъяс, кодъяс бура тӧдӧны звер-пӧткалысь оласногсӧ, вӧр керкаӧ локтӧны пырджык озыр прӧмысӧн. Дерт, колӧ и тӧлка пон. Нёль кока другыд вӧралысь мортлы пыр вӧлі бур отсасьысьӧн. Понтӧг вӧралӧмыд тӧлын кӧмтӧг ветлӧм кодь жӧ. Коктӧ мудзтан, а тӧлкыс пу грӧш дон.
Конструктор некор эськӧ эз вермы вӧчны мыйкӧ выльтор, оз кӧ зэвт став тӧдӧмлунъяссӧ, вынъяссӧ. Велӧдчысь, коді кӧсйӧ тӧдны мукӧдъяс серти унджык, ёнджыка зунясьӧ книгаяс сайын. Вӧралысьлы сюсьлунтӧг да зільлунтӧг бурджык не воштыны кадсӧ. Оз прӧста шуны: «Вын пуктытӧг и прудйысь чериӧс он кый». А звер-пӧткаыд чери дорсьыд сюсьджык на.
Ме тӧда ӧти вӧралысьӧс. Пыр нимкодяся сы удаллунӧн. Егорӧн сійӧс шуӧны. Гожӧмнас кызь арӧса том морт уджалӧ запаньын, вӧр пуръялӧ. Тӧвнас электропилаӧн пӧрӧдчӧ. Арнас, кор дугдасны пуръясьны запаньын, Егорӧс аслас Буско понйыскӧд позьӧ аддзыны сӧмын пармаысь. Быд во отпусксӧ коллялӧ ылі вӧръясын, шоча и волывлӧ гортас.
— Висьма ме, дырджык кӧ вӧрас ог волы, — норасис сійӧ кыдзкӧ меным.
Шуйга певъяс вӧралысьлӧн эм пас: туланлӧн лэчыд пинь туйыс. Кӧть сэсянь коли нин некымын во, а том морт ӧнӧдз помнитӧ тайӧс.
Сэки Егор сӧмын на велӧдчис вӧравны. Ёртыс, кодкӧд узьмӧдчисны ноддя дорӧ, мешӧксьыс перйис рудов тшын рӧма кыз бӧжа туланӧс да заводитіс ошйысьны:
— Со кыдзи колӧ вӧравны, Егорушко.
Том вӧралысьлы лои яндзим: сійӧ лунтырӧн лыйис сӧмын вит урӧс. Син водзас дыр на тыдаліс сьӧд кокъяса, ичӧтик пельяса звер, кодлӧн голя улас да морӧс водзас гӧныс югыдджык, быттьӧ мӧд зверлысь кусӧ сэтчӧ вурыштӧмаӧсь.
Мӧд луннас югдытӧдзыс на Егор понйыскӧд эновтіс шоныд бипур. Чай весиг эз ю. Вывті нин дӧзмис ас вылас. Некыдз оз вермы вунӧдны небыд гӧна туланӧс. Окота тшӧтш кыйны тайӧ мудер да мича зверсӧ, коді медсясӧ шӧйтӧ-кыйсьӧ войясын, узигкостіыс пу горсъясысь джагӧдалӧ уръясӧс, куталӧ лым пиын шойччысь пӧткаясӧс. Да и куыс сылӧн зэв дона. Оз быд вӧралысьлы усьлы шуд кыйны-пӧръявны сійӧс. Аддзылан кӧ, кыдзи тулан чеччалӧ пуысь пуӧ — некор он вунӧд. Быттьӧ оз звер, а кутшӧмкӧ биа ньӧв тювӧ пушкыра пуяс вывті. Мудзтас понтӧ и асьтӧ. Вӧтчан сы бӧрся, — дӧрӧмтӧ ковмас пыдзравны.
Буско гоз-мӧд пуысь нин увтіс урӧс, а Егор быттьӧ оз и кыв. Мунӧ водзӧ Дурака шорлань, кытысь тӧрыт аддзыліс туланлысь кок туйсӧ. Кӧть ӧд том, а кужӧ нин лыддьыны вӧрса шыпастӧ.
Буско кӧзяинсӧ вӧтӧдіс дыр мысти нин. Дӧзмӧма, кужис кӧ, гашкӧ, кӧритыштіс Егорӧс. «Старайтча, старайтча, гӧлӧс быртӧдз увтча, а тэ он и кежавлы пу дорас. Тадзнад и ме лӧгасьны верма».
Сэсся Буско лэдзис сьӧд нырсӧ кын му вылӧ, вель дыр исасис и ӧдйӧ котӧртіс коз пу дорӧ, коді матігӧгӧрын вӧлі медся джуджыд, медся кыз. Пон заводитіс гораа увтчыны. Урӧс сійӧ тадзи некор оз шыавлы.
Эз на удит лэдзны пищальсӧ пельпом вывсьыс, кыдзи пу вылысь торйӧдчис кодкӧ и чеччыштіс орччӧн сулалысь кыдз вомӧн. «Тулан», — сӧмын удитіс думыштны зон, но звер дзик пыр и воши. Буско — сы бӧрся. Егор кӧть ылӧ коли, а котӧртӧ, чеччалӧ посньыдик понӧльяс вомӧн, немтор оз мешайт сы кокъяслы.
Гашкӧ, быдса километр котӧртіс, сэсся жаяліс-мудзис, пӧрччис шапкасӧ, ниртыштіс сійӧн чужӧмсьыс пӧсьсӧ. А понлӧн гӧлӧсыс ылыстчӧ и ылыстчӧ. «Ковмас эновтны?» Но дум вылас уси ёртыслӧн тӧрытъя туланыс, и кокъясыс бара кутісны нуны водзӧ, муртса кылысь пон гӧлӧслань, коді то вошлӧ, то кывлӧ выльысь.
Лун шӧр бӧрын сӧмын аддзис понсӧ. Сійӧ бергаліс увъястӧм кос пу гӧгӧр да корис ас дінас кӧзяинӧс. Тыдалӧ, дженьыд кокъяса тулан мудзӧма чеччавны пуысь пуӧ, пырӧма шойччыны тӧщӧ пу пытшкӧ, кытысь некод сійӧс оз аддзы. Сідзи и эм. Пуас тыдалӧ вель ыджыд розь. Тӧдӧмысь, звер сэні.
Егор корсис вӧсньыдик кос зіб. Гартліс сэтчӧ кӧтасьӧм шарпсӧ, сэсся тупкис сійӧн розьсӧ, ӧні туланлы пышйыны лоӧ некыті. Пӧрӧдіс чер отсӧгӧн пусӧ. Тулан вӧлі сэні, вӧралысьлы весиг кыліс пытшкын зверлӧн вӧрӧшитчӧмыс. И понйыс сылысь дуксӧ кылӧ, никсӧ, чапалӧ кондасӧ. Зон надзӧникӧн перйис розьсьыс шарпсӧ и ӧдйӧ сюйис сэтчӧ кисӧ, кӧсйис кыскыны туланӧс. Он тай босьт! Мыйкӧ друг сотыштіс кисӧ, доймӧмысла Егор горӧдіс быдсӧн, ӧдйӧ кыскис кисӧ. Певсьыс тюрӧбӧн визувтіс вир.
— Босьт, Буско, босьт! Кут!
Понйыс вайӧдіс нырсӧ розь дорас и бара жӧ ойӧстіс; тулан гыжйыштӧма сылысь чужӧмсӧ.
Немтор эз удит вӧчны вӧралысь, зверыс пуляӧн чепӧсйис йӧршитлӧминысь, сяркнитіс-кайис пу йылӧ, сэсся бара заводитіс пышйыны, пуысь пуӧ чеччалігтыр.
Егор тэрмасьӧмӧн кӧрталіс певсӧ и важсьыс на ӧдйӧджык заводитіс котӧртны пон увтчӧм шыӧ.
Кутіс нин пемдыны, а вӧралысь век на вӧтчис тулан бӧрся. Аддзис понсӧ. Сійӧ пукаліс чукля пожӧм бокын да скӧра увтчис. Бара, тыдалӧ, жаявтӧдзыс мудзтӧма туланӧс. Лыйны эз нин тыдав. Бергӧдчан кӧ вӧр керкаӧ, мудер звер войнас, дерт, пышъяс. Став уджыд вошӧ.
Лыс лапъяс вылӧ пуксисны Бускокӧд орччӧн. Биасьны оз позь. Кылас ныриса звер тшын дуктӧ — и корсь сійӧс! Кӧтасьӧм паськӧмӧн абу кокни коллявны вой, Егорлӧн кынмӧмысла таркакылісны пиньясыс. Тӧрӧщитіс певйыс, но сійӧ быттьӧ немтор эз кыв.
Югдӧм бӧрас Егор вӧтліс тулансӧ шоныд позсьыс. Эз удит зверыд чеччыштны пу вылысь, кыдзи вугралысь ягсӧ садьмӧдіс ружйӧысь шковгӧм. Пушкыр бӧжа тулан уси кын му вылӧ.
Радысла Егорлӧн муртса синваыс эз пет.
