Чеԉаԃӧс оз ков нӧјтны
Јона мырԍытӧг, ԁӧԅӧріттӧг ԋемтор оз быԁмы. Боԍтам јӧрса пуктасјас, ԋаԋ. Граԁјас ԁінын тулыс быԁ лоӧ нокԍыны: пощны, ԋебԅӧԁны, вынԍӧԁны, пуктыны, сеԍԍа кіԍкавны, весавны гожӧм быԁ. Секі вӧԉіԍ поԅас віԁчыԍны бур пуктас, ԍојан тор. Ԋаԋыԁ сіԇ-жӧ — јона-кӧ мутӧ ԁӧԅӧрітан: ԋебԅӧԁан, вынԍӧԁан — бур ԋаԋ воас.
Быԁман торјасӧс-кӧ сещӧма колӧ ԁӧԅӧрітны, морттӧ быԁтігаԁ нӧшта-ԋін јона колӧ віԇны, ԁӧԅӧрітны. Быԁ баԏ-мам чеԉаԃӧс быԁтӧ бур вылӧ, віԁчыԍӧ на помыԍ бур. Сіԇ-кӧ колӧ верԁӧм-јукталӧм кынԇі-на уна тор. Баԏ-мамлы колӧ, меԁ еԍкӧ чеԉаԃныс быԁмасны-ԁа лоӧны шаԋӧԍ, вежӧраӧԍ, ԍуԍӧԍ, веԍкыԁӧԍ, меԁ еԍкӧ аслыныс лӧԍыԁ овныс лоі ԁај јӧзыслы накӧԁ щӧщ, обшествоыслы. Колӧ чеԉаԃӧс јона ԁӧԅӧрітны, віԇны быԁ омӧԉыԍ, ԉокыԍ. Посԋі чеԉаԃыԁ ԇік-жӧ рыж быԁман торјас-коԃ. Јона колӧ кужны најӧс віԇны. Кутам-кӧ ԉокавны, скӧравны, зургыны, чужјыны, вачкыны, нӧјтны — најӧ быԁмасны вынтӧмӧԍ, ԉокӧԍ, віԍлӧсӧԍ, на помыԍ бур боԍтӧм оз-ԋін ло ԋекоԁлы. Јурјасӧ кучкалӧмыԍ чеԉаԃ вермасны лоны јур вежӧртӧмӧԍ, јӧј-ԋіԍӧ прӧсужӧԍ. Мукӧԁ-ԁырјі ӧтчыԁ кучкӧмыԍ пеԉтӧммӧны, ԋемӧјӧ пӧрӧны. Унҗык јӧјјасыс лоӧмаӧԍ ԉока віԇӧм-понԁа.
Баԏ-мамыԁ кагаыԁлы мусаӧԍ; сіјӧ віԁчыԍӧ наԍаԋ мелі кыв, бур кыв. Сы-пыԃԃі-кӧ најӧс нӧјтны, віԁчыны кутасны, секі налӧн ԍӧлӧм ԉокмас, чорԅас, баԏ-мам мустӧммасны. Чеԉаԃ ԋекор оз гӧгӧрвоны ԉокӧн, нӧјтӧмӧн велӧԁӧм. Сетыԍ сӧмын најӧ вывті јона чорԅӧны, оз кутны кывзыны. Чеԉаԃ кывзӧны сӧмын бурӧн кесјӧԁлыԍјаслыԍ. Гашкӧ полӧмла і кывзасны ԍінвоԇаԁ, сӧмын пыр кутасны пӧрјавлыны, мустӧмтны.
Ічӧтԁырјі чеԉаԃ ԍӧлӧмӧ, јурӧ поԅӧ бурӧс і омӧԉӧс ԍујны, наыԍ поԅӧ, ԍојыԍ-моз, быԁтор вӧчны. Чеԉаԃ гырыԍлыԍ велӧԁчӧны омӧԉӧ і бурӧ. Быԁтан-кӧ чеԉаԃӧс нӧјтӧмӧн ԁа віԁӧмӧн пыр, најӧ быԁмасны-ԁа аԍныс сіԇі-жӧ кутасны мукӧԁӧс віԇны. Морт віыԍјаслӧн, грабіԏеԉјаслӧн чеԉаԃԁырԍа олӧмныс унҗыкыслӧн вӧлӧма вывті омӧԉ: нӧјтӧм, віԁӧм-кынԇі абу ԋемтор аԁԇывлӧмаӧԍ. Еԍкӧ најӧ аԍныс вывті ыҗыԁ, вына ԍӧлӧмаӧԍ, ԁа сӧмын ыҗыԁ вынныс ԉоклаԋӧ пӧрӧма ԉока быԁтӧмыԍ. Сіјӧ-жӧ јӧз бура быԁтӧмӧн вермісны лоны вывті бур јӧзӧн.
Ебӧстӧм полыԍ чеԉаԃӧс ԉокӧн быԁтӧмӧн тулысын граԁвывса пуктас ԋещкӧм, шыблалӧм-коԃ-жӧ лоӧ. Најӧ гашкӧ оз ԉокмыны, оз кутны воԇӧс боԍтны быԁмасны-ԁа, сӧмын коԋӧрјас-коԃӧԍ, шуԁтӧмӧԍ, шыаԍтӧмӧԍ, воԇмӧстчытӧмӧԍ быԁмасны. На помыԍ бур обществолы оз ло, омӧԉ уҗалыԍјас најӧ лоӧны. Ас выланыс лачаӧн најӧ ԋекор оз вермыны овны; выԉтор, бур тор на помыԍ оз артмы. Со мыј-понԁа чеԉаԃӧс оз ков ԋекор нӧјтны.
