МАЈСА МЕԀ ВОԆԆА ЛУН
1889 воын Паріжӧ чукӧртчісны сјезԁ вылӧ быԁ госуԁарствоыԍ сотсіаԉістјас, шуісны кущӧмкӧ ӧԏі лунӧ празнујтны став му-вывса уҗалыԍ јӧзлы. Меԁ-пӧ ӧԏі лунӧ, ӧԏі часӧ быԁ карыԍ ԁугԁӧны пабрік-завоԁын уҗалӧмыԍ, петӧны чукӧрӧн, корӧны кӧԅајовалыԍ быԁлаын ӧԏі тор. Сещӧм лунсӧ боԍтісны мајса меԁ воԇԇа лун. Сіјӧ лунсӧ-пӧ уналаын-ԋін празнујтӧны тулысӧс віԁчыԍӧм-куԅа. Сјезԁ вылын шуісны корны кӧԅајовалыԍ быԁлаын меԁ војԁӧр 8 часа уҗалан лун. Уҗалыԍјас вӧлі оз ештыны шојтчыны, гортаныс олыштны, гажӧԁчыштны, велӧԁчыштны. Мӧԁтор шуісны корны: правіԏеԉствојаслыԍ меԁ најӧ кусӧԁасны војнајас. Уҗалыԍ том јӧз оз кутны мунны мӧԁа-мӧԁӧс віавны, асԍыныс овмӧс еновтны салԁатскӧј служба-вӧсна. Сіјӧ сјезԁ вылын-жӧ меԁ ыҗыԁ торсӧ најӧ вӧчісны: шуісны быԁ мувывса уҗалыԍӧс чуксавны, чорыԁа ӧтувтчыны вермаԍӧм вылӧ Сотсіаԉізм-вӧсна: мувыв ембуртӧмјас, ӧтувтчӧј.
Роч муын мај 1 лун празнујтісны Варшаваын 1890 воын сӧмын гуԍӧԋік-на. Јеврејјас сеԍаԋ быԁ во празнујтісны мај 1 лун. 1899 воԍаԋ уна роч карын-ԋін кутісны празнујтны, сӧмын пыр-жӧ лоі ԇебԍаԍіг-тырјі вӧрјасын, кар сајјасын. Пӧԉітсіја вӧтлыԍіс, куталіс, ԏурмаӧ ԍујаліс празнујтыԍјасӧс. Роч муса уҗалыԍјас полӧм-пыԃԃі ԁа ԁугԁӧм-пыԃԃі нӧшта ԋоԉӧԁ коран тор соԁтісны: „Шыбытӧј сарӧс!“ (Долой самодержавие!), шуісны.
1900 воын Карков карын рочмувывса уҗалыԍјас морт 10 000 сіјӧ лунӧ петісны ревоԉутсіја ԍыланкывјасӧн. Веԉ јона лоі вӧтлыԍны на бӧрԍа пӧԉітсіјалы. Мӧԁ вонас уналаын-ԋін кар вылӧ петалісны уҗалыԍјас. Ԏіпԉісын меԁ воԇԇа коԍ вӧлі секі пӧԉітсіја-уҗалыԍа костын. Саратовсаӧс бӧрыннас унаӧс суԃіталісны сіјӧ лунсӧ празнујтӧмыԍ. Секі-жӧ Петрограԁса уҗалыԍјас кар вылӧ петісны, сӧмын пӧԉітсіјаыԁ каԅалӧма воԇвыв-ԁа бара-жӧ лыјліс уна јӧзӧс, веԍіг чеԉаԃӧс щӧщ. Унаӧс арестујталісны ԁа суԃіталісны катаргајасӧ. Мукӧԁ госуԁарствоса уҗалыԍ јӧзлы мыјӧн кывԍӧма сещӧм торјасыԁ, быԁлаԍаԋ інтернатсіонал ԋімӧн ысталісны ԍӧлӧмԍетан јуӧрјас рочмуса уҗалыԍјаслы.
Сіјӧ воԍаԋ сеԍԍа ез-ԋін ԁугԁывны уҗалыԍ јӧз празнујтӧмыԍ Мај 1 лун, уна јӧз ԏурмаӧ пырі, сіԍміс і кулі. Уна сӧстӧм вір кіԍԍіс уҗалыԍлӧн. Ез прӧста кіԍԍы налӧн вір. Сіјӧ вірыс роч мусӧ вынԍӧԁіс, ԋебԅӧԁіс. Сетчӧ быԁміс Роԍԍіјаса Сӧветса Феԃераԏівса Сотсіал Респубԉіка. Креԍԏана-уҗалыԍлӧн гӧрԁ арміјаыс чукӧртчіс гӧрԁ інтернатсіонал знамја гӧгӧр став мір ԍін воԇас.
Ԇік веԍ мырԍӧм, веԍ вермаԍӧм лоі капітаԉістјаслӧн, помешщікјаслӧн роч ревоԉутсіјакӧԁ, ез вермыны најӧ бӧр мырԃԃыны ԋемтор. Матыԍмӧ меԁ бӧрја час накӧԁ коԍаԍӧм: „Тајӧ лоӧ меԁ бӧрја коԍ“.
Коркӧ-тај меԁ воԇԇа кріԍԏіана ԍӧлӧмыԍ ԋімкоԃа празнујтлісны асԍыныс тувсов праԅԋікнысӧ, Пасканысӧ, мӧԁа-мӧԁӧс ԋімкоԃа чуксалӧм, горзӧмӧн: „Крістос Воскрес,” сіԇі-жӧ регыԁ ставмувывса уҗалыԍ јӧз-креԍԏана наыԍ-на ԋімкоԃа горӧԁасны: „Мувыв ембуртӧмјас, ӧтувтчӧј!“. Оз коԍ вылӧ, оз вермаԍӧм вылӧ ӧтувтчыны. Ӧтувтчасны уҗ вылӧ, ԁолыԁ гажа олӧм вылӧ!
Важ коми гижӧд