ВОԆКЫВ

Ԃіріжабԉјас вӧчӧм завоԃітӧмыс — тӧԁчанаа петкӧԁлӧ страналыԍ інԁустріаԉізаціја нуӧԁӧм куԅа, соціаԉіԍԏіческӧј овмӧс ӧԁјӧ течӧм куԅа, „ԏехԋікаӧн овлаԃејтны“ ԁа „капітаԉіԍԏіческӧј странајасӧс вӧтӧԁны ԁа панјыны“ лозунгјас олӧмӧ пӧртӧм куԅа уԍпехјассӧ.

Ԃіріжабԉ — мірӧвӧј ԏехԋікалӧн меԁбӧрја ԁоԍԏіжеԋԋӧыс. Тајӧ сынӧԁті лебалан гігант, сіјӧс вӧчӧмыс (мувывса сооружеԋԋӧјас — мачтајас, еԉԉінгјас ԁа мукӧԁторјас лыԃԃытӧгыс-на) сувтӧ 4 міԉԉон шајтӧԇ, сообшщеԋԋӧын збыԉвылӧ чуԃесајас вӧчӧ. Ԃіріжабԉ петкӧԁліс-ԋін, мыј став му гӧгӧр кыщовтӧмыс сылы — прӧстӧј прогулка коԃ; ССРС-ын Цеппеԉін вылын лебԅыԍ ԁоктор Еккеԋер лебԅіс став му гӧгӧрыс, 35 ԍурс клм. куԅа лебԅігӧн пукԍыліс сӧмын кујімлаӧ. Ԃіріжабԉлы абу страшнӧ ԋі пемыԁ војыԁ, ԋі руа повоԃԃаыԁ, ԋі јіа кӧԇыԁ Војвыв поԉусса сынӧԁыԁ: Војвыв поԉусӧ унаыԍ лебԅылӧмјасыс бура-ԋін петкӧԁлісны тајӧс. Ԃіріжабԉыԁ сеԍԍа уна груз вермӧ лептыны: ԁас тоннајасӧн сіјӧ вермӧ боԍтны грузсӧ.

Таԍаԋ гӧгӧрвоана, кущӧм паԍкыԁа ԁа кущӧм уна уҗјас поԅӧ нуны ԃіріжабԉӧн ССРС-ын, коԁі пукԍӧма став му ԍар квајтӧԁ јукӧн вылас ԁа коԁлӧн ем зев уна аркԏіческӧј (јона Војвылын) озырлун. Міјан условіјӧјасын ԃіріжабԉлӧн вывті ыҗыԁ тӧԁчанлуныс. Ԃіріжабԉӧн поԅӧ торјӧн кокԋыԁа ԁа бура кутны јітӧԁ центрлы ылын, бокысса местајаскӧԁ; регыԁӧн поԅӧ нуны експеԃіціјајас (брігаԁајас), нуны колан кӧлуј (оборуԁоваԋԋӧ, ԉіԏература, ӧԁјӧ щыканторјас, жугавлыԍ, ыҗыԁ ԁон сулалыԍ маԏеріалјас ԁа с. в.), боԍтны ԁона грузјас (мехјас, іԅԃеԉіјӧјас ԁа мук. т.). Ԃіріжабԉлыԍ тајӧ преімушществојассӧ колӧ торјӧн тӧԁ вылӧ боԍтны центрјасԍаԋ ылын міјан націонаԉнӧј респубԉікајаслы ԁа облаԍтјаслы.

Кущӧм уҗјас вермӧны нуны ԃіріжабԉјас ԁа кущӧм бур ԍетӧ ԃіріжабԉнас лебалӧмыс, віԍталӧма Ассберг тајӧ кԋігаас. Овмӧс кыпӧԁӧм куԅа ыҗыԁ бур ԍетӧмыԍ кынԇі оз ков вунӧԁны нӧшта і војна ԁырјі сылыԍ јона коланлунсӧ. Ԃіріжабԉлӧн кујім качествоыс — пукԍывтӧг ылӧ, куԅа лебԅыны вермӧмыс, уна груз лептыны вермӧмыс ԁа лебԅан ӧԁсӧ чінтыны вермӧмыс, веԍіг ӧԏі местаын сулавны вермӧмыс моторсӧ уҗалӧмԍыс сувтӧԁӧмӧн (аеропланјас моторсӧ сувтӧԁӧмӧн летчӧны увлаԋ) — ԃіріжабԉ мукӧԁ ԁырјіыс ԋінӧмӧн вежны вермытӧм војеннӧј среԁство. Імперіаԉіԍԏіческӧј војна ԁырјі ԋемецјас ԃіріжабԉјасԍаԋ бомбарԃірујтлісны прӧԏівԋікјаслыԍ ылыԍ тылыԍ карјассӧ (Паріжӧс, Лонԁонӧс), војјаснас лебԅӧны-ԁа. Ԋемецјас ԃіріжабԉјас вылын војна ԁырјі кутісны Лунвыв Афрікаын аслас војскаыскӧԁ јітӧԁсӧ. Ԋепріјаԏеԉјас војска јур вывтіыс вӧлі лебԅӧны, нуӧны асланыс војскалы ԍојан, паԍкӧм, војеннӧј кӧлуј ԁа с. в. Ԋемецкӧј цеппеԉінјас (ԃіріжабԉјас) кыјӧԁалӧны вӧлі поԁвоԁнӧј пыжјас ԁа пазӧԁалӧны најӧс, нуӧԁлісны војенно-морскӧј мукӧԁ операціјајас. Војна ԁырјі ԃіріжабԉ — ԁорјыԍан ԁа уԍлаԍан зев јон ӧруԃіјӧ.

Кӧԏ кущӧм ыҗыԁ, выԉ уҗ берԁӧ мі ег боԍтԍылӧ, вӧлӧмкӧ сы јылыԍ мыԍԉсӧ віԍталіс Ԉеԋін. Тајӧ кԋігаас Ф. Іԉԉінлӧн „Ԉеԋін ԁа ԃіріжабԉ“ стаԏԏа віԍталӧ сы јылыԍ.

Пӧшԏі 17 во сајын-на, імперіаԉіԍԏіческӧј војна ԁырјі, Ԉеԋін шуліс: „Віԁчыԍлам мыјкӧ ԁыра, кор міјан лоасны асланым ԃіріжабԉјас. Частнӧј вопрос куԅа (војналы паныԁ ԉістовкајас разӧԁӧм јылыԍ) Ԉеԋін щук вӧлі шуӧ, мыј лоӧ „міјан“ влаԍт ԁа лоӧны „міјан“ ԃіріжабԉјас.

Тајӧ кывјасыс збыԉмӧны. Мі завоԃітам вӧчны асԍыным ԃіріжабԉјас. Јӧзлыԍ чукӧртӧм ԍӧм вылӧ, мі пуктім-ԋін чорыԁ маԏеріаԉнӧј поԁув ԋоԉ ԃіріжабԉ вӧчӧм вылӧ: „Правԁа“, „Осоавіахім“, „Кԉім Ворошілов“ ԁа „Колхоԅԋік“ вылӧ. Сӧмын рабочӧј класслӧн помтӧм ыҗыԁ еԋергіјаыс ԁа боԍтԍанлуныс: мӧскуаса рабочӧјјаслӧн завоԃітӧмыс пуктӧ увт лӧԍӧԁны ԃіріжабԉјасыԍ Ԉеԋін ԋіма ԇоԋ ескаԁра, сетчӧ тајӧ ԋоԉ ԃіріжабԉсӧ ԍујӧмӧн ԁа нӧшта сыыԍ кынԇі-на кыкӧс „Старыј боԉшевік“ ԁа „Стаԉін“ ԃіріжабԉјас вӧчӧмӧн. Јура ԃіріжабԉыс лоӧ сені „Ԉеԋін“ ԃіріжабԉ.

Ԃерт, ԃіріжабԉјаслыԍ Ԉеԋін ԋіма ескаԁратӧ лоӧ вӧчӧма.

ССРС-са уҗалыԍ јӧз нӧшта ԁа нӧшта ӧтчыԁ петкӧԁлас став мірыслы, мыј вермӧ вӧчны соціаԉізм течыԍјаслӧн ентуԅіазмыс. Сӧвет страна вывті кутас шывјавны гырыԍ стаԉнӧј ԃіріжабԉјаслӧн ескаԁра.