Коперԋік вӧчіс ревоԉутсіја астрономіјаын


ХVІ-ԁ немын оліс Коперԋік. Сіјӧ уна ԁас во ԍӧлӧмԍыс, аԍсӧ жаԉіттӧг велӧԁіс, стӧча маԏемаԏіческі арталіс јенеж ԏелојас кыщлалӧм. Сыӧԇ наука, пілосопіја ԁа реԉігіја-ԍерԏі муыԁ меԁглавнејыс мірас вӧлі: шонԁіыԁ-і, тӧлыԍыԁ-і, коԇувјас-і, — ставыс му-вӧсна лӧԍӧԁӧма, ставныс му гӧгӧр кыщлалӧны, мулы бур вајӧны. Муыс шӧрас, вӧрԅӧԁчывтӧг сулалӧ, а сы гӧгӧр уна суԁта пырыстыԁалана крустаԉ јенеж. Јенежас крепіталӧма јенеж ԏелојассӧ.

Коперԋік тащӧм велӧԁӧмсӧ ԇікӧԇ путкыԉтіс. Сіјӧ шуіс: „Муыԁ-пӧ абу меԁглавнеј вԍеԉеннејас, ԁај оз сулав сіјӧ. Шонԁіыԁ, плаԋетајас ԁа коԇувјас міјан гӧгӧр оз кыщлавны. Мулӧн сулалӧмыс, а коԇувјаслӧн міјан гӧгӧр кыщлалӧмыс — прӧстӧј кажітчӧм. Јенежыԁ абу вевт, а помтӧм пространство, кӧні зев уна быԁ пӧлӧс ԏело. Міјан муыԁ јенежын-жӧ. Сіјӧ абу плавгӧс, ԁај оз сулав ӧԏі местаын, а ԍар-коԃ гӧгрӧс ԁа пыр зев ӧԁјӧ бергалӧ ас гӧгӧрыс ԁа шонԁі гӧгӧр. Сіԇ-кӧ, муыскӧԁ щӧщ і мі, му-вылын олыԍјас, јенежті кыщлалам. Ӧні мі јенежынӧԍ, вӧлім јенежын, ԁај пыр јенежынӧԍ лоам. Сіԇ-кӧ, вічколӧн велӧԁӧмыс — кулӧм-бӧрын-пӧ јенежӧ лебԅан, рајӧ ԉібӧ аԁӧ — вешшӧрӧ. Јенежын олыԍјас мӧԁ јенежӧ огӧ веԍкалӧј: абу сещӧмыс.

А мунны-кӧ воԇӧ, шуны, мыј мукӧԁ плаԋетајас-вылын бара-жӧ олыԍјас емӧԍ, выԉ јуаԍан кыптас: „а воліс ез еԍкӧ сетчӧ јен-піыс?“ Воліс-кӧ, Крістосыԁ інӧ арԏіст-коԃ: быԁ плаԋета-вылын чужӧ, быԁмӧ, чуԃесајас вӧчалӧ, кулӧ, ловԅӧ, — ԇік кыԇі јевангеԉԉеын гіжӧма.

Коперԋік велӧԁӧмын вічко велӧԁӧмлы јешщӧ-на омӧԉторјас емӧԍ-і. Му-вылын-кынԇі-кӧ јешщӧ олыԍјас емӧԍ, јен-баԏыԁлӧн тӧжԁыс оз ло сӧмын міјан-понԁа. Вермас лоны, мукӧԁлаын ԍуԍ јӧз олӧны, бібԉіја-ԋі, пыртчӧм-ԋі, віԍтаԍӧм-ԋі пыԃԃі оз пуктыны. Міјанын јен-баԏлы ԍуріны бур отсаԍыԍјас — попјас, а сені, верміс лоны, ез ԍурны. Мыј секі керан? Сеԍԍа-ӧԁ вічкоыԁ велӧԁӧ, јенмыс-пӧ ӧԏі, ставсӧ мыј ем ԋінӧмабуыԍ квајт лунӧн вӧчіс. Сіԇ-кӧ, мукӧԁ плаԋетајас-вылын інӧ сіԇ-жӧ лоӧ велӧԁны, быԁлаын лоӧ пӧрјаԍны.

Со-ӧԁ кущӧм јона Коперԋікыԁ путкыԉаліс вічко велӧԁӧмсӧ.


Гижӧд
Коперԋік вӧчіс ревоԉутсіја астрономіјаын

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1