МЕ АБУ ИТАЛИЯСА, МЕ ВИСЕРСА!

Ӧтуввезйын ме тшӧкыда йӧзӧдла патераяс ньӧбӧм йылысь юӧр. И ӧтчыд ме дорӧ шыӧдчис нывбаба. Вӧзйи сылы аддзысьлӧмӧн сёрнитны. Ӧні пӧ пандемия вӧсна волыны ог вермы, ола Италияын да, — вочавидзис сійӧ. Тадзи ме тӧдмаси Надежда Сямтомовакӧд.

Таӧдз кывлі нин Сямтомов ова войтыр йывсьыд. Кӧрткерӧс районысь Висерса шӧр школаын велӧдліс Альберт Пантелеймонович Сямтомов, а сэсся дыркодь уджавліс Сыктывкарын велӧдысьяслысь тӧдӧмлун сӧвмӧдан институтын. Сэки ми и тӧдмасьлім сыкӧд, сёрӧнджык Кӧрткерӧс районын ӧтвыв нуӧдлім труд урок велӧдысьяслы семинаръяс. И кыдз тыдовтчис, Надеждаыс вӧлӧма Альберт Пантелеймоновичлӧн нылӧн.

— И ӧні Италиясянь гижасян? — юася Надеждалысь.

— Да. Ола Милансянь неылын, сэсянь нелямын километр сайын миян ичӧт карным, — висьталіс сійӧ. — Ме — Россияса гражданка, дас вит во нин Италияын. Кӧртымалам патера, тӧлысьнас мынтам 440 евро. Сы вӧсна и юася Сыктывкарса патераяслысь донъяссӧ.

— А рӧдвужыд волывлӧны тіян ордӧ?

— Во квайт сайын воліс Ольга чой. А ме ачым быд во ветлывлі чужанінӧ. Но пандемияыд дзикӧдз торкис ветлӧмсьыс. Кор сэсся-й артмас чужанінӧ волынысӧ? Зэв эськӧ окота да... Тэнад гижӧдъясысь тӧдмалі Комилӧн сё вося юбилей йылысь. Мӧвпала августнас и волыны. Ньӧба билетсӧ да пыр и юӧрта.

— Кӧні уджалан?

— Дас вит во нин соцработникала. Ӧні выль пӧв велӧдча тайӧ жӧ уджас.

— Пасйӧдъяс сертиыд тыдалӧ, чужан кывйыд пыр на сьӧлӧм бердад! Меным воис мӧвп, Надежда, тӧдмӧдны тэкӧд «Коми му» газет лыддьысьясӧс.

— Ме эськӧ сӧмын мамкӧд да Ольга чойкӧд и сёрнита коминад телефон пыр. И мый и гижны ме йылысь? Эг нинӧм тӧдчанаторсӧ вӧч аслам олӧмын да... Но век жӧ аттьӧ, мый ме йылысь казьтылан. Италияын, тӧдӧмысь, Комиысь и мукӧд йӧз на эмӧсь...

Ас йылысь кӧ висьтавны, быдми зэв шуда нывкаӧн, бать-мамлӧн коймӧд кагаӧн вӧлі. Дзолядырсянь уна лыддьыси. Мамӧ вӧлі тӧдӧ, мый быд лун пукала библиотекаын. Уна мойд лыддьывлі, а книгаясас зэв мича серпасъяс вӧліны.

Со «Дюймовочка» небӧгын керкаяссӧ дзик сэтшӧмӧн серпасалӧмаӧсь, кутшӧмӧсь найӧ Италияын. Ме и думайтлі сэки, мися, лӧсьыд эськӧ вӧлі, овны кӧ Италияын. А мӧвпъясыд пӧ тшӧкыда збыльмӧны!

Сідз артмис и менам!

Ичӧтсянь окота вӧлі ылі муяс аддзывны, путешествуйтны. Коми муын меным дзескыд кажитчис, да и дзоньвидзалун серти коліс шоныдінын овны.

И бара жӧ тайӧ кӧсйӧмыс збыльмис: тӧдмаси верӧспукӧд, болгаринкӧд. 1988 воын мунім сыкӧд да пикӧд Болгарияӧ. Сэні чужисны нӧшта кык ныв. Мамӧлы вӧлі письмӧ гижа кор рочӧн, кор комиӧн.

— Надежда, тэ тай повтӧм путешественница!

— 2002 воын торйӧдчим верӧскӧд. Куим челядьнад зэв сьӧкыд лои да, 2005 воын ковмис мунны Италияӧ уджавны.

— Ылі муясын гажӧдан асьтӧ чужан кывйӧн?

— Гажтӧмтчынысӧ куим челядьнад некор вӧлі, и ӧні на азыма уджала. Гортӧ Болгариясянь гежӧда волывлі, но быд вежон мамкӧд телефон пыр сёрниті, и век комиӧн. Чужан кывйӧс ог вунӧд и ог яндысь сёрнитны комиӧн.

Помнита ичӧтдырсяысь, кор вӧлі волывлам Сыктывкарӧ, автобусад яндысям комиасьнытӧ...

Но ме век думайті, мый яндысьны нинӧмысь. Коми кывйыс — миян озырлун! И оз ков вунӧдны сійӧс, колӧ дзоля челядьӧс велӧдны сыӧ. Торйӧн нин коми мам-батьлысь ныв-писӧ.

А гажтӧмтча коми рокысь да шаньгаысь, пачын пуӧм шыдысь. Лязйысь тшӧтш и... Ставыс, мый чужан муӧ колис, — оз тырмы! Чужан муад и енэжыс мичаджык! Кӧть и ола Италияын важӧн, май 20 лунӧ 16 во тырас, Коми муӧй век менам сьӧлӧмын!

— Аттьӧ, Надежда, бур кывъяссьыд, чужан му да коми кыв радейтӧмсьыд!

— Прокопий, аттьӧ и тэныд! Гашкӧ, ачым гижа Италия йылысь неыджыд висьт да ыста Сыктывкарӧ кутшӧмкӧ газетӧ? Ме ӧд школаын велӧдчигӧн на Кӧрткерӧс районса «Звезда» газетын внештатнӧй корреспондентӧн вӧлі.

— Сё пасибӧ, Надежда Альбертовна! Виччысям гижӧдтӧ!