КУИМ ВО МИЯН ГАЗЕТЛЫ

10-ӧд юньӧ 1918 воын Сыктывкарын петіс медводдза нумер газет “Зырянская жизнь”.

Миян газет чужис зэв омӧлик, сьӧкыд пӧраын. Сӧветскӧй власьт толькӧ на вӧлі тані заводитчӧ. Унатор на вӧлі мӧдарӧ вӧчсьӧ миян костын, — огӧ нин шуӧ деревняясысь, а весиг карын на вӧлі оз зэв лада мун олӧмыс.

Кодлыкӧ вӧлі колӧ кутчысьны сэтшӧм уджӧ, мед эськӧ выльногса олӧм йывсьыс став йӧзсӧ юӧртны, мед бур олӧмӧ веськӧдны тӧдтӧм пемыд йӧзсӧ, висьтавны налы ставсӧ, кӧні мый вӧчсьӧ, кӧні кутшӧма мунӧ олӧм, кыдзи бурджыка колӧ овны?

Выльногса олӧм тӧдысь йӧз миян сэки зэв на этша вӧліны, разӧдны-паськӧдны ставсӧ миян ыджыд Коми му кузя йӧзӧн оз вӧлі позь.

Сэки самӧй Уезднӧй Исполнительнӧй Комитет кутіс лэдзны газет: “Коми олӧм” (“Зырянская жизнь”.)

Ӧнӧдз на сэкисянь миян быд недельын петаліс газет, куим во тайӧ лунъясӧ тыри.

Кутшӧмкӧ нӧ пӧльза вайис-ӧ эз газетыс миянлы, пемыд коми йӧзлы?

Зэв уна пӧльза вайис, ставсӧ он вермы лыддьыны-висьтавны! Куим воӧн петаліс Сӧветскӧй власьтлӧн бура уна декретъяс, бура уна законъяс, уджалысь йӧз дор сулалысьяс, ставыс сійӧ разаліс миян муӧд миян газет пыр. Разавліс эз прӧста, эз сідзи, мед кольлі кутшӧмкӧ кыв тӧдтӧг, а лючкиа висьталӧмӧн, мукӧдсӧ комиӧн, мед эськӧ коми йӧз ставсӧ гӧгӧрвоисны.

Кӧнкӧ кӧ, ылі муясын (заграничаын) либӧ Россияын мыйкӧ лоӧма, Сыктывкарӧ вӧлі телеграм локтӧ; телеграмъяс вӧлі пырӧны (гижсьӧны) газетӧ да сійӧн разалӧ Коми му кузя, миян коми йӧз вӧлі газетысь аддзӧны, кӧні мый вӧчсьӧ.

Кутшӧмкӧ кӧ вӧлӧсьтын, либӧ деревняын, ас муын (асланым кар улын) мыйкӧ кӧ лоӧма (бур кӧть омӧль), газетысь сідзжӧ ставным вӧлі тӧдам; бур олӧмсӧ, вӧлі, ошкыштам — тадзи и миянлы колӧ, шуам вӧлі, — лёк олӧмсӧ дивитам — “оз ков тадзи вӧчны”.

Быдтор, зэв унатор йылысь ми, коми крестьяна, уджалысь йӧз, тӧдлім, да-й ӧні тӧдам газет вылысь.

Мӧскуасянь да Питерсянь газетъяс воӧны зэв этша: вӧлӧсьтъясад оз и волыны, а асланым газетыд (ӧні — “Удж”) воӧ быд вӧлӧсьтӧ дасӧдз да-й унджык, мунӧ асланым уездысь ӧприч быдлаӧ Коми муӧ: Печӧраӧ, Изьваӧ, Пермякъясӧ, Удораӧ.

Ставсӧ, мый вӧчис бурсӧ куим воӧн миян газет, он вермы дженьыдик гижӧдын висьтавны.

Колӧ шуны: мед куслытӧг, дугдывтӧг водзӧ олас, быдмас миян бур юӧртысь — коми газет!

Кодъяс жӧ вӧліны медбур уджалысьяс газетын тайӧ куим вонас?

Медводдза редакторын вӧлі Дмитрий Степанович Попов. Сы бӧрын — коллегия (чукӧрӧн редактируйтысьяс): Д. С. Попов, А. О. Канов, П. Ф. Игнатов да Д. И. Розанов. Сэсся — ӧтнас Д. Розанов. Сы бӧрын — бара коллегия: Д. И. Розанов, М. М. Ляпунов да Д. Я. Попов, сэсся бара коллегия Д. Я. Попов, В. А. Савин да В. И. Лыткин. Тайӧ коллегия бӧрын: Д. Я. Попов да В. А. Савин. Кык во да джын нин редакторын В. А. Савин ӧтнас.

Гижавлісны газетын редакторъяс медъёна: первой тӧлысяс Д. С. Попов, сы бӧрын Розанов, М. Ляпунов, Д. Я. Попов (зэв уна гижліс), В. А. Савин (“Нёбдінса Виттор” — зэв жӧ уна гижліс рочӧн и комиӧн), В. И. Лыткин, А. А. Маегов, А. А. Чеусов, корсюрӧ гижыштавліс М. Н. Лебедев. Ӧти пӧраӧ газет петаліс “В Зырянском Краю” нимӧн, сэки гижліс уна Чумбаров-Лучинскӧй. Гижавлісны бура уна: Н. А. Клочков, С. А. Черняев, П. Еремиевскӧй, М. Ползунов. Бӧръявылас: А. И. Михайлов, Я. Ф. Потапов, Н. А. Шахов, М. Е. Торлопов.

Газет печатайтӧм вылӧ бура уна удж куим воӧн пуктісны: наборщикъяс П. С. Протопопов, И. А. Ожегов, М. П. Сидоров, М. И. Шешин, печатник П. В. Петров да мукӧд уджалысьяс типографияын.

Нёльӧд во вылӧ петіс миян газет. Ӧні война помасис. Став йӧзыс кутчысьӧ удж дорӧ, газет миян сы понда ӧні (тавосянь) шусьӧ — “Удж”. Коми му воссьӧ, пуксьӧ выль оланног вылӧ — автономия.

Отсалӧй бура лэптысьны коми газетлы, коми йӧз! Гижӧй асланыд газетӧ!

Гижысь.