ВЕЛӦДӦМ

сы йылысь, кыдзи позяс видзчысьны Ен пистиысь,
и кыдзи колӧ пуктыны морт видзысь писти

Быдсӧн тӧдӧны, кутшӧма омӧль лоӧ морт вылын Ен писти; сійӧ зэв уна кагаясӧс и гырысьясӧс виӧ; унаӧс керӧ синтӧг или пельтӧг и мукӧд ногӧн тшыкӧдӧ. А мед быдсянь видзчысьны сійӧ омӧльысь, аддзисны бур и кокньыд пуктыны мортъяслы видзысь писти; сійӧ нелямын воӧ быд Роч му кузяын и мукӧд муясын аддзисны зэв бурӧс, мый Ен писти оз босьт мортӧс, кодлы мортсянь писти пуктӧма.

Мед эськӧ тайӧ пуктӧм морт видзысь пистилӧн вӧлі бур и кокньыд, колӧ: 1) писти кизьӧр ор мед лоас бур; 2) письти пуктӧм мед керасны, кыдзи колӧ, и 3) писти туйяс мед лоасны сідзи, кыдзи колӧ лоны.

1. Бур писти кизьӧр ор босьтӧны мичалысь и шань кагалысь, писти пуктӧм бӧрын сизимӧд, либӧ кӧкъямысӧд, либӧ ӧкмысӧд лунӧ, кор писти аддзӧм тадз, кыдзи сійӧ улынджык гижӧма. Сійӧ колӧ сідзи артмыны: писти туйяс дорсянь или матысьджык дорсьыс бытшкӧны дзоля пуртӧн, либӧ гранӧвитӧй емӧн, мый вӧсна этша-этшаӧн сыысь петӧ кизьӧр ор, коді сійӧ жӧ пӧраын и кагаяслы пуктӧны. А мед сійӧ заптыны водзӧ вылӧ, колӧ сійӧ босьтны дзоля пуртільӧн мича, кос стеклӧяс вылӧ, кодъясысь пуктысьӧ ӧтик стеклӧ вылӧ кабалатор шӧрсӧ вундалӧма, код стеклӧас пуктавсьӧ сымда ор, мед сибді кык стеклӧ ӧтлаӧ. Сы бӧрын медводдза стеклӧ мӧд сэтшӧм жӧ стеклӧӧн вевттьысьӧ и быдмалӧны кабалаӧн. Кизьӧр ор колӧ лоны югыд, кыдзи ва; но кык стеклӧ коласын, кор косьмас, сійӧ артмӧ югыдвиж. Сійӧ дыр видзны оз позь кык стеклӧ коласын, воштӧ вӧд вынсӧ; нёль жӧ вежонӧдз сійӧ эм ещӧ бур. Мед эськӧ заптыны, либӧ ыстыны мукӧд местаясӧ босьтӧма стеклӧ вылӧ писти кизьӧр ор, колӧ сійӧ быдмавны уль ӧш гаддьӧн, или ён кабалаӧн.

2. Писти пуктӧм лоӧ татшӧм ногӧн: дзоля пуртіль, либӧ гранӧвитӧй ем кӧтӧдӧй орӧ, коді петӧ ёгсянь (а кор писти ор стеклӧ вылын, колӧ кизьӧртны сылы ӧтик войт шоныд валӧн), сы бӧрын пырӧй вылыс куас улынджык пельпомысь сідзи, мед тӧдчыны пондас зэв этша вир. Пырӧма сідзи пурт пом колӧ бертӧдны гыжйыштӧмӧн, мед коляс гыжйыштӧмӧ кизьӧр ор. Сэтшӧм гыжйыштӧмъяс колӧ керны куим быд киӧ пельпомысь улынджык чунь джын ёрта-ёртсьыс. Мыйӧн водзджык кагаяслы пуктӧны писти, сыысь бурджык. А бурджык пуктыны писти куим, либӧ нёль вежон бӧрти чужӧм бӧрын.

3. Бур писти туйяс оз вермыны петны нёль лунӧдз пуктӧм бӧрын; сійӧяс этша-этшаӧн вӧчӧны, кыдзи гижӧма. Писти туйяс колӧ мед вӧліны быдмӧмаяс и мед вӧліны рӧвнӧйяс; а сизимӧд лунӧдз колӧ самӧй шӧр вылын лоны ичӧтик гуран, мыйысь вылын лоӧ гӧгӧр; дасӧтикӧд лунӧдз сійӧяс косьмӧны. Кор писти туйяс оз вермыны петны, кыдзи колӧ, либӧ петӧны водзджык, либӧ оз гаддяв, но зэв регыд косьмӧны, сійӧ лоӧ, мый писти пуктӧм вӧлі весьшӧрӧ. Сы бӧрсянь вежалун мысьтӧн, или кык вежалун мысьтӧн бара колӧ пуктыны писти. Мукӧд дырйи лоӧ, кор писти ор воштас вынсӧ, мый колӧ не ӧтик, а дажӧ дас пӧраын пуктыны писти, сы пӧраӧдз, кытчӧдз сійӧ пуксяс, кыдз колӧ пуксясны.

Казялӧм. Кор кагалы эм пуктӧма писти, сэки колӧ сыкӧд бура видзӧдны, оз ков нуны сійӧс пывсянӧ, оз ков мыськыны кӧні сылӧн писти; сідз жӧ оз ков личкыны и гыжъявны писти туйяс, но мед асьныс косьмасны. А кор писти туйяс прӧста кыдз-нибудь косясясны, сійӧяс колӧ киськавны мыйӧнкӧ, кыдзи: колӧ шом пазӧдны и киськавны сійӧяс посни шомӧн, и сы бӧрти кӧртавны еджыд рузумӧн. Сійӧ жӧ колӧ керны, кор гӧрд и ёна шоныд писти туйяс гӧгӧр лоасны ыджыдджык и кор ку чорзяс.