КАТЕРИНА ДА ПОП-ДЯК


Олісны-вылісны крестьянин гозъя. Мужиксӧ шуисны Иванӧн, бабасӧ Катеринаӧн. Ӧтчыд Катериналӧн лоис нимлун. Сійӧ зэв мичаа пасьтасис да петіс вичкоӧ. Аддзис сійӧс поп, да сылӧн вежыс петіс. Аддзис дякӧн, дай сылӧн вежыс петіс. Аддзис саломщик, дай сылӧн ещӧ вежыс петіс.

Служба эштӧм бӧрын поп, шляпатӧг и быдсӧн, котӧртіс Катерина бӧрся да висьталіс:

— Менӧ кӧ талун войнас примитан, ме тэныд ветымын шайт деньга сета!

Сы бӧрын дякӧн кузь юрсинас котӧртіс да бара жӧ висьталіс:

— Менӧ кӧ талун войнас примитан, ме тэныд кызь вит шайт сета!

Сы бӧрын саломщик котӧртіс да Катериналы висьталіс:

— Менӧ кӧ талун войнас примитан, ме тэныд дас вит шайт сета!

Катерина ставныслы кӧсйысис примитны.

Воис вой шӧр гӧгӧр. Иван муніс мельничаӧ. Кильчӧын, кылӧ, поп мӧдіс гольӧдчыны. Сійӧ пырысь-пыр жӧ сетіс Катериналы ветымын шайт да шуӧ:

— Вай регыдджыка нин узям!

А Катерина и шуӧ:

— Удитан на. Первой самӧвар пуктам, чай юыштам да вӧлисти.

Пуктіс Катерина самӧвар, а кодкӧ, кылӧ, кильчӧӧ голь-голь вартіс:

— Восьты, Катерина!

Поп сарапанӧн пасьтасис да изны мӧдіс изки дорын. Пырис дякӧн. Сійӧ мынтіс Катериналы кызь вит шайт да шуӧ:

— Вай регыдджык нин водыштлам узьны.

— Чай юыштам да пырысь-пыр, — шуӧ Катерина.

Пуксисны пызан сайӧ, а кылӧ, бара кодкӧ голь-голь вартіс:

— Восьты, Катерина!

Дякӧн дзебсис шкапӧ. Пырис саломщик. Сійӧ сетіс Катериналы дас вит шайт да шуӧ:

— Вай регыдджык нин водыштлам!

— Час, чайторсӧ юыштам да вӧлисти.

Мӧдісны чай юны, а кильчӧӧ бара кодкӧ голь-голь вартіс. Саломщик дзебсис пӧлать подлӧсӧ. Вӧлӧмкӧ, Иван локтӧ мельничаысь. Пырис Иван керкаӧ да мӧдіс пӧрччысьны. Саломщик куйліс, куйліс да гыжйыштіс боксӧ. А паччӧр дорын вӧлі пукалӧ кань. Сійӧ чайтіс, мый пӧлатьын шыр да кыдз тай уськӧдчис саломщик вылӧ ёсь гыжъяснас. Саломщик равӧстіс. Сэк Иван босьтіс тувйысь пищаль да шуӧ:

— Кутшӧм куття нӧ кавшасьӧма пӧлатьӧ!?

Саломщик мыччысис:

— Эн лый, тайӧ ме тані!

Босьтіс Иван саломщикӧс шошаӧдыс, гири-гариӧн лэдзис пӧлатьысь, сюйліс сир бӧчкаӧ, сэсся сюйліс гӧн мешӧк пытшкӧсӧ, йӧртіс картаӧ да гӧгӧр игналіс. Ачыс пырис бӧр керкаӧ.

Кань пукаліс, пукаліс, кыліс сарапан вӧрзьӧм да уськӧдчис сарапан улӧ. А сэні поп сулаліс. Поп тай кыдзи горӧдас... Иван бара пищаль босьтіс:

— Кутшӧм куття нӧ сэні, пет, колӧкӧ, бурӧн!

Сарапан улысь петіс кузь юрсиа поп. Иван босьтіс попӧс шошаӧдыс, сюйліс сир бӧчкаӧ, гӧн мешӧкӧ буснитліс да бара томналіс карта вылас.

Дякӧн сулаліс, сулаліс шкап пытшкӧсын дай кызӧктіс. Иван босьтіс пищаль:

— Кутшӧм куття пырӧма менам шкапӧ!? Он кӧ пет, пырысь-пыр пищальысь лыя!

Кыскис шкапысь дякӧнӧс шошаӧдыс, сюйліс сир бӧчкаӧ да гӧн пиӧ буснитліс, а сэсся бара йӧртіс карта вылӧ.

Мӧдлун Иван да Катерина пуксисны ӧбедайтны, а на ордӧ пырӧны попаддя, дякӧнича да саломщица да юалӧны:

— Эн-ӧ миянлысь мужикъяснымӧс аддзылӧ?

— Аддзывнысӧ эг аддзылӧ, пуксьӧ да ӧбедайтам.

Пуксясны пызан сайӧ и сэсся шуӧны:

— Чӧскыд йӧла тэнад мӧскыд, Иван. Он-ӧ вузав миянлы?

— Вузала, — шуӧ Иван. — Попаддялы Сьӧдукӧс, дякӧничалы Серӧдӧс, а саломщичалы Визюкӧс. Вайӧ, — шуас, — куимсё чӧлкӧвӧйӧн быд мӧскысь.

Босьтіс Иван ӧкмыссё шайт да восьтіс карта ӧдзӧссӧ. А сэтысь петісны бес кодь сьӧдӧсь да гӧнаӧсь поп, дяк да саломщик.

— Вот, — шуас, — тіян вердысьясыд. Нуӧдӧ регыдджык гортланьыд.

Ӧнӧдз кӧнкӧ олӧны-вылӧны поп, дяк да саломщик да Иванӧс казьтылӧны.


Гижӧд
Катерина да поп-дяк
Жанр: 
Йӧзӧдан во: 

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1