СЬӦД КЫНЬ


Олісны старик старукакӧд. Стариклӧн вӧлі куим внучка. Старик оліс зэв гӧля. Муніс старик ягӧ пес керавны. Видзӧдӧ: сэні зэв мича мыр сулалӧ. Думыштіс: внучкаяслы ломзьӧдчан вылӧ керала. Кераліс-кераліс — мыр увсьыс сьӧд кынь чеччис. Уськӧдчис старик вылӧ да кутіс старикӧс курччавны-вины. Старик кевмысьны кутіс: эн курччав менӧ, эн ви!

Сьӧд кынь висьталӧ:

— Ог кӧ ме тэнӧ курччав, ог кӧ ви, тэ мый меным сетан?

— Ме, — висьталӧ старик, — ӧти внучкаӧс сета.

Кынь сӧглас сетіс. Мунісны гортӧ. Кыньлӧн пельяс чурвидзӧны, синъяс ӧзйӧны. Старик пондіс юасьны внучкаяслысь. Первой юалӧ ыджыд внучкалысь:

— Тэ, гашкӧ, дедтӧ мездан, сьӧд кынь сайӧ верӧс сайӧ мунан?

— Ог-ог, — висьталӧ внучка, — ме та сайӧ ог мун, ме лучшӧ ягӧ кая да воштыся!

Старик шӧркост внучкалысь юалӧ:

— Тэ, гашкӧ, внучкаӧ, мездан дедтӧ?

— Ог-ог, — висьталӧ шӧркост внучка, — ме та сайӧ ог мун, ме лучшӧ ваӧ пыра да пӧдтыся!

Меддзоляыслысь юалӧ:

— Беляночка, гашкӧ, тэ мездан дедтӧ?

— Ладнӧ, ладнӧ, дедӧ, ме, — висьталӧ, — муна.

Белльӧ гоз налы пуктісны, и мунісны. Мунісны, мунісны сьӧд вӧр кузя, воис кушин, сэні кыньыдлӧн му керка ичӧтик. Пырисны. Сэні кык чурка пуксьынысӧ, и быд пельӧсын лыяс куйлӧны. Сійӧ, вӧлӧм, кыньыд, мерлина ваяс кыськӧ и сёйӧ.

— А, — висьталӧ кынь, — мудзин? Мудзин кӧ, Беляночка, шойччы. Вот тэнад оланін!

Друг воссис ӧдзӧс, а сэні гӧгӧрыс рӧмпӧштан, дзоридз. Зэв бур узьланін: перина пухӧвӧй, эшкын соболинӧй, пӧдушка шӧвк. Гӧгӧр ворсӧ музыка. Сэсся вайисны сёян. Сёйисны-юисны.

— Но, — шуӧ, — Беляночка, шойччышт ӧні.

Олісны-олісны, да коркӧ сьӧд кынь висьталӧ:

— Но, Беляночка, чойясыд тэ ордӧ гӧсти локтӧны. Вай, — висьталӧ кыньыс нывлы, — пет му керкаас, быттьӧ тэ сэтӧн и олан. А найӧ, чойясыд, медым сэтчӧ и пырасны.

Петіс Беляночка му керкаӧ, пуксис чурка вылӧ и кутіс виччысьны чойясӧс. А джоджас гӧгӧр лы. Видзӧдӧ Беляночка ӧшиньӧд — чойяс локтӧны. Чойяс локтӧны, бӧрдӧны. Висьталӧны: «Кӧть нин лыторъяссӧ чойӧлысь дзебам!»

Пырисны пӧрысьджык чойяс му керкаӧ и аддзӧны — чой как огурчик пукалӧ, а джоджас тыр лы. Чойяс и юалӧны:

— Мый нӧ тэ сёйлан? Оз-ӧ тэнӧ сьӧд кыньыд тайӧ лыяснас верд? Он-ӧ тэ тайӧ лыяссӧ сёй?

Чойыс толькӧ юрнас довкнитлас да довкнитлас, быттьӧ шуӧ: да пӧ, тайӧ лыяснас.

Пӧрысьджык чойяс вайисны уна пӧлӧс гӧснеч, сылы эськӧ оз и ков да. Сэсся пукалісны, пукалісны, юасисны-висьтасисны и мунісны. А Беляночка бӧр петіс му керкаысь.

Оласны, оласны и кутас кывсьыны: шӧркост чойсӧ верӧс сайӧ сетӧны князь сайӧ. Сьӧд кынь висьталӧ:

— Беляночка, чойыд верӧс сайӧ мунӧ. Тэ ветлы жӧ сэтчӧ. Личкы тайӧ кнопкасӧ да пасьтав мый тэныд колӧ.

Беляночка кнопка личкис, воссис ӧдзӧс, а сэні мыйыс и абу. Ящик восьтіс, а сэні став бурыс: мича паськӧмъяс, кӧмкотъяс, туфлияс. Сійӧ бӧръяс, бӧръяс, зэв мича платтьӧ пасьталас, кӧмалас туфли жемчугӧн мичмӧдӧмаӧс, зэв мича шляпаасяс. Пасьтасяс сійӧ и петас верӧсыс дінӧ. А верӧсыс бара шуӧ:

— Нӧшта тайӧ кнопкасӧ личкы.

Сійӧ кнопкатӧ личкас, а сэні воронӧй вӧв сулалӧ.

— Тайӧ вӧвсӧ, — висьталӧ сьӧд кынь, — седлӧав да ньӧжйӧн мун, мед тэнӧ оз дойд.

Сійӧ вӧвтӧ сермӧдалас, седлӧалас, пуксяс и мунӧ. А сьӧд кынь сувтіс, кынь паськӧм пыркнитіс и лои добрӧй молодеч. Мӧд кабинет восьтіс — сэні мужичӧй паськӧм. Пасьтасис. Колӧ вӧтӧдны Беляночкаӧс. Сійӧ ньӧжйӧ мунӧ да, пырысь-пыр и вӧтӧдіс.

— Мадам, кытчӧ мунан?

— Ме, — висьталӧ, — бал вылӧ муна.

— А ме сэтчӧ жӧ муна!

А Беляночка сы вылӧ оз и видзӧдлы. Воисны. Бал век на мунӧ. Пуксьӧдісны найӧс — оз и тӧдмавны, мый налӧн чойныс.

Сёйисны-юисны. Кутісны йӧктыны танечьяс. Беляночка кутіс мунны тэрмасьны:

— Менам, — висьталӧ, — кӧнкӧ, верӧсӧй виччысьӧ!

Пасьтасис, вӧв вылӧ пуксис и муні. Сьӧд кынь бара жӧ муні. Му керкаӧ пырис, кынь паськӧм пасьталіс. Воис Беляночка, вӧв йӧртіс, пырис.

— Вай висьтась, кутшӧма гуляйтін.

— Мекӧд муніс кутшӧмкӧ том молодеч, ме сыкӧд йӧкті.

Сьӧд кынь висьталӧ:

— А эг-ӧ сійӧ ме йӧкты!

Кынь ку пыркнитіс, том молодеч лои: «Тайӧ вӧлі?»

Сійӧ окыштіс нывсӧ. Сійӧс, вӧлӧм, кӧлдуйтлӧмаӧсь. Найӧ гӧтрасисны и кутісны зэв бура овны да вывны.


Гижӧд
Сьӧд кынь
Жанр: 
Гижан кад: 
Гижанін: 
Мойдысь: 
Гижӧдӧ босьтіс: 

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1