ӦБИДА


Олісны-вылісны ӧти керкаын сьӧд гӧна, сувтса пельяса, крукыля бӧжа Полкан пон да еджыд морӧса, кузь уска Муська кань.

Ӧтиыс керка-картасӧ видзис, аръяснас синъяссӧ эз вештыв град йӧрысь.

Муськалӧн аслас тӧждлун, аслас удж. Луннас лабичын либӧ паччӧрын куйлӧ, ассьыс тӧдсаторсӧ мойдӧ. Мыйӧн пемдас, гӧбӧчӧ вӧзйысьӧ, шыръясысь да крысаясысь сёян-юансӧ видзӧ. Войбыд куткырвидзас ӧти местаын. Кодкӧ кӧ чивӧстас, петас кӧ гӧбӧчӧ збойджык шыр шыдӧс гусявны либӧ аслас позйӧ няньтор пышйӧдны, Муськалӧн лэчыд гыжъясӧ пыр и шедӧ. Эз этша шырлысь да крысалысь ловнысӧ босьтлы.

Тадзи эськӧ и найӧ коллялісны ассьыныс дженьыдик нэмсӧ ӧти керкаын, сьӧлӧмсяньыс служба нуисны, эз зычитны ӧта-мӧд костас, кӧзяин-кӧзяйкаыслысь кывзысисны, но артмис сэтшӧмтор: гортсьыс кыкнанныслы лои пышйыны, ӧбидаысла уна синва тусь уськӧдны, тшыглун пыкны.

Вӧлі нин август тӧлысь. Татшӧм каднас ёна мича войвылад. Лунъясыс шоныдӧсь на, войясыс лӧньӧсь. Пуяс, кустъяс пыр на мича паськӧмаӧсь. И лэбачьяс абу на мудзӧмаӧсь сьывны-гажӧдчыны.

На ордӧ, кӧні олісны Полкан да Муська, водз асывнас на томиник нывбаба вайӧдіс ассьыс ар даса детинасӧ.

— Мамӧ, батьӧ, примитӧй гӧстьясӧс, — шыасис нывбаба да заводитіс кутлыны старик гозъяӧс. — Петюк, мый нӧ он здоровайтчы дедыдкӧд да бабыдкӧд? Гажыд эз ӧмӧй быр?

Детина сӧмын чушкӧ нырнас, быттьӧ визув ю вомӧн вуджӧма. Мӧдарӧ бергӧдчис, кор сійӧс мӧдісны кутлыны дедыс да бабыс.

— Айда, миян Петушок, бурлак дай ставыс, — ошкӧ сійӧс дедыс да малалӧ юрӧдыс.

— Ме тэныд быд лун шаньга кута пӧжавны, мӧс вӧра чӧскыд йӧлӧн юктавны, — радлӧ бабыс. — Да ті пӧрччысьӧй, личӧдчӧй. Дыр кежлӧ воинныд? Убӧлитід эновтны карса патератӧ...

— Вежонсӧ кымын олам, — вочавидзис гӧстя. — Петя кӧ оз кут гажтӧмчыны быттьӧкӧ. Мужикӧй куим лунысь дырджык эз тшӧкты ветлыны.

— Мый нӧ ачыс эз тшӧтш волы?

— Оз эшты. Кык лун мысти базаӧ машинаяс пӧ ваясны. А ми «Жигули» вылӧ ӧчередьын сулалам.

— Ме тшӧтш кута ветлӧдлыны машинанас. Ачым велӧдча веськӧдлыныс, — ошйысис Петя, сэсся аддзис Муська каньӧс да вель ёна печиктіс нырас. Кань мисьтӧма видзӧдліс детина вылӧ да дзебсис пач саяс.

Чай юӧм бӧрын карысь воӧм детина петіс гуляйтны ывлаӧ. Кильчӧ помысь аддзис Полканӧс, коді войбыд дежуритӧм бӧрын шойччис.

Петя пыр жӧ заводитіс сійӧс ӧбидитны, нетшкыны бӧжӧдыс, а сэсся кватитіс киас лыа да койыштіс понлы веськыда синмас. Полкан мурӧстіс, лапанас мӧдіс зыравны синъяссӧ. Детина кӧсйис изйӧн шыбитны понлы, но эз удит: Полкан уйкнитіс-пышйис.

Мӧд луннас Петялӧн дедыс да бабыс петісны град йӧрӧ уджавны, мамыс муніс магазинӧ. Керкаӧ колины сӧмын детина да кань. Петя эз дыр думайт, аддзис кухняысь бабыслысь пож, пуксьӧдіс сы улӧ Муськаӧс и заводитіс тешитчыны. Кань нора нявзіс, кыскис ас бӧрсяыс пожсӧ, но налькйысь мездӧдчыны эз вермы. Детина гиргис-сераліс, кокнас чужъяліс пожсӧ, тшӧктіс каньӧс ӧдйӧджык котравны.

Медбӧрын тай сэсся жальыс петіс, гашкӧ, мудзис. Лэптіс кань вылысь пожсӧ, тальччис бӧж вылас. Муська шаркнитіс пыді комнатаӧ, аддзис восьса ӧшинь и сэсся звиркнитіс-чеччыштіс ывлаӧ, воши кустъясӧ.

Гажтӧм лои детиналы пукавны керкаын, гач зепсьыс перйис рогатка, кодӧс пыр сьӧрсьыс вӧдитліс, ӧшинь увсьыс чукӧртіс посньыдик изъяс, сэсся пуксис льӧм пу улӧ да мӧдіс кыйӧдны лэбачьясӧс. Пышкайяс, пыстаяс, быттьӧ тӧдісны детиналысь лёк думъяссӧ, лэбзисны кыдз позьӧ ылӧджык.

Дыр мысти нин детина аддзис Полканӧс. Сійӧ куйліс пес чипас бокын, тӧдӧмысь, яр шондіысь дзебсьӧма.

Петя кок увсьыс лэптіс кирпич тор, зэлӧдіс рогаткасӧ да дыр метитчис вугралысь понлы юрас.

Полкан ойӧстіс, чеччыштіс потшӧс вомӧн и дзик пыр воши.

Коли ещӧ куим лун да вой. Полкан тайӧ каднас ӧтчыдысь эз матыстчыв горт дорас, узьліс сиктпомса ягын, эз видз керкасӧ ни йӧрсӧ. Муська поліс жӧ пырны керкаас. Мыйӧн кылас детиналысь гӧлӧссӧ либӧ кратайтчӧмсӧ, тэрыба каяс вышка вылас да саймовтчас медся пемыд пельӧсас. Сёйныс весиг гортас оз кӧсйы пыравны, сэтшӧма скӧрмӧма чорыд сьӧлӧма тешитчысь вылӧ. Вермис кӧ, парсаліс эськӧ ки и чужӧм.

Кӧзяйка вель унаысь петаліс рытъяснас йӧрас, меліа чуксаліс Полканӧс да Муськаӧс, но найӧ кыкнанныс чӧв олісны.

Сӧмын вежон мысти, кор Петя да мамыс мунісны карӧ, пон да кань бӧр воисны гортаныс. И кывтӧм пемӧсъясыд оз радейтны, кор на вылын тешитчӧны, немтор абусьыс дойдӧны налысь вир-яйсӧ, сьӧлӧмсӧ.


Гижӧд
Ӧбида
Жанр: 

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1